Chốt thỏa thuận thương mại thời ông Trump, Trung Quốc chỉ mua 57% hàng hóa Mỹ

Ngày 9-2, Mỹ cho biết thâm hụt thương mại hàng hóa năm 2021 của Mỹ với Trung Quốc tăng 45 tỉ USD (tương đương 14,5%), lên 355,3 tỉ USD. Đây là mức thâm hụt lớn nhất kể từ kỷ lục năm 2018 là 418,2 tỉ USD.

Xuất khẩu hàng hóa của Mỹ sang Trung Quốc đã giảm trong tháng 12-2021, làm gia tăng thâm hụt trong cam kết mua hàng trong 2 năm theo thỏa thuận thương mại "Giai đoạn 1" mà chính quyền của cựu tổng thống Donald Trump đạt được với Bắc Kinh.

Trước đó, năm 2020, thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc là 310,3 tỉ USD - mức thấp nhất trong 10 năm.

Dữ liệu mới cho thấy Trung Quốc đã không thực hiện đầy đủ các cam kết mua thêm 200 tỉ USD hàng nông sản, hàng hóa sản xuất, năng lượng và dịch vụ của Mỹ, trên mức cơ bản năm 2017 - một năm trước khi xảy ra cuộc chiến thương mại gay gắt của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Cam kết mua hàng là cốt lõi của thỏa thuận thương mại "Giai đoạn 1" mà chính quyền của cựu tổng thống Donald Trump đạt được với Trung Quốc. Thỏa thuận này được triển khai vào giữa tháng 2-2020, giúp chấm dứt những đe dọa leo thang áp thuế lẫn nhau.

Thỏa thuận cũng kêu gọi Trung Quốc cho phép Mỹ tiếp cận thị trường nhiều hơn với các lĩnh vực công nghệ sinh học nông nghiệp và dịch vụ tài chính, đồng thời yêu cầu một số cải tiến về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Nhà kinh tế học Chad Bown của Viện Kinh tế quốc tế Peterson cho biết các dữ liệu cho thấy Trung Quốc chỉ đạt 57% cam kết mua hàng hóa và dịch vụ trong 2 năm với Mỹ.

Xuất khẩu dịch vụ sang Trung Quốc, vốn là điểm sáng của thương mại Mỹ đã giảm mạnh do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Hoạt động du lịch và công tác của người Trung Quốc đến Mỹ và du học sinh Trung Quốc đến Mỹ giảm mạnh.

Tuần trước, phó đại diện thương mại Mỹ Sarah Bianchi cho biết rõ ràng là Trung Quốc đã không đáp ứng cam kết của họ trong "Giai đoạn 1" và chính quyền Biden đang làm việc với các quan chức Trung Quốc để giải quyết vấn đề.

Các quan chức trong ngành nói với Hãng tin Reuters hôm 7-2 là họ muốn có hành động cụ thể từ Bắc Kinh để chốt lại số thâm hụt trong các cam kết mua hàng và chỉ tiếp tục các cuộc đàm phán hiện tại nếu phía Trung Quốc "thể hiện ý định nghiêm túc để đạt được một thỏa thuận về các cam kết mua hàng của mình".

Theo Reuters, thâm hụt thương mại toàn cầu của Mỹ năm 2021 tăng 27%, lên mức kỷ lục là 859,1 tỉ USD do các doanh nghiệp tăng cường trữ hàng để đáp ứng nhu cầu mạnh mẽ trong nước.