Biến động tại loạt công ty chứng khoán

Việc mua, bán công ty chứng khoán vẫn đang âm thầm diễn ra trên thị trường khi nhiều công ty đã thay tên đổi chủ thời gian qua.

Như Nhadautu.vn đã đề cập, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước vào ngày 21/6 đã cấp giấy phép điều chỉnh thay đổi tên cho Công ty TNHH Chứng khoán RHB Việt Nam thành Công ty TNHH Chứng khoán Ngân hàng Public Việt Nam (Public Bank Securities Vietnam Company Limited, PBSV)- Tên viết tắt: PBSV.

Trước đó, theo thông tin từ Public Bank Vietnam, ngày 19/2/2024, tổ chức này đã ký kết thỏa thuận với Ngân hàng Đầu tư RHB (Malaysia) để nhận chuyển nhượng 100% vốn tại Chứng khoán RHB Việt Nam, thương vụ dự kiến sẽ hoàn tất trong quý III/2024. Ngày 4/6, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam đã chấp thuận giao dịch chuyển nhượng này.

Như vậy, với động thái đổi tên trên, nhiều khả năng Ngân hàng TNHH MTV Public Việt Nam (Public Bank Vietnam)- ngân hàng 100% vốn nước ngoài, thuộc sở hữu của Public Bank Berhad (Malaysia) đã hoàn tất thương vụ mua lại Công ty Chứng khoán RHB Việt Nam.

Việc nhà đầu tư nước ngoài mua công ty chứng khoán (CTCK) trong nước không phải là điều hiếm gặp. Với thế mạnh giàu tiềm lực, nhiều CTCK bé hạt tiêu sau khi về tay các ông chủ mới đã tăng trưởng mạnh mẽ cả về nguồn vốn, tệp khách hàng, lợi nhuận.

Giữa tháng 6 vừa qua, CTCP Chứng khoán Việt Tín (VTSS) đã thông báo về giao dịch giữa bà Hoàng Ngân Hà, chuyển nhượng 6,8 triệu cổ phần, tương ứng 49% vốn điều lệ cho công ty Tin Global Pte .Ltd. Sau đợt chuyển nhượng vốn này, ngày 14/6, bà Hoàng Ngân Hà đã có đơn từ nhiệm Thành viên HĐQT VTSS vì lý do cá nhân, đồng thời đề nghị tổ chức ĐHĐCĐ bất thường để miễn nhiệm và bầu bổ sung vị trí bị khuyết sau khi từ nhiệm.

Sau khi giao dịch được diễn ra, thành phần cổ đông của Chứng khoán Việt Tín bao gồm: Công ty Tin Global (49% vốn điều lệ), CTCP Du lịch Minh Thành (49% vốn điều lệ) và bà Nguyễn Thị Thuỳ Trang (2% vốn điều lệ).

Về cổ đông mới của Chứng khoán Việt Tín, Công ty Tin Global là pháp nhân mới được thành lập từ ngày 25/9/2023 tại Singapore với mô hình hoạt động sở hữu vốn cổ phần của các công ty khác.

Còn Du lịch Minh Thành trở thành cổ đông lớn của VTSS từ cuối năm 2023, sau khi nhận chuyển nhượng 49% vốn từ ông Nguyễn Anh Đạt. Công ty này thành lập vào tháng 2/2000, trụ sở chính tại tỉnh Bình Thuận. Ngành nghề kinh doanh chính là dịch vụ khách sạn và có vốn điều lệ đạt 260 tỷ đồng vào tháng 2/2022. Từ tháng 6/2022 đến nay, Chủ tịch HĐQT của Du lịch Minh Thành là ông Đinh Thanh Tâm (sinh năm 1979).

Vào tháng cuối cùng của năm 2023, CTCP Chứng khoán LPBank (LPBS) đã tổ chức Đại hội đồng cổ đông bất thường lần 2 năm 2023 bầu ông Lê Minh Tâm-thành viên HĐQT độc lập tại Ngân hàng Bưu điện Liên Việt, làm Chủ tịch HĐQT LBPS, thay thế cho người tiền nhiệm là bà Vũ Thanh Huệ. EGM 2023 lần 2 của LPBS cũng thông qua phương án tăng vốn điều lệ từ 250 tỷ đồng lên 3.888 tỷ đồng nhằm bổ sung vốn cho hoạt động giao dịch ký quỹ, đầu tư tự doanh và mở rộng mạng lưới kinh doanh.

