Bảo hiểm và quản lý tài sản: Điểm đến trong kỷ nguyên mới

Trong bối cảnh dân số đang có xu hướng già hóa, thu nhập của người dân liên tục tăng và có thể đạt tới 50% dân số thuộc tầng lớp trung lưu vào năm 2035, ông Nhữ Đình Hòa - Tổng giám đốc CTCK Bảo Việt nhấn mạnh hai ngành có tiềm năng tăng trưởng của Việt N

Quả vậy thống kê cho thấy, giai đoạn 2007-2019, tốc độ tăng trưởng doanh thu phí của bảo hiểm nhân thọ tăng 23 lần và bảo hiểm phi nhân thọ tăng 6 lần. Đặc biệt, Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng trưởng ngành bảo hiểm cao nhất thế giới giai đoạn 2013-2020; trong đó, năm 2019, doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ đạt gần 141.372 tỷ đồng tăng trưởng 29,7% so với năm trước đó, doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ đạt 52.842 tỷ đồng tăng 16,6%.

Mặc dù vậy hiện vẫn có nhiều dư địa cho việc phát triển thị trường bảo hiểm sức khỏe và hưu trí do tỷ lệ thâm nhập bảo hiểm thị trường Việt Nam hiện tại là 2,2%, còn tương đối thấp so với trung bình thế giới (7,23%).

“Bảo hiểm hưu trí được coi là sản phẩm bảo hiểm của tương lai vì tốc độ già hóa tăng nhanh của dân số Việt Nam và chủ trương của Chính phủ trong cải cách hệ thống hưu trí”, ông Nhữ Đình Hòa nhìn nhận. Mặc dù Việt Nam hiện vẫn thuộc nước có cơ cấu dân số trẻ với tuổi trung vị ở mức 29,5; song 20 năm tới số người già sẽ tăng nhanh, trong khi đó hiện chỉ có khoảng 25% lực lượng trong độ tuổi lao động tại Việt Nam đủ điều kiện để được hưởng lương hưu sau khi về hưu. Như vậy có khoảng 70% dân số trong độ tuổi lao động hiện nay chưa có nguồn thu nhập ổn định sau khi về hưu để trang trải chi phí sinh hoạt thường ngày, chưa kể đến các chi phí chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh khi về già dẫn đến nhu cầu bảo hiểm hưu trí tăng.

Để đón đầu cơ hội này, các doanh nghiệp bảo hiểm đang nghiên cứu và xem xét phát triển sản phẩm mới để đáp ứng đầy đủ nhu cầu đa dạng trong vòng đời của khách hàng. Về phía cơ quan quản lý Tổng giám đốc CTCK Bảo Việt đề xuất xác định một số loại hình bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm hưu trí… là chi phí được giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân để khuyến khích tiết kiệm của người dân trong bảo hiểm, từ đó hỗ trợ sự phát triển của thị trường vốn.

Đối với ngành quản lý tài sản, ông Nhữ Đình Hòa nhận định tiềm năng tăng trưởng đến từ tầng lớp trung lưu tăng nhanh trong kỷ nguyên mới. Một trong những minh chứng là quy mô thị trường cổ phiếu tăng trưởng liên tục, hiện đã tiến sát tới 100% quy mô GDP cùng mức tăng trưởng kép 13%/năm trong 10 năm gần đây, cho thấy sự hấp dẫn của thị trường chứng khoán. Giá trị giao dịch toàn thị trường ước tính năm 2021 có thể đạt tới gần 4 triệu tỷ đồng.

Dư địa cho ngành này cũng còn rất lớn khi mặc dù các nhà đầu tư cá nhân tham gia ngày càng nhiều, nhưng tỷ trọng tiếp cận dịch vụ quản lý quỹ, tài sản còn thấp. Tỷ trọng nhà đầu tư cá nhân lớn dẫn đến yêu cầu về dịch vụ quản lý tài chính, quản lý tài sản chuyên nghiệp. Bên cạnh đó “so sánh với các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới, có thể thấy tỷ trọng vốn hóa của các quỹ đầu tư so với GDP tại Việt Nam là còn khá khiêm tốn, tuy nhiên đây cũng là điểm cộng cho thấy, ngành này tại Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển”, ông Hòa phân tích thêm.

Tuy nhiên, ngành quản lý quỹ, quản lý tài sản trên thế giới đang có sự dịch chuyển trong phương thức quản lý với các quỹ đầu tư thụ động ngày càng chiếm ưu thế hơn. Bên cạnh đó, cuộc CMCN 4.0 đang làm thay đổi phương thức tương tác và kinh doanh truyền thống với nhiều công việc tương lai sẽ được thay thế bằng máy móc, đặc biệt trí tuệ nhân tạo sẽ thay thế con người trong tư vấn đầu tư cho khách hàng cá nhân... Từ phân tích này, ông Hòa khuyến nghị các quỹ quản lý đầu tư cần tăng cường ứng dụng công nghệ trong quản lý quỹ thụ động, hướng tới quản lý theo thuật toán.

Ông cũng mong muốn các cơ quan quản lý thị trường chứng khoán thiết lập các quỹ cần nghiên cứu; có cơ chế để hỗ trợ các nghiên cứu, các dự án khởi nghiệm về fintech trong lĩnh vực chứng khoán, quản lý tài sản, quản lý quỹ... Đồng thời, thiết lập nền tảng công nghệ tốt, để các công ty fintech có thể tham gia nhiều hơn vào thị trường tạo ra dịch vụ tốt hơn cho nhà đầu tư, góp phần thúc đẩy giảm các chi phí trên thị trường.