CEO giúp hàng chục nhân viên thành triệu phú USD

Khi bán công ty, Jay Chaudhry không nghĩ nhiều đến việc bản thân sẽ kiếm được bao nhiêu, mà tìm cách để hàng chục nhân viên cũng giàu lên.

Chaudhry (Mỹ) năm nay 65 tuổi. Ông là tỷ phú sáng lập kiêm CEO Zscaler - công ty an ninh mạng hiện được định giá 28 tỷ USD.

Năm 1998, ông bán startup SecureIT cho hai vợ chồng đồng sáng lập cho hãng VeriSign - công ty hàng đầu thế giới về tên miền và an ninh mạng. Thương vụ được định giá 70 triệu USD, thanh toán hoàn toàn bằng cổ phiếu VeriSign. Bên mua đã phát hành thêm gần 1,7 triệu cổ phiếu phổ thông để thâu tóm SecureIT.

Gần 2 năm sau khi thương vụ hoàn tất, cổ phiếu VeriSign tăng vọt. Hơn 70 người trong số 80 nhân viên SecureIT nhận cổ phiếu khi đó "trở thành triệu phú trên giấy tờ", Chaudhry cho biết trên CNBC.

"Mọi người mừng phát điên luôn. Vì họ chưa bao giờ nghĩ đến số tiền lớn như vậy. Rất nhiều người đã mua nhà mới, mua xe mới. Tôi biết có người còn xin nghỉ 6 tháng, thuê một chiếc mobihome (nhà di động) và đi vòng quanh nước Mỹ. Họ có thể làm bất kỳ điều gì họ muốn", ông nói.

Từ năm 1998 đến tháng 2/2000, cổ phiếu VeriSign tăng tới 2.300%, có lúc lập kỷ lục tại 253 USD. Một phần nguyên nhân là bong bóng dotcom. Tuy nhiên, bong bóng vỡ sau đó khiến mã này mất 75% giá trị cuối năm 2000. Đến năm 2002, giá chỉ còn 4 USD.

Chaudhry luôn nhớ lời khuyên từ Jim Bidzos - Chủ tịch VeriSign thời đó, khi ông hỏi mình nên làm gì với số cổ phiếu nhận được, Bidzos nói rằng hãy bán ít một và định kỳ. Chiến lược này giúp Chaudhry vẫn được hưởng lợi từ cổ phiếu VeriSign trước khi thị trường lao dốc.

Những nhân viên SecureIT vẫn giữ cổ phiếu VeriSign sau đó có lẽ vẫn có lời. Năm 2021, mã này từng lên 254 USD. Hiện tại, giá dao động quanh 175 USD.

Chaudhry cho biết ông không nắm rõ liệu các nhân viên đã bán bao nhiêu cổ phiếu và khi nào. Khi ông rời VeriSign cuối năm 1999, các đồng nghiệp cũ đã tổ chức một bữa tiệc chia tay. Nhưng khi đó, ông chưa biết việc bán SecureIT có tác động lớn đến nhân viên như thế nào.

"Tối hôm đó, tôi về nhà và mở bảng thống kê ra xem. Khi nhân số cổ phiếu họ có với giá của VeriSign, tôi nhận ra khoảng 70-80 người đã thành triệu phú. Đây là con số rất ấn tượng", ông nhớ lại.

Bản thân Chaudhry khi đó cũng thấy mình đã có đủ tiền để hạnh phúc. Hai vợ chồng ông đã có một căn nhà nhỏ và cũng không cần xe sang.

Chaudhry và vợ mở công ty bằng 500.000 USD tiền tiết kiệm và không huy động vốn từ bên ngoài. Điều này giúp họ chia cổ phần cho nhân viên dễ dàng hơn. "Họ chính là những người tạo nên sự khác biệt. Họ đã làm việc ngày đêm cho công ty", ông giải thích.

Câu chuyện của Chaudhry cũng tương tự tỷ phú đầu tư Mark Cuban (Mỹ). Năm 1999, sau khi bán Broadcast.com cho Yahoo với giá 5,7 tỷ USD, ông đã chia thưởng cho các nhân viên. Việc này giúp hàng trăm người thành triệu phú.

Cứ mỗi lần bán công ty, Cuban lại làm điều này, bắt đầu từ khi bán MicroSolutions cho CompuServe năm 1990. Sau này là thương vụ bán cổ phần trong hãng truyền hình HDNet năm 2019 và cổ phần câu lạc bộ bóng rổ Dallas Mavericks năm ngoái.