Được thành lập vào năm 2009, trong suốt nhiều năm, LPBS được biết đến là công ty con của Him Lam, ông Dương Công Minh đồng thời cũng nắm giữ chức Chủ tịch HĐQT LPBS từ tháng 6/2013. Song đến năm 2017, Him Lam đã chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp 223,75 tỷ đồng, tương đương 89,5% vốn của LPBS cho bà Nguyễn Thị Bích Hồng. Ông Dương Công Minh vào tháng 7/2017 cũng đã nhường lại vị trí Chủ tịch HĐQT LPBS cho nữ doanh nhân này.

Đến giữa tháng 7/2023, bà Hồng đã chuyển nhượng 21 triệu cổ phiếu, hạ sở hữu từ 89,5% xuống còn 5,5%. Ở chiều ngược lại, bà Phạm Thu Hằng báo cáo đã nhận chuyển nhượng 66% vốn, tương ứng với 16,5 triệu đơn vị. Sau giao dịch trên, bà Hồng cũng thôi giữ chức Chủ tịch HĐQT LPBS từ cuối tháng 8. Người thay thế bà Hồng là bà Vũ Thanh Huệ. Về tay chủ mới, bên cạnh việc đổi chủ tịch hay lên kế hoạch tăng vốn, công ty cũng thay tên thương hiệu từ CTCP Chứng khoán Liên Việt thành CTCP Chứng khoán LPBank.

Tương tự, cuối tháng 11/2023, CTCP Chứng khoán Quốc tế Hoàng Gia (IRS) cũng ghi nhận biến động lớn khi 3 cổ đông nắm 75% vốn chuyển hết cổ phiếu cho chủ tịch.

Cụ thể, ngày 29/11, 3 cổ đông lớn gồm ông Lê Thanh Hà, bà Nguyễn Thị Giá và ông Lê Hồng Thảo đã chuyển nhượng lần lượt 2 triệu cổ phiếu (6,75% vốn), 10,4 triệu cổ phiếu (34,58% vốn) và 10 triệu cổ phiếu (33,4% vốn). Tổng khối lượng giao dịch đạt 22,4 triệu đơn vị, tương đương với 74,7% vốn điều lệ. Cả ba đồng thời không còn sở hữu sau giao dịch. Bên nhận chuyển nhượng toàn bộ lượng cổ phiếu này là Chủ tịch HĐQT – ông Lê Thanh. Theo đó, ông Thanh tăng sở hữu lên thành 24,9 triệu đơn vị, tương đương với 82,95% vốn.

Chứng khoán Hoàng Gia sẽ tổ chức ĐHĐCĐ bất thường trong tháng 7/2024 nhằm miễn nhiệm và bầu bổ sung thành viên HĐQT nhiệm kỳ 2023-2028.

Lưu ý rằng, trên đây chỉ là một vài ví dụ điển hình cho làn sóng đổi chủ ở các CTCK trong bối cảnh thị trường ngày càng phát triển cả về chỉ số lẫn thanh khoản. Trước đó, có thể kể đến nhiều thương vụ M&A của CTCK với chủ mới là các nhà đầu tư nội như: Chứng khoán CV với cổ đông lớn nhất nắm 49% vốn là CTCP Dịch vụ Di động Trực Tuyến (chủ sở hữu ví điện tử Momo); CTCP Chứng khoán Saigonbank Berjaya với cổ đông mới nắm 40,22% vốn là bà Nguyễn Thị Hương Giang, bà là cổ đông sáng lập CTCP Kim Ngưu Việt Nam (Kim Ngưu Việt Nam) – công ty mẹ của Công ty TNHH Tititada, đơn vị sở hữu ứng dụng Tititada.

Các chuyên gia đánh giá việc các ông chủ người Việt mạnh tay M&A CTCK không chỉ thuần túy kiếm lợi nhuận từ cho vay ký quỹ (margin) theo cách thức truyền thống. Với một CTCK trong tay, chủ doanh nghiệp có thể thực hiện rất nhiều nghiệp vụ phục vụ cho mục đích riêng như tư vấn phát hành chứng khoán, tăng vốn, niêm yết… Mặt khác, chính nhờ các thương vụ M&A này, bản thân các CTCK cũng được hưởng lợi và nâng tầm phát triển.