Chất lượng và giá trị

Một chiếc Wave alpha khoảng 14 triệu, một chiếc SH nhập từ Ý khoảng 300 triệu. Chúng ta không thể so sánh giá trị với nhau được. Một chiếc phục vụ di chuyển, bền, tiết kiệm, ít hư hỏng lặt vặt, đổ xăng thay nhớt, thay nhông sên dĩa, thay lốp là cứ chạy tới tới, chạy đến khi nào nát hết thì thôi.

Một chiếc phục vụ nhu cầu xã hội, thể hiện bản lĩnh đẳng cấp cá nhân, thể hiện phong cách cá nhân, thể hiện “ta là ai trong cõi đời này”, nó phải có thiết kế rất “thể hiện”, nó phải được trang bị các tính năng ưu việt vượt trội thời đại nhất, nó phải được trưng bày ở nhưng nơi sang trọng nhất,…túm lại người ta phải làm mọi thứ để ai đó xuống tay 300 triệu luôn cảm thấy đáng đẳng cấp của mình.

Tuy nhiên, tất cả hai chiếc này Wave alpha hay SH nếu bị trục trặc hư hỏng sai lỗi dẫn đến không chạy được, vừa chạy vừa lo không biết giữa đường có chết máy không, không biết thắng có ăn không,…thì tất cả chỉ là RÁC. Và không ai bỏ tiền mua rác dù là bao nhiêu tiền đi nữa, vì mua rác về rất phiền là phải mang đổ, là rước sự bực bình, là cảm thấy mình rất ngu ngốc, là đốt tiền nấu trứng.

CHẤT LƯỢNG trước tiên phải là không hư hỏng khuyết tật (zero defects). GIÁ TRỊ là đáng đồng tiền bát gạo. Mỗi người sẽ tự biết mình có bao nhiêu tiền và có những nhu cầu tự thân khác nhau để xuống tiền cho cái mình gọi là đáng, đó là quyền của con người, miễn đừng lấy tiền của người khác là được, miễn chơi là không hối tiếc là được, miễn là chịu được trách nhiệm với cá nhân chính mình là được. Đừng chơi cho đã bắt người khác chịu trách nhiệm là được.

CHẤT LƯỢNG tốt sẽ gia tăng giá trị, từ đó gia tăng giá bán, gia tăng khả năng chi trả. Trong cùng phân khúc của Wave alpha, thì người dùng sẽ chi trả cao hơn khoảng 10-15% cho danh tiếng về chất lượng (giá trị cảm nhận) so với những đối thủ khác, cái này không phải là hữu danh vô thực, mà là qua sự sàng lọc khắc khe của thị trường. Không hư hỏng khuyết tật, tức giảm được nhiều chi phí cho bảo hành bảo trì, khiếu nại khiếu kiện nên chi phí vận hành sẽ thấp hơn đối thủ. Trong cùng phân phân khúc mà ta bán giá cao hơn đối thủ, chi phí ta thấp hơn, nghĩa là ta có NĂNG LỰC CẠNH TRANH tốt hơn, nên ta sẽ dẫn đầu phân khúc. Ta có lợi nhuận tốt hơn, từ đó tích lũy nhiều hơn, đầu tư nhiều hơn, càng duy trì lợi thế cạnh tranh bền vững hơn, đó là BEST-IN-CLASS.

GIÁ TRỊ đến từ năng lực đổi mới sáng tạo (Innovation). Cạnh tranh là ở đâu đó luôn có kẻ nào đó rình rập ủ mưu thay thế lật đổ ta thông qua những điều mới mẽ có giá trị vượt trội hơn (value innovation) cho người dùng. Nên nếu ta muốn duy trì lợi thế của kẻ dẫn đầu, người tạo ra cuộc chơi, việc chúng ta cần làm là sáng tạo ra giá trị mới nhiều hơn người khác. Sáng tạo đến mức những kẻ bắt chước cũng phải hụt hơi, sáng tạo đến mức người dùng phải thốt lên ông định nghĩa cái gì thì tôi biết cái đó là cái đó. Sáng tạo đến mức kiến tạo cái “thế giới này là của chúng mình”. Đó là sự độc quyền của sáng tạo, ta có được sự độc quyền do người dùng cấp phát chứ không phải do nhà nước cấp phát. Đương nhiên, để có được sự độc quyền do người dùng cấp phát không hề đơn giản, nên ai cũng muốn tìm kiếm sự độc quyền do nhà nước cấp phát, nên nhà nước càng cấp phát thì càng nuông chiều sự ỷ lại và xem thường người dùng, chả ai nghe người dùng cả, chỉ nghe nhà nước thôi.

