13 toa tàu hạng sang 'phủ bạt' do vướng đăng kiểm

Sau hai năm hoàn thành, 13 toa tàu trị giá hơn 275 tỷ đồng do Tập đoàn Jinxin (Trung Quốc) thuê đóng tại Việt Nam không thể khai thác do chưa hoàn tất kiểm định.

Năm 2019, Tập đoàn Jinxin (Trung Quốc) thuê Công ty CP Xe lửa Gia Lâm và Công ty CP Toa xe Dĩ An (thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam) đóng vỏ thép thùng xe và lắp ráp 13 toa tàu hạng sang, thiết kế chạy trên khổ đường sắt 1 mét. Toàn bộ thành vách toa, nội thất, thiết bị bên trong tàu, hệ thống điện và bộ phận chạy được nhập khẩu từ Trung Quốc.

13 toa bao gồm 6 toa giường nằm (loại 28 giường), 5 toa ghế ngồi (loại 56 ghế), một toa nhà hàng và một toa công vụ phát điện. Nội thất trong toa được thiết kế hiện đại, có nhiều tiện ích cho hành khách. Tổng giá trị đóng 13 toa hơn 275 tỷ đồng, hoàn thành cuối năm 2021.

Sau khi chạy thử nghiệm 15.000 km trên các tuyến đường sắt Việt Nam, các toa hạng sang này đang "phủ bạt" tại Công ty CP Xe lửa Gia Lâm.

Theo ông Trần Thiện Cảnh, Cục trưởng Đường sắt Việt Nam, các toa tàu (toa xe) Trung Quốc chưa thể vận hành do chưa được cấp giấy chứng nhận kiểm định của Cục Đăng kiểm và giấy đăng ký phương tiện của Cục Đường sắt Việt Nam.

Để được cấp giấy kiểm định, theo Thông tư 30/2018, các toa tàu đóng mới cần phải chạy thử nghiệm 100.000 km để đảm bảo các điều kiện an toàn. Tuy nhiên, đường sắt Việt Nam là khổ đường đơn, năng lực thông qua hạn chế, nên các toa chạy thử nghiệm phải mất nhiều thời gian hoàn thành.

Ông Cảnh cho hay, Thông tư 30/2023 của Bộ Giao thông Vận tải có hiệu lực từ 21/12 quy định các toa tàu đóng mới chỉ phải chạy thử nghiệm 5.000 km. Lý do với công nghệ hiện nay, các toa đóng mới không nhất thiết phải chạy thử nghiệm nhiều.

Như vậy, từ cuối năm nay, Jinxin có thể xin giấy chứng nhận kiểm định do các toa đã đạt số km chạy thử nghiệm, sau đó làm thủ tục đăng ký phương tiện để đưa vào khai thác thương mại.

Về kế hoạch vận hành các toa tàu mới của Trung Quốc, đại diện Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cho biết sẽ tính phương án thuê hoặc hợp tác khai thác 13 toa hạng sang sau khi Jinxin hoàn tất kiểm định, đăng ký. Phương án thuê được doanh nghiệp tính đến nhằm giảm gánh nặng tài chính khi phải đầu tư thay thế toa xe hết niên hạn và nâng cấp chất lượng thu hút khách đi tàu.

Jinxin thành lập được 30 năm, là một trong những doanh nghiệp cung cấp thiết bị, đầu máy, toa xe lớn tại Trung Quốc. Năm 2019, tập đoàn này thành lập Công ty TNHH Phát triển thiết bị đường sắt nhằm mở rộng thị trường tại Việt Nam.