Bộ trưởng Công Thương: Biểu giá điện mới sẽ 'giảm bù chéo'

Biểu giá bán lẻ điện dự kiến còn 5 bậc thay vì 6, giá cho các nhóm được điều chỉnh để giảm tình trạng hộ gia đình phải bù chéo cho sản xuất kinh doanh.

Sáng 21/8, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa 15.

Ông Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, trong đó tiền điện sinh hoạt tính theo 6 bậc thang hiện nay chưa phù hợp thực tế tiêu dùng của người dân. Chẳng hạn, mức sử dụng bậc 1 (0-50 kWh) là quá thấp. "Bộ Công Thương có giải pháp sửa biểu giá điện thế nào để phù hợp hơn?", ông hỏi, thêm rằng có thể xem xét miễn thuế VAT 10% với hóa đơn tiền điện, để hỗ trợ người dân, nhất là hộ nghèo hay không.

Trả lời đại biểu Hòa, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nói biểu giá điện bậc thang là mô hình phổ biến, nhiều quốc gia sử dụng, bởi khuyến khích các khách hàng sử dụng điện tiết kiệm. Theo Quyết định 28/2014 của Thủ tướng, biểu giá điện bán lẻ gồm 6 bậc. Tuy nhiên, biểu giá này bộc lộ bất cập nên thời gian qua Bộ đã nghiên cứu, sửa đổi.

Ông Diên thông tin, Bộ Công Thương vừa trình Chính phủ dự thảo quyết định sửa đổi Quyết định 28. Trong đó, cách tính tiền điện sinh hoạt được rút xuống còn 5 bậc, thay vì 6 bậc như hiện hành. Bậc rẻ nhất tính cho hộ gia đình dùng dưới 100 kWh thay vì 50 kWh hiện nay để hỗ trợ người nghèo. Còn cao nhất (bậc 5) từ 701 kWh trở lên.

Ngoài rút gọn số bậc thang, ở lần chỉnh sửa này, giá điện cho từng bậc cũng được thiết kế lại theo nguyên tắc hạn chế tối đa tác động tới các hộ sử dụng điện. Giá cho nhóm khách hàng (sản xuất, kinh doanh, dịch vụ...) cũng được điều chỉnh. "Việc này nhằm dần xóa khoảng cách bất hợp lý, bù chéo giữa các đối tượng sử dụng điện", Bộ trưởng Công Thương nói.

Trước đó, tại bản thảo Bộ Công Thương đưa ra cuối năm ngoái, khoảng cách giữa các bậc cũng được phân chia lại, phù hợp thực tế dùng điện của người dân và giá ở bậc cao nhất (701 kWh trở lên) trên 3.600 đồng một kWh (chưa gồm thuế VAT). Mức chênh bậc 1 và 5 là hai lần, nhằm phù hợp với xu thế chung của thế giới và khuyến khích dùng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Thực tế, theo cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hiện nay, có thời điểm điện cho sản xuất bằng 52% giá bình quân, trong khi giá với hộ nghèo chính sách, ưu đãi lớn nhất cũng bằng 90% giá này. Tức là, giá điện sinh hoạt của người dân chi trả cao hơn điện bán sản xuất của doanh nghiệp và người dùng nhiều bù cho dùng ít. Trong khi đó, Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị đưa ra định hướng không thực hiện bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng, vùng miền.

Tại dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi) được Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến hôm 19/8, đã bổ sung quy định để giảm bù chéo trong cơ cấu giá bán lẻ điện. Cơ chế giá điện cũng được áp dụng phù hợp với các nhóm khách hàng có mức tiêu thụ điện lớn.

Tuy vậy, thẩm tra dự thảo luật, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và môi trường cho rằng các quy định về giảm bù chéo này chưa được thể hiện cụ thể. Cơ quan thẩm tra đề nghị dự thảo luật cần đưa ra nguyên tắc, lộ trình rõ ràng hơn về xóa bỏ bù giá chéo giữa các nhóm khách hàng, đảm bảo bình đẳng xã hội.