Bắc Giang: Đóng tiền chênh mới mua được NƠXH?

Mặc dù được phê duyệt giá bán là 12,3 triệu đồng/m2 nhưng hiện tại toàn bộ căn hộ tại dự án nhà ở xã hội thị trấn Nếnh - tên thương mại là Evergreen Bắc Giang (thị xã Việt Yên) đang được môi giới rao bán rầm rộ ở mức cao hơn công bố, chưa kể muốn chọn căn có vị trí đẹp thì người mua phải đóng thêm tiền.

Đóng tiền chênh mới mua được NƠXH?

Sau nhiều năm làm công nhân trong khu công nghiệp Đình Trám (Hoàng Ninh, thị xã Việt Yên, Bắc Giang), dịp Tết Nguyên đán 2024, anh L.V.K (25 tuổi, Bắc Giang) bàn với gia đình về ý định mua nhà ở xã hội (NƠXH) gần nơi làm để thuận tiện cho công việc. Do đó, tranh thủ những ngày được nghỉ Tết, anh K lên mạng tìm thông tin về dự án NƠXH quanh khu mình làm.

Tuy nhiên, càng tìm hiểu anh K càng thấy hoang mang vì hầu hết các dự án đều vướng phải lùm xùm như NƠXH Vân Trung (xã Vân Trung, huyện Việt Yên do Công ty TNHH Fugiang làm chủ đầu tư - CĐT) bị chậm tiến độ trong thời gian dài;

Dự án khu NƠXH tại thôn Nam Ngạn, xã Quang Châu, huyện Việt Yên do Công ty Cổ phần Phát triển nhà và đô thị Newstar làm CĐT thì dù công khai trên cổng thông tin tỉnh Bắc Giang là khởi công từ quý II/2022 và hoàn thành quý II/2024 nhưng đến nay khu vực thực hiện dự án vẫn chưa thấy tòa NƠXH nào mọc lên. Thậm chí, Chủ tịch UBND huyện Việt Yên đã kiến nghị thu hồi dự án;

Hay dự án NƠXH dành cho công nhân xã Nội Hoàng, huyện Yên Dũng do Công ty Cổ phần Phát triển Fuji Bắc Giang làm CĐT từng bị tố 'bịt đường', lấp kênh thoát nước gây ngập lụt nhà dân và đến nay vẫn bị người dân phản ánh.

Sau nhiều ngày mày mò thông tin và nhờ người quen giới thiệu, anh K quyết định đến xem dự án NƠXH Evergreen Bắc Giang.

Khi đến nơi, anh K được một môi giới tên T mời chào và đưa đi thăm quan. Khi anh K đặt vấn đề muốn mua căn hộ NƠXH tại dự án thì T lập tức hỏi rằng anh có đủ điều kiện mua NƠXH hay không và “nếu đủ thì mới nói chuyện tiếp”.

Rồi T yêu cầu anh K cung cấp họ tên và số căn cước công dân để tra thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Sau vài giây, T cho biết anh K không đủ điều kiện được mua NƠXH vì hệ thống ghi nhận anh đã đóng thuế TNCN vài lần. Nếu anh K vẫn quyết định mua thì họ sẽ “hỗ trợ” và cần làm giảm trừ gia cảnh.

Khi hỏi về giá căn hộ, T cho biết hiện tại tất cả các căn có giá trung bình khoảng 13,4 triệu đồng/m2 và phải thông qua môi giới (trước đó Sở Xây dựng Bắc Giang phê duyệt giá bán tạm tính là 12,3 triệu đồng/m2).

Trong vai công nhân có nhu cầu mua NƠXH, PV cũng được một môi giới tên H giới thiệu và khẳng định căn hộ NƠXH tại dự án hiện nay đều đồng giá 13,4 triệu đồng/m2 (cao hơn 1,1 triệu đồng so với mức giá tạm tính do Sở Xây dựng công bố). “Tuy nhiên, sẽ có một số căn đẹp hoặc độ hiếm cao thì các sếp sẽ thu chênh. Mức thu chênh này không cụ thể nhưng sẽ loanh quanh khoảng hơn 20 triệu đồng/căn”, môi giới này nói.

Tương tự, chị P.Đ bình luận dưới một bài viết liên quan đến việc nhà đầu tư dự án Evergreen "om hàng" rằng: “Giờ giá căn hộ ở đây đã lên mức 13,4 triệu đồng/m2 và chỉ có thể mua qua môi giới. Trước mình có hỏi trực tiếp số của chủ đầu tư thì nhận được tư vấn rằng chỉ khi trả đủ trên 70% căn hộ thì mới làm thủ tục cho. Tôi là công nhân với mong muốn được vay theo diện ngân hàng chính sách mà giờ trả đủ 70% giá trị thì tôi thà trả đủ 100% luôn, nhưng lúc đó tôi không thể có được số tiền đó”.

Đi ngược lại chính sách ?

Chia sẻ với Tiền Phong, anh K cho biết, công ty anh đang làm việc có hơn 3.000 công nhân, nếu tăng ca ít thì lương khoảng 8 - 9 triệu đồng/tháng còn tăng ca đều và làm cả đêm thì thu nhập trên 10 triệu đồng/tháng. Do đó, phần lớn đều phải đóng thuế TNCN và như vậy thì không đủ điều kiện mua NƠXH. Còn việc giảm trừ gia cảnh thì không phải ai cũng làm được vì công nhân đều đi làm xa nhà, việc đi lại để làm các thủ tục này rất khó khăn.

Trên thực tế, không chỉ K mà hiện nay nhiều công nhân có nhu cầu mua NƠXH cũng không tiếp cận được, bởi Luật Nhà ở năm 2014 quy định, người lao động được mua NƠXH là không đóng thuế TNCN. Với quy định này, người lao động muốn thuê, mua NƠXH sẽ gặp khó khăn, tạo điều kiện cho môi giới “cò quay”, dùng chiêu trò để làm khó người muốn mua. Thậm chí, Bộ Xây dựng đánh giá, quy định này dẫn đến việc xác minh đối tượng, điều kiện... phức tạp, rườm rà, khó khăn cho người dân.

Trao đổi với Tiền Phong về vấn đề công nhân phải mua nhà giá chênh, luật sư Trần Thanh Quyết (Hà Nội) cho rằng, việc này bản chất là giao dịch dân sự do bên bán và bên mua tự thỏa thuận. Tuy nhiên, Luật sư Quyết cho rằng việc chủ đầu tư hay sàn môi giới thu chênh tiền bán NƠXH là đi ngược với chính sách và tinh thần nhân văn của Nhà nước và xã hội trong công cuộc an sinh cho công nhân và người lao động có thu nhập thấp…