Kinh doanh là làm ra cái gì đó có chất lượng, có giá trị mà một nhóm người ta đó sẵn sàng chi trả, tự nguyện vui vẻ đón nhận, thậm chí khát khao mong đợi. Nếu chúng ta kinh doanh không thành công thì hoặc là những thứ ta làm ra không có giá trị hoặc người ta chưa cảm nhận được giá trị, hoặc là có giá trị nhưng họ không có khả năng chi trả. Việc chúng ta cần làm là thấu hiểu người dùng hơn để hiểu hơn với họ cái gì là giá trị, phù hợp cho từng nhóm người dùng nhất định. Từng nhóm người trong xã hội sẽ cảm nhận cái gì đó là có giá trị hay không khác nhau.

Kinh doanh là mang giá trị cho cuộc sống thông qua năng lực sáng tạo của tổ chức. Thế giới này không ai chăm tạo ra giá trị như những người làm kinh doanh, vì không tạo ra giá trị họ sẽ bị đào thải, không ai tiếc thương cho họ cả. Thế giới này sẽ không có ai mang khoa học công nghệ vào đời sống của đại đa số người dân nếu không có người làm kinh doanh, vì khoa học công nghệ với người làm kinh doanh là chìa khóa của cạnh tranh, họ ngày đêm mày mò công nghệ không phải là em yêu khoa học mà để giữ cho được cái vị thế độc tôn của mình. Thế giới này sẽ không có ai rảnh đi tạo ra sản phẩm dịch vụ có chi phí thấp hơn để cạnh tranh nếu không có những người làm kinh doanh, không phải họ yêu thương cuộc đời muốn làm từ thiện cho nhiều người dùng giá rẻ, tất cả xuất phát từ động lực cạnh tranh và cạnh tranh. Không cạnh tranh được ngày mai không còn ai nhớ họ là ai. Sự khắc nghiệt của cạnh tranh làm cho họ phải bật dậy lúc 4 giờ sáng, làm cho họ bay 3000 km một ngày, làm cho họ làm việc và ói ra máu gục chết tại bàn làm việc để bảo vệ danh dự và uy tín của mình.

Sản phẩm, dịch vụ trong những ngành nghề kinh doanh có điều kiện: thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, y tế, giáo dục... Là những ngành nghề mà sự khuyết tật, hư hỏng, sai sót sẽ tác động trực tiếp đến tính mạng con người. Trong khả năng thông thường người dùng không thể đánh giá được đến khi họ bị gây hại. Hoặc sản phẩm dịch vụ thuộc nhóm CẦN nhưng không MUỐN (y tế chẳng hạn). Với những lĩnh vực này vai trò của nhà nước là ban hành các điều kiện kinh doanh PHẢI CÓ và những chuẩn mực chất lượng TỐI THIỂU về sản phẩm dịch vụ,hệ thống quản lý. Và được sự giám sát, đánh giá thường xuyên, đó gọi là SỰ ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG. Ngoài ra trong những lĩnh vực này, vai trò của tổ chức thứ ba độc lập đánh giá để người dùng tham chiếu, tham khảo, tham vấn là rất quan trọng. Những tổ chức này vì sự tồn tại của mình phải tự xác lập tính chuyên nghiệp và độ tin cậy, nếu không chính họ sẽ bị đào thải trước (trừ khi họ do nhà nước lập ra thì không ai dám thải).

Với những ngành nghề kinh doanh có điều kiện mà để xảy ra những trường hợp sản phẩm dịch vụ dưới điều kiện tối thiểu, không đạt tiêu chuẩn kỹ thuật tối thiểu như: dao mổ cắt da không đứt, stent bị gẩy trong mạch máu, máy thở bơm không chính xác, máy đo đo không đúng kết quả….thì đó vấn đề của các hệ thống quản lý, hoặc các vấn đề tiêu cực tham ô tham nhũng. Tất cả cần phải được truy tìm nguyên nhân gốc rễ để ngăn chặn sự việc cho tương lai. Việc hô hoán ra toàn xã hội gây hiểu sai lệch vấn đề và sẽ góp che lắp gỡ tội cho tiêu cực (nếu có).

Chúc thành công.