Chất lượng tín dụng đang suy giảm

Ngân hàng Nhà nước vừa có công văn yêu cầu các tổ chức tín dụng cẩn trọng và tăng cường kiểm soát chặt chẽ khi chất lượng tín dụng nhìn chung đang suy giảm và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa có văn bản số 3029 gửi các tổ chức tín dụng về một số vấn đề trong hoạt động, nội dung nhắc nhở về các dấu hiệu tiềm ẩn rủi ro của thị trường sau khi quan sát kết quả hoạt động năm 2020.

Theo NHNN, chất lượng các khoản tín dụng đang suy giảm đáng kể ở nhiều mảng khác nhau. “Chất lượng tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản, tín dụng phục vụ nhu cầu đời sống và dư nợ tín dụng qua thẻ tín dụng suy giảm mạnh so với cuối năm 2019”, công văn của NHNN có đoạn.

Đầu tiên là nợ xấu nội bảng có xu hướng tăng so với cuối năm 2019, tỷ lệ nợ xấu của một số công ty tài chính tiêu dùng ở mức cao và tăng cao. Trong năm ngoái, nợ xấu cấp tín dụng đối với khách hàng lớn (doanh nghiệp có tổng mức cấp tín dụng từ 500 tỉ đồng trở lên) cũng tăng so với cuối năm 2019.

NHNN cũng cho biết lãi phải thu từ hoạt động tín dụng tăng mạnh so với thời điểm cuối năm 2019, dẫn đến việc chưa phản ánh thực chất kết quả kinh doanh.

Điều đáng lưu ý là trong bối cảnh nợ xấu tăng lên, một số tổ chức tín dụng chưa quyết liệt trong công tác thu hồi tối đa nợ xấu, nợ đã sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đưa ra theo dõi ngoại bảng.

Không chỉ có nợ xấu tăng lên, một xu hướng đáng chú ý khác là dòng chảy của tín dụng cũng đang đi nhiều vào lĩnh vực bất động sản, chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp.

Theo thống kê của NHNN, tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ tín dụng, trong khi có tốc độ tăng trưởng tín dụng ở mức cao.

Hoạt động trái phiếu doanh nghiệp rất sôi nổi, nhưng mục đích huy động vốn cho lĩnh vực xây dựng, kinh doanh bất động sản vẫn chiếm tỷ trọng cao trong tổng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Một số ngân hàng thương mại có số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp tăng cao so với năm ngoái, trong đó, mức tăng thêm tập trung chủ yếu vào lĩnh vực xây dựng và kinh doanh bất động sản.

Tương tự, thị trường chứng khoán cũng thu hút lượng lớn vốn nhà băng chảy vào, khi hoạt động cấp tín dụng để đầu tư, kinh doanh chứng khoán tăng cao so với năm trước, đặc biệt trong quí 4 năm ngoái.

Trước những yếu tố tiềm ẩn rủi ro trên, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng thương mại phải kiểm soát chặt tốc độ tăng trưởng tín dụng theo đúng chỉ tiêu được giao. Các tổ chức tín dụng đồng thời phải tăng cường thẩm định, giám sát khoản vay, nhất là ở những khu vực đang có hiện tượng sốt đất, các dự án tiềm ẩn mức độ rủi ro cao.

Các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như bất động sản, chứng khoán, các dự án BOT, BT giao thông phải được kiểm soát chặt chất lượng tín dụng. Đối với bất động sản, kiểm soát chặt mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng, nhóm khách hàng lớn, dự án bất động sản quy mô lớn.

"Không để xảy ra tình trạng khách hàng sử dụng vốn vay phục vụ đời sống sai mục đích để đầu tư vào chứng khoán và kinh doanh bất động sản, hoặc mục đích khác", văn bản của Ngân hàng Nhà nước nêu rõ.

NHNN cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng thực hiện dự thu lãi, thoái các khoản lãi dự thu theo đúng quy định của pháp luật và các văn bản chỉ đạo của NHNN, để “đảm bảo lợi nhuận phản ánh đúng thực trạng hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng”.