Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập: Trách nhiệm của ai?

Bộ GTVT cho biết, Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập trách nhiệm thuộc về đơn vị tư vấn mặc dù không phải là lỗi cố ý.

Ngày 22/1, thông tin từ Bộ GTVT cho biết, cơ quan này vừa có văn bản trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phản ánh việc cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập.

“Cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập, điều này chứng tỏ sự yếu kém của công ty tư vấn thiết kế và trình độ thẩm định thiết kế của cơ quan thẩm định, chủ đầu tư dự án. Cử tri đề nghị cơ quan chức năng cho biết cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập là trách nhiệm của ai, cơ quan nào? Xử lý trách nhiệm ra sao?”, cử tri phản ánh.

Về nội dung kiến nghị của cử tri nêu trên, Bộ Giao thông vận tải cho biết, dự án cao tốc đoạn Phan Thiết - Dầu Giây được Bộ Giao thông vận tải (GTVT) giao Ban QLDA Thăng Long làm chủ đầu tư, đã đưa tuyến chính vào khai thác từ tháng 5 năm 2023, đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương trong khu vực. Tuyến cao tốc từ khi được đưa vào khai thác đến nay cơ bản đáp ứng chất lượng.

Vào 4h30 ngày 29/07/2023, khu vực dự án xuất hiện tình trạng mưa lớn kéo dài đã gây ngập nước cục bộ tại đoạn tuyến Km25+369 - Km25+469. Ngay sau khi nhận được thông tin, Bộ GTVT đã có văn bản yêu cầu chủ đầu tư có mặt tại hiện trường cùng các đơn vị thi công, vận hành khai thác phối hợp với lực lương công an, chính quyền địa phương điều tiết các phương tiện lưu thông ra QL1A, bố trí xe chuyên dụng để ứng cứu các phương tiện bị ảnh hưởng, hướng dẫn, điều hành đảm bảo giao thông; đến 6h30 cùng ngày, nước rút và phương tiện đã lưu thông bình thường.

Để xác định nguyên nhân, trách nhiệm và đề xuất các giải pháp một cách khách quan, khoa học, cẩn trọng, Bộ GTVT đã giao cơ quan chuyên môn rà soát hồ sơ khảo sát, thiết kế; trong các ngày 2 và 3/8/2023, Bộ GTVT đã cử đoàn công tác bao gồm các cơ quan chuyên môn, đơn vị tư vấn, nhà thầu, chuyên gia thủy văn có kinh nghiệm tổ chức kiểm tra thực tế hiện trường, đánh giá chi tiết điều kiện địa hình, thủy văn thượng lưu và hạ lưu khu vực ngập, rà soát hồ sơ khảo sát, thiết kế.

Trên cơ sở báo cáo của chủ đầu tư, kết quả kiểm tra thực tế rà soát và đánh giá của các chuyên gia cho thấy quá trình thi công, các đơn vị đã thực hiện theo đúng hồ sơ thiết kế được duyệt, đảm bảo yêu cầu về chất lượng.

Về khẩu độ cống vị trí ngập: đơn vị tư vấn thiết kế đã thực hiện điều tra khảo sát mực nước và tính toán khẩu độ cống. Kết quả rà soát lại lưu vực và các thông số đầu vào cho thấy cống được thiết kế đáp ứng yêu cầu thoát nước của lưu vực tự nhiên phía thượng lưu. Tại thời điểm xảy ra ngập, mặc dù lượng mưa chưa đạt tới tần suất tính toán nhưng cao độ đã cao hơn đỉnh lũ lịch sử, là yếu tố bất thường cần phải nghiên cứu, làm rõ.

Về nguyên nhân ngập: đoạn tuyến nằm sát sông Phan, phía thượng lưu có đập sông Phan cách vị trí ngập khoảng 8,6km. Hạ lưu các đập nói chung sau khi đưa vào vận hành, lòng sông, suối đều có biến đổi, bồi lắng, hệ thực vật xâm lấn làm tăng độ nhám và thu hẹp dòng chảy, dẫn đến chế độ thủy văn rất phức tạp, gây dềnh ứ cục bộ làm mực nước tại khu vực cống dâng cao, gây ngập.

Về trách nhiệm: đây là tuyến đường làm mới, tại thời điểm khảo sát, khu vực tuyến đi qua dân cư thưa thớt, việc điều tra số liệu thủy văn khó khăn, tư vấn chưa lường hết được việc thu hẹp dòng chảy phía hạ lưu cống dẫn đến dềnh ứ nên hồ sơ tính toán thủy văn xác định cao độ thiết kế theo tần suất 1% tại vị trí cống chưa xét đến mực nước dềnh. Trách nhiệm thuộc về đơn vị tư vấn mặc dù không phải là lỗi cố ý.

Bộ GTVT đã yêu cầu chủ đầu tư khẩn trương phối hợp với địa phương tổ chức thanh thải các chướng ngại vật lòng sông từ vị trí cống về phía hạ lưu cầu sông Phan để tăng khả năng thoát nước và hạ thấp cao độ mực nước trên sông Phan, giảm ảnh hưởng nước dềnh lên khu vực công trình; làm rõ trách nhiệm của các đơn vị để xử lý theo đúng quy định của hợp đồng, bao gồm các chi phí khắc phục do lỗi của các bên liên quan.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT, đến nay chủ đầu tư đã tổ chức thanh thải các chướng ngại vật lòng sông (không sử dụng nguồn vốn của dự án), đồng thời đơn vị tư vấn độc lập đang tiến hành khảo sát, tính toán, lập mô hình toán cho toàn bộ khu vực, từ đó xác định mực nước tương ứng với tần suất thiết kế của dự án, làm cơ sở đề xuất phương án xử lý triệt để (nếu cần). Sau khi tư vấn độc lập có báo cáo kết quả, chủ đầu tư sẽ tổ chức đánh giá, kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan và xử lý theo quy định.