Giải thích thuật ngữ

Quỹ ETF

Quỹ ETF là gì?

Quỹ ETF hay Quỹ hoán đổi danh mục (tiếng Anh: Exchange traded fund) là quỹ đầu tư hoạt động dựa trên sự mô phỏng theo một chỉ số tham chiếu nhất định có thể là chỉ số chứng khoán, hàng hóa hoặc một loại tài sản cụ thể nào đó. Ví dụ: Quỹ ETF VFMVN30 mô phỏng theo Chỉ số VN30, giá xăng dầu, giá vàng, giá ngoại tệ,...

Quỹ ETF giao dịch được trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp. Ở thị trường sơ cấp, quỹ ETF sẽ phát hành chứng chỉ quỹ trực tiếp cho các nhà đầu tư theo từng lô, mỗi lô là 100.000 chứng chỉ quỹ. Ở thị trường thứ cấp, quỹ ETF sẽ được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán như một cổ phiếu thông thường.
Mặt khác, tương tự như quỹ đầu tư mở, các chứng chỉ quỹ ETF sẽ liên tục được phát hành và giao dịch mua bán không giới hạn trong ngày.

Các quỹ ETFs cung cấp một loạt các lợi ích và nếu được lựa chọn cẩn thận, có thể là một danh mục đầu tư tuyệt vời để đạt được mục tiêu đầu tư. Quỹ ETF ra đời vào năm 1993 và hình cơ bản của nó là một biểu tượng đánh dấu được biết đến rộng rãi SPY, hoặc Nhện.

Nó đã trở thành quỹ ETF có khối lượng cao giao dịch cao nhất trong lịch sử. Chỉ riêng trên các sàn giao dịch chứng khoán Mỹ, có gần 1000 sản phẩm ETF với tổng số đầu tư lên đến 1 nghìn tỷ đô la. Admiral Market cung cấp khả năng giao dịch trên hàng ngàn cổ phiếu và quỹ ETF, và hơn 300 ETF CFDs

Lợi ích khi đầu tư vào quỹ ETF

Dễ dàng đa dạng hóa danh mục với số vốn hạn chế: Thông qua chứng chỉ quỹ ETF, nhà đầu tư có thể sở hữu được một bộ danh mục cổ phiếu mô phỏng theo chỉ số tham chiếu nhất định thay vì phải mua toàn bộ cổ phiếu thành phần nằm trong bộ chỉ số đó.
Chi phí thấp: Đối với quỹ ETF, nhà đầu tư sẽ không phải mất phí gia nhập hay rút vốn như với các quỹ đầu tư khác. Thay vào đó, họ chỉ phải đóng một khoản nhỏ cho phí quản lý thường niên của quỹ và phí này thường dưới 1% so với các quỹ truyền thống
Giảm thiểu rủi ro khi đầu tư: Quỹ ETF thường đầu tư vào danh mục đã được đa dạng hóa với nhiều tài sản và ngành nghề khác nhau. Điều này sẽ giúp cho nhà đầu tư so với việc đầu tư giảm thiểu được rủi ro so với việc đầu tư vào một loại tài sản, ngành nghề cố định.
Nhà đầu tư không cần phải có hiểu biết chuyên sâu về chứng khoán: Quỹ ETF là dạng đầu tư theo mô phỏng chỉ số nên không đòi hỏi nhà đầu tư phải bỏ nhiều công sức để tìm hiểu, nghiên cứu trước khi giao dịch.

Khi tham gia đầu tư vào quỹ ETF, nhà đầu tư không cần phải có vốn nhiều hoặc kiến thức chuyên sâu về chứng khoán

Phương thức giao dịch đơn giản, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian: Với quỹ ETF, nhà đầu tư có thể đầu tư vào một rổ chỉ số mà họ quan tâm vừa nhanh chóng tiện lợi lại dễ theo dõi và kiểm soát.
Giao dịch linh hoạt: Các chứng chỉ quỹ ETF được mua bán trên sàn giao dịch mỗi ngày với mức giá thay đổi dựa theo cung cầu và biến động thị trường.
Tính thanh khoản cao: Khi nhu cầu mua chứng chỉ quỹ ETF tăng ở thị trường thứ cấp, các chứng chỉ quỹ mới sẽ được phát hành liên tục để đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư. Bên cạnh đó, do chứng chỉ quỹ ETF được giao dịch ở cả hai thị trường thứ cấp và sơ cấp nên tính thanh khoản của chúng rất cao.
Minh bạch và an toàn: Quỹ ETF công bố danh mục đầu tư hàng ngày thay vì công bố vào cuối mỗi quý như các quỹ đầu tư truyền thống khác. Mặt khác, tất cả thông tin liên quan đến danh mục đầu tư, giá trị tài sản ròng của quỹ đều được công bố minh bạch trên Website của Quỹ hoặc Sở giao dịch.

