Cần hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua thách thức

Ngành Công thương cần tiếp tục triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ DN thúc đẩy xuất khẩu. Chú trọng hỗ trợ DN việc tìm kiếm thị trường, đa dạng các kênh phân phối, tạo điều kiện về cải cách hành chính để nâng cao kim ngạch xuất khẩu...

Dịch bệnh Covid-19 tác động tiêu cực đến nhiều lĩnh vực sản xuất kinh doanh. Vì dịch bệnh, nhiều DN phải tạm ngưng hoạt động sản xuất hoặc bị ảnh hưởng do đứt gãy chuỗi cung ứng dịch vụ hàng hóa. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của bản thân, sự vào cuộc hỗ trợ tháo gỡ những vướng mắc của các ngành, các cấp, các cơ quan chức năng, không ít DN đã tận dụng tốt cơ hội để tăng trưởng. Đặc biệt là các DN hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản.

Ví như, Đăk Lăk là địa phương có tăng trưởng khá trong lĩnh vực xuất khẩu hàng nông sản. Mặc dù, chịu ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh Covid-19, song các DN xuất khẩu hàng nông sản của địa phương này đã vượt qua thách thức, đáp ứng kịp thời nhiều đơn hàng từ Mỹ, EU, Anh…

Khởi đầu năm 2021, với những khó khăn do đại dịch Covid-19 tái bùng phát ở nhiều nước trên thế giới, với kinh nghiệm và thị trường đã được xây dựng trong nhiều năm qua, Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đăk Lăk đã xuất khẩu nhiều đơn hàng cà phê để cung cấp cho đối tác. Ngay lúc đại dịch Covid-19 có diễn biến phức tạp tại Việt Nam nhưng trong tháng 9/2021, DN đã xuất thành công lô hàng gần 20 tấn cà phê đặc sản sang Anh với tổng trị giá khoảng 100.000 USD.

Theo DN này, đây là loại cà phê được chế biến theo tiêu chuẩn cà phê đặc sản quốc tế, giá trị hơn các loại cà phê xuất khẩu thông thường gần 3 lần. Trong tháng 10/2021, DN cũng nhận được đơn hàng xuất khẩu cà phê đặc sản đi thị trường Hàn Quốc…

Theo ngành Công thương tỉnh Đăk Lăk, trong tháng 10 năm 2021, tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh thực hiện đạt 53 triệu USD, tăng 1,9% so với tháng trước. Các mặt hàng như cà phê hòa tan, hạt điều, cao su xuất khẩu tăng về lượng so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, cà phê hòa tan xuất khẩu đạt 7.200 tấn (tăng 10,8% về lượng), hạt điều 205 tấn (tăng 10,8%), cao su 9.700 tấn (tăng 21,25%)... Điều đó, cho thấy những tín hiệu khả quan trong phục hồi kinh tế và hoạt động thương mại xuất khẩu ở những tháng còn lại của năm 2021.

Tính chung trong 10 tháng năm 2021, kim ngạch xuất khẩu của Đăk Lăk thực hiện hơn 445 triệu USD, giảm 8,2% so với cùng kỳ năm 2020, đạt 68,5% kế hoạch năm. Mặc dù, kim ngạch xuất khẩu có giảm so với cùng kỳ, song đây là yếu tố khách quan do tác động bởi đại dịch Covid-19. Để có được kết quả đó, các DN đã rất nỗ lực để duy trì hoạt động xuất khẩu đến những thị trường truyền thống và tìm kiếm mở rộng thị trường mới, tiềm năng.

Hiện Đăk Lăk có hơn 90 DN xuất nhập khẩu. Trong đó, 21 DN có hoạt động xuất nhập khẩu thường xuyên, 3 DN có vốn đầu tư nước ngoài. Hàng hóa nông sản của tỉnh xuất khẩu đi hơn 68 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Các DN đã thâm nhập được vào các thị trường lớn với yêu cầu chất lượng hàng hóa và vệ sinh an toàn thực phẩm nghiêm ngặt như: Mỹ, Nhật Bản, Anh, Pháp…

Tuy nhiên, thực tế, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc lưu thông, vận chuyển hàng nông sản gặp nhiều khó khăn nên giá các loại vật tư đầu vào cho sản xuất nông nghiệp tăng cao, làm tăng giá thành sản xuất. Do đó, Đăk Lăk kiến nghị các bộ, ngành Trung ương thông qua các kênh ngoại giao, tham tán thương mại, tăng cường cung cấp thông tin và tạo thuận lợi kết nối xúc tiến thương mại, tạo môi trường để DN kết nối mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cùng với đó, hỗ trợ DN trong việc tháo gỡ khó khăn về kiểm soát dịch bệnh, dịch vụ kho bãi và sớm giải quyết tình trạng thiếu hụt container để giảm cước phí vận chuyển...

Theo các chuyên gia, hiện dịch Covid-19 vẫn đang còn diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, song dự báo kim ngạch xuất khẩu của các địa phương sẽ phục hồi trong ngắn hạn, khi các hiệp định thương mại tự do (FTA) đang dần được thực thi một cách toàn diện, hiệu quả hơn. Đặc biệt, các Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA)… sẽ tạo điều kiện để hàng hóa của Việt Nam thâm nhập vào các thị trường đối tác với thuế quan ưu đãi, thông qua đó thúc đẩy xuất khẩu của tỉnh tăng trưởng mạnh.

Các chuyên gia cho rằng, để tận dụng tốt cơ hội này, ngành Công thương cần tiếp tục triển khai nhiều giải pháp để hỗ trợ DN thúc đẩy xuất khẩu. Chú trọng hỗ trợ DN việc tìm kiếm thị trường, đa dạng các kênh phân phối, tạo điều kiện về cải cách hành chính để nâng cao kim ngạch xuất khẩu. Cùng với đó, thường xuyên cập nhật thông tin từ hệ thống thương vụ Việt Nam tại các nước để nắm bắt thay đổi trong quy định kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu tại các thị trường mà hàng Việt Nam đang hướng đến. Cần nắm rõ nhu cầu tiêu dùng các thị trường tiềm năng để thông tin đến các DN. Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, xây dựng thương hiệu hàng hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu… Nếu làm tốt những vấn đề trên, sẽ hỗ trợ tích cực cho DN tiếp cận được nhiều thị trường hơn.