Cảnh báo ‘ma trận’ phụ phí trên các ứng dụng gọi xe

Ủy ban Cạnh tranh quốc gia - Bộ Công Thương cho biết, thời gian qua cơ quan này nhận được nhiều phản ánh liên quan đến các khoản phụ thu phát sinh trong các ứng dụng gọi xe công nghệ liên quan đến phụ phí bảo hiểm, đóng góp trung hòa carbon… mà người tiêu dùng không hề được biết.

Theo Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, thời gian gần đây, một số ứng dụng gọi xe công nghệ hiện cung cấp kèm thêm các dịch vụ có thu phí như: Phí bảo hiểm cho chuyến đi; phí đóng góp trung hòa carbon. Các dịch vụ này không phải là dịch vụ bắt buộc phải sử dụng. Người tiêu dùng chỉ phải thanh toán thêm phí khi đồng ý lựa chọn dịch vụ. Tuy nhiên, theo ghi nhận, một số ứng dụng đã tự động tích chọn sẵn tính năng đồng ý lựa chọn dịch vụ khi người tiêu dùng đặt xe. Nếu người tiêu dùng không bỏ chọn tính năng này thì sẽ bị phát sinh thêm chi phí khi đặt xe.

Qua rà soát Ủy ban Cạnh tranh quốc gia nhận thấy, việc các ứng dụng tích chọn sẵn chế độ đồng ý sử dụng các dịch vụ trên có thể dẫn đến việc người tiêu dùng không biết đầy đủ quyền được lựa chọn của mình khi sử dụng dịch vụ, đặc biệt trong trường hợp cần đặt xe nhanh. Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khuyến cáo người tiêu dùng cần đọc đầy đủ các thông tin thể hiện trên ứng dụng khi thực hiện giao dịch đặt xe đồng thời lựa chọn dịch vụ phù hợp với nhu cầu. Người tiêu dùng cũng cần lưu ý về việc làm rõ cơ chế tích chọn đồng ý là áp dụng riêng cho từng chuyến xe hay là áp dụng chung cho tất cả chuyến xe mà mình sẽ đặt về sau.

Trường hợp phát hiện dấu hiệu vi phạm quyền lợi người tiêu dùng trên các ứng dụng gọi xe công nghệ, khách hàng có thể phản ánh tới các cơ quan nhà nước và tổ chức xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Hoặc tổng đài hỗ trợ, tư vấn người tiêu dùng 1800.6838 của Bộ Công Thương.

Bị tự động trừ tiền vô lý

Theo phản ánh của nhiều khách hàng dùng các ứng dụng gọi xe của Grab và Bee tại Hà Nội, việc tự động áp dụng tính cước bảo hiểm chuyến đi trên các ứng dụng gọi xe công nghệ của hai hãng trên đã kéo dài một thời gian dài qua và hầu hết người dùng đều không nhận được cảnh báo, thông báo liên quan đến việc thu phí này khi đặt xe. Thậm chí kể cả khi tài khoản bị trừ tiền, nhiều người cũng không biết bị khoản tiền bị trừ như vậy có đúng luật hay không.

“Việc các hãng xe đơn phương áp đặt mức thu phí tự động như trên là hành động chèn ép, phân biệt đối xử đối với khách hàng muốn tham gia bảo hiểm và vi phạm nghiêm trọng Luật Bảo vệ người tiêu dùng, Luật Kinh doanh Bảo hiểm”, chị Thanh Thúy - một khách hàng dùng ứng dụng của Grab tại Hà Nội - cho hay.

Theo chị Thúy, thời gian gần đây, mỗi khi có việc cần đặt xe, chị luôn thấy cước phí đặt xe của Grab luôn rất cao so với các hãng xe khác. Đặc biệt, mỗi chuyến xe của Grab luôn có khoản phí mang tên Ride Cover tự động tính tiền với mức thu 2.000 đồng/cuốc xe. Ngoài ra còn khoản đóng góp trung hòa carbon 1.000 đồng/chuyến được cài đặt sẵn.

“Trong thời gian dài tôi không hề biết bị Grab trừ tiền một cách vô lý mỗi khi đặt xe. Sau này khi được bạn bè cảnh báo phải vào tắt đi mỗi khi đặt xe thì tôi mới biết đây khoản phí tăng thêm dưới danh nghĩa bảo hiểm tai nạn cho chuyến đi và được trả bằng voucher nếu chuyến xe bị trễ. Bực nhất là khách hàng đều không được thông báo về các khoản thu này”, chị Thúy nói và cho rằng, việc trả phí trung hòa carbon là trách nhiệm của hãng xe Grab chứ không phải đổ lên đầu khách hàng như hiện nay.

Theo phản ánh của nhiều người dùng ứng dụng đặt xe, Be cũng là hãng hiện cũng cung cấp dịch vụ thu phí bảo hiểm Trip care với mức thu 1.000 đồng/chuyến BeBike. Tuy nhiên, hãng này rõ ràng hơn so với Grab ở việc có thông báo trên màn hình và để khách hàng tự chọn có đồng ý mua thêm bảo hiểm chuyến đi hay không khi tính cước.

Liên quan đến việc các ứng dụng gọi xe công nghệ vẽ ra nhiều loại cước phí ngoài luồng như: Phí dịch vụ, phí nền tảng và phụ phí như phí gửi xe, phí chuyến xe đêm, phí hẹn giờ, phí lễ tết… mới đây Bộ Tài chính cũng lên tiếng cảnh báo với người tiêu dùng. Theo Bộ Tài chính, trường hợp các hãng xe công nghệ vi phạm về công khai, niêm yết thông tin về giá sẽ được xử lý theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 109 về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giá, phí lệ phí và hóa đơn.

Trước đó, nhiều ứng dụng cũng khiến khách và cả tài xế bức xúc khi thu thêm nhiều loại phí phát sinh không có trong quy định. Điển hình như Grab áp dụng thu thêm phụ phí nắng nóng tại các địa phương với mức 3.000 - 5.000 đồng mỗi chuyến, áp dụng với các dịch vụ như GrabBike, đơn hàng GrabFood, GrabMart và dịch vụ GrabExpress. Phụ phí sẽ được cộng trực tiếp vào giá cước hiển thị trên biên nhận khi tài xế nhận chuyến xe.

Với dịch vụ giao đồ ăn, ShopeeFood cũng áp dụng phụ phí thời tiết xấu, phí giao tận cửa 5.000 đồng/đơn, chưa tính phí gửi xe... "Ma trận" phụ phí này gây nhiều tranh cãi trong dư luận vì liên quan trực tiếp đến túi tiền của người dân và mập mờ của các tiêu chí đánh giá phụ phí cũng như tỷ lệ phân chia lợi nhuận giữa hãng và tài xế.