Cách định giá chứng chỉ quỹ ETF

Chứng chỉ ETF được định giá bằng 2 cách sau đây:

Giá trị tài sản ròng: do chính công ty quản lý quỹ công bố mỗi ngày dựa trên giá trị thị trường của các chứng khoán/tài sản trừ đi chi phí hoạt động của quỹ.
Giá thị trường (giá giao dịch chứng chỉ quỹ trên sàn giao dịch chứng khoán): thay đổi liên tục tùy thuộc vào nhu cầu mua/bán của nhà đầu tư trong phiên giao dịch

Giá trị tài sản ròng của đơn vị quỹ ETF sẽ do chính công ty quản lý quỹ công bố mỗi ngày

Giá thị trường của chứng chỉ quỹ ETF bắt buộc phải bám sát theo giá trị tài sản ròng/đơn vị quỹ. Trong trường hợp giá thị trường ETF lệch khỏi giá trị tài sản ròng thì lúc này các nhà đầu tư sẽ sử dụng cơ chế chênh lệch giá (arbitrage) để đưa giá ETF trở lại phù hợp với giá trị tài sản ròng.

Phương thức giao dịch chứng chỉ quỹ ETF

Có 2 cách để nhà đầu tư sở hữu chứng chỉ quỹ ETF

Mua bán trực tiếp với công ty quản lý quỹ

Nhà đầu trên thị trường sơ cấp mua trực tiếp các lô đơn vị quỹ ETF thông qua các công ty quản lý quỹ bằng danh mục chứng khoán cơ cấu – mô phỏng theo danh mục của chỉ số tham chiếu đã được chấp thuận. Khi có nhu cầu, nhà đầu tư có thể bán lại các lô đơn vị quỹ này cho công ty quản lý quỹ ETF.

Mua bán chứng chỉ quỹ trên sàn giao dịch chứng khoán

Nhà đầu tư đã mua các lô đơn vị quỹ có thể chia nhỏ ra và bán chứng chỉ quỹ riêng lẻ trên thị trường thứ cấp cho các nhà đầu tư khác. Lúc này các chứng chỉ quỹ ETF sẽ được giao dịch như một cổ phiếu thông thường trên sàn chứng khoán.

Các nhà đầu tư có thể mua chứng chỉ quỹ ETF thông qua các nhà đầu tư khác trên sàn chứng khoán

Một số quỹ ETF tại Việt Nam

Quỹ FTSE Vietnam Index ETF

FTSE Vietnam Index ETF là quỹ đầu tư ETF trực thuộc ngân hàng Deutsche Bank AG của Đức. Quỹ này được thành lập từ khá sớm vào ngày 15/01/2008 và cũng là quỹ mô phỏng chỉ số ETF đầu tiên tại Việt Nam. Quỹ FTSE Vietnam Index ETF bắt đầu được niêm yết trên sàn chứng khoán Hose kể từ ngày 06/10/2014.

FTSE Vietnam Index ETF là quỹ đầu tư ETF của Đức xuất hiện tại Việt Nam từ rất sớm

Quỹ VanEck Vectors Vietnam ETF

Đây là quỹ đầu tư được thành lập bởi công ty VanEck Global mô phỏng theo chỉ số MVIS Vietnam Index. Một danh mục đầu tư của VanEck Vectors Vietnam ETF sẽ bao gồm 26 mã chứng khoán được niêm yết trên sàn giao dịch.

Quỹ iShare MSCI Frontier 100 ETF

IShare MSCI Frontier 100 ETF là quỹ đầu tư được thành lập và phát triển bởi công ty MSCi vào năm 2007. Tính đến tháng 06/2021, tổng giá trị tài sản của quỹ đã chạm mốc 366.2 triệu USD và đang tiếp tục tăng. Danh mục đầu tư của quỹ hiện có là 147 mã cổ phiếu với hơn 14.7 triệu chứng chỉ quỹ đang được lưu hành.

Quỹ ETF VFMVN30

Đây là quỹ nội địa đầu tiên của Việt Nam được phát triển và quản lý bởi công ty VFM. Quỹ này sẽ thực hiện mô phỏng sự biến động của chỉ số VN30 với mã chứng khoán của quỹ là E1VFVN30. Hiện nay, quỹ ETF VFMVN30 đã được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hose.

ETF VFMVN30 là quỹ mô phỏng chỉ số nội địa đầu tiên của Việt Nam

Quỹ ETF VFMVN Diamond

Đây là quỹ đầu tư hoạt động theo mô hình quỹ đại chúng dạng mở và được Ủy ban chứng khoán Nhà nước cấp phép phát hành trên thị trường chứng khoán kể từ ngày 27/02/2020. Quỹ ETF VFMVN Diamond được niêm yết trên sàn Hose với 14 danh mục cổ phiếu và mã chứng khoán của quỹ là FUEV VND.

Bài viết được đóng góp bởi chuyên gia: Nguyễn Hồng Điệp