7 yêu cầu trọng tâm trong việc điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung TP.HCM tầm nhìn đến năm 2060

Sở Quy hoạch và Kiến trúc TP.HCM vừa có báo cáo HĐND thành phố về nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 với 7 yêu cầu trọng tâm và một số chỉ tiêu phát triển chung không gian đô thị theo hướng bền vững, tăng diện tích giao thông đường bộ, công viên cây xanh…

Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, thực hiện theo Luật Quy hoạch đô thị, TP.HCM đã triển khai lập Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Đây là cơ sở, bước thực hiện đầu tiên nhằm điều chỉnh tổng thể đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng TP.HCM đến năm 2025 đã được phê duyệt năm 2010.

Với sự tham mưu của Sở Quy hoạch - Kiến trúc và đơn vị tư vấn là Viện Quy hoạch xây dựng thành phố, báo cáo nhiệm vụ đã được Ban cán sự Đảng UBND thành phố trình Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố và được Ban chấp hành Đảng bộ đồng ý với những nội dung cơ bản.

7 yêu cầu trọng tâm

Nhiệm vụ đặt ra một số yêu cầu trọng tâm cho công tác điều chỉnh quy hoạch chung. Đầu tiên là rà soát tổng thể về nội dung quy hoạch chung đã được phê duyệt năm 2010, đánh giá tình hình thực tiễn phát triển của thành phố; các quy hoạch trên địa bàn thành phố đã được lập và phê duyệt; rà soát định hướng phát triển không gian đô thị, quy hoạch sử dụng đất, công tác đầu tư hạ tầng kỹ thuật và xã hội của thành phố.

Thứ hai, dự báo các nhu cầu phát triển trong giai đoạn mới, trong bối cảnh phát triển của khu vực, các cơ hội phát triển mới, đảm bảo định hướng phát triển hài hòa với chiến lược phát triển bền vững kinh tế vùng, phát triển đô thị sáng tạo tương tác cao, đô thị thông minh, đô thị phát triển bền vững.

Thứ ba, nghiên cứu trên nền đô thị đã hình thành và phát triển qua nhiều thời kỳ, đề xuất một bản quy hoạch điều chỉnh mang tính khả thi cao, phù hợp với tầm nhìn và linh hoạt ứng phó với các biến động; điều chỉnh việc sử dụng đất có hiệu quả hơn, tạo thêm dư địa phát triển từ giá trị đất và bảo đảm khả năng dự trữ cho tương lai.

Thứ tư, triển khai những chủ trương, định hướng quan trọng của thành phố có liên quan đến quy hoạch, phát triển đô thị và phát triển kinh tế xã hội; phối hợp các chương trình, dự án quan trọng của thành phố trong một khung phát triển có tầm nhìn dài hạn và có tính thực thi cao.

Thứ năm, cập nhật những nội dung điều chỉnh cục bộ của quy hoạch chung thành phố trong quá trình thực hiện vừa qua trong một tổng thể quy hoạch đồng bộ; phát huy được những cơ hội và khắc phục, điều chỉnh những hạn chế.

Thứ sáu, đặc biệt, lần này sẽ xác định, đề xuất một kế hoạch ưu tiên thực hiện quy hoạch rõ ràng, cụ thể gắn với nguồn lực thực hiện; lựa chọn những vấn đề bất cập ưu tiên giải quyết (về liên kết vùng, phân bố dân cư, nhà ở, chất lượng sống, giao thông đô thị, quản lý ngập, sử dụng tài nguyên…), cải thiện hiện trạng và đẩy mạnh phát triển đô thị, kinh tế - xã hội thành phố.

Cuối cùng, yêu cầu phối hợp, cập nhật về dữ liệu, dự báo và định hướng phát triển thành phố với nội dung quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Phát triển đô thị theo từng khu vực

Định hướng phát triển chung không gian đô thị theo hướng bền vững, tăng diện tích giao thông đường bộ, công viên cây xanh, bảo vệ hệ sinh thái đô thị, có quan tâm đúng mức các khu bảo tồn đa dạng sinh học trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Đối với khu đô thị hiện hữu đề xuất giải pháp tái phát triển, chỉnh trang, bổ sung hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, không gian mở cho đô thị hiện hữu. Đề xuất các chỉ tiêu kiểm soát phát triển cho từng khu vực (như dân số, chiều cao tầng xây dựng, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất...).

Giải pháp cho các khu vực phát triển mới là xây dựng ý tưởng, mục tiêu, định hướng phát triển và mở rộng đô thị, đặc biệt là khu vực phía Đông thành phố (TP. Thủ Đức). Xác định vị trí, vai trò các khu vực đô thị, các khu chức năng... trong đó có lưu ý đến việc bảo tồn và phát triển khu vực rừng ngập mặn Cần Giờ. Xác định chỉ tiêu về mật độ dân cư, chỉ tiêu sử dụng đất quy hoạch đô thị, nguyên tắc phát triển đối với các khu chức năng. Xác định các vùng kiến trúc, cảnh quan, khu vực trung tâm, điểm nhấn trong đô thị và đề xuất nguyên tắc, yêu cầu tổ chức không gian các khu vực.

Đề xuất phân khu chức năng và cơ cấu tổ chức không gian thành phố cụ thể như sau: Đối với khu dân dụng gồm khu nội thành cũ, khu nội thành phát triển, khu ngoại thành, các khu dân cư nông thôn thì tập trung cải tạo, chỉnh trang và nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội.

Đối với các khu mới là TP. Thủ Đức, khu đô thị - cảng Hiệp Phước, khu đô thị Tây Bắc, khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa, khu đô thị du lịch biển Cần Giờ thành phố sẽ đầu tư theo hướng bền vững…

Trong khi các cụm, khu công nghiệp ô nhiễm sẽ được thành phố di dời ra khỏi khu vực nội thành cũ, hạn chế phát triển công nghiệp trong khu vực nội thành; phát triển, sắp xếp đầu tư công nghiệp theo chuyên ngành, thu hút đầu tư phát triển các ngành công nghiệp sạch, hiện đại, có hàm lượng khoa học cao, giá trị gia tăng lớn, sử dụng ít lao động phổ thông và không gây ô nhiễm môi trường.

Một chỉ tiêu đáng quan tâm nữa đó là thành phố phát triển hệ thống các khu công viên cây xanh, mặt nước, không gian mở, đặc biệt là đầu tư xây dựng cảnh quan dọc 2 bờ sông Sài Gòn. Các điểm và khu cây xanh trong khu vực nội thành cũ phát triển dựa trên nguyên tắc khai thác các trục cảnh quan, sông nước và kênh rạch của thành phố để thực hiện đồng thời các chức năng giao thông thủy, tiêu thoát nước và cảnh quan; các khu vực cần bảo tồn: khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng thuộc địa bàn huyện Củ Chi, Bình Chánh. Cấm và hạn chế xây dựng trong các khu vực vành đai bảo vệ an toàn sân bay, các khu an ninh, quốc phòng. Hạn chế phát triển đô thị trong các khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp có chức năng kết hợp làm vành đai sinh thái của thành phố.

Còn với không gian ngầm, cần xác định hệ thống công trình ngầm, tổ hợp công trình ngầm đa năng, tiến tới lập quy hoạch định hướng không gian ngầm trong thành phố và đề xuất các yêu cầu quản lý, sử dụng.