Bài của Nguyễn Tú Lâm

Trong báo cáo chiến lược tháng 1.2024, Công ty chứng khoán SSI cho biết thị trường chứng khoán Việt Nam tăng 12,2% về điểm số trong năm 2023. Năm 2024, kỳ vọng tăng trưởng GDP sẽ khởi sắc hơn dự báo 6-6,5% với sự phục hồi của thương mại, tiêu dùng và đầu tư công. Việc Chính phủ nhấn mạnh kế hoạch hành động sẽ tập trung vào tăng trưởng trong bối cảnh các cân đối vĩ mô được bảo đảm sẽ là yếu tố tích cực xuyên xuốt cho thị trường chứng khoán trong giai đoạn tới.

Tại báo cáo chiến lược 2024, Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định trong những chu kỳ duy trì lãi suất điều hành trước như giai đoạn tháng 3.2014 đến tháng 9.2019, lãi suất tái chiết khấu 4,25-4,5% và giai đoạn Covid lãi suất tái chiết khấu 2,5%, thị trường chứng khoán đều cho tỷ suất sinh lời tốt.

“Năm 2023, Chính phủ đã cho thấy sự quyết tâm cao độ trong việc nâng hạng thị trường chứng khoán và đây là tín hiệu tốt để kỳ vọng rằng các hệ thống, cơ chế giao dịch chứng khoán, đáp ứng các tiêu chí cho việc nâng hạng sẽ được đưa vào vận hành trong 2024. Dựa trên phân tích độ nhạy giữa định giá, thanh khoản và tăng trưởng lợi nhuận, vùng dao động kỳ vọng là 1.080 - 1.380 điểm”, VDSC dự báo.

Thị trường chứng khoán 2024 có nhiều tín hiệu tích cực

Một yếu tố tích cực khác cho thị trường chứng khoán năm 2024 là lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết được kỳ vọng sẽ cải thiện từ nền thấp của năm trước đó. Đại diện Quỹ Đầu tư chứng khoán của VinaCapital, phân tích trong năm nay, VinaCapital kỳ vọng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết sẽ tăng trưởng khoảng 19%, cao nhất trong ASEAN.

Báo cáo chiến lược 2024 của Công ty chứng khoán MB (MBS) cũng nói thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ ghi nhận nhiều thông tin hỗ trợ trong thời gian tới khi hệ thống KRX đi vào vận hành. Từ đó tạo nền tảng cơ sở để nhiều sản phẩm mới được triển khai, rút ngắn con đường nâng hạng thành thị trường mới nổi của Việt Nam. Định giá thị trường hợp lý là cơ hội để tích lũy cổ phiếu với tầm nhìn dài hạn.

Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, VinaCapital ước tính tỷ trọng cổ phiếu Việt Nam sẽ chiếm khoảng từ 0,7% đến 1,2% trong rổ chỉ số thị trường mới nổi của MSCI và FTSE Russell. Dòng vốn nước ngoài có thể đổ thêm vào thị trường chứng khoán Việt Nam lên tới 5 đến 8 tỉ USD.

Trong xu hướng tăng của thị trường, chứng khoán được nhận định sẽ là ngành hưởng lợi khi dòng tiền nhàn rỗi chảy vào mạnh hơn khi các kênh đầu tư khác chưa hấp dẫn.

“Lợi nhuận của các công ty chứng khoán tăng nhanh, từ mức tăng 14% trong năm 2023 lên 38% trong năm 2024 bởi kỳ vọng lãi suất thấp hơn sẽ hỗ trợ giao dịch ký quỹ nhiều hơn. Các hoạt động ngân hàng đầu tư bị hoãn vào năm ngoái do nền kinh tế chậm chạp có khả năng sẽ được tiếp tục trong năm nay”, chuyên gia của VinaCapital dự báo.

THÉP- NHÓM NGÀNH CƠ BẢN

Trải qua một năm thị trường “chao đảo”, không ít nhóm ngành ghi nhận mức sụt giảm. Ngược lại vẫn xuất hiện một vài điểm sáng ghi nhận tốc độ hồi phục tốt so với đầu năm, trong đó có cổ phiếu ngành thép. Các chuyên gia của các công ty chứng khoán đều đưa ra nhận xét tích cực và cho rằng cơ hội đối với nhóm cổ phiếu thép sẽ còn kéo dài hết năm 2024

.

Sau khi giảm sâu trong năm 2022, thị giá nhiều mã cổ phiếu nhóm ngành thép duy trì xu hướng đi ngang trong 5 tháng đầu năm 2023. Tuy nhiên, kể từ tháng 6 đến nay, hầu hết các mã cổ phiếu đua nhau tăng tốc.

Điển hình có thể kể đến như HPG của Tập đoàn Hòa Phát, HSG của Tập đoàn Hoa Sen, NKG của Thép Nam Kim, TVN của Tổng công ty Thép Việt Nam… Trong đó, “cổ phiếu quốc dân” HPG liên tục thu hút mạnh mẽ dòng vốn ngoại, đi ngược với xu hướng bán ròng làm chủ đạo của khối này từ đầu năm đến nay.

Đáng chú ý, trong 3 mã cổ phiếu có vốn hoá và thanh khoản cao nhất nhóm thép (HPG, HSG và NKG), cổ phiếu NKG đang cho thấy hiệu suất đầu tư vượt trội hơn. Kết phiên 25/12 ở mức 24.100 đồng/cp, tăng khoảng 40% so với thời điểm cuối tháng 10, còn so với vùng đáy tháng 11/2022, NKG cho hiệu suất đầu tư lên tới 200%.

Trong khi đó, cổ phiếu HPG đạt mức tăng 17% so với thời điểm cuối tháng 10 và tăng 125% so với tháng 11/2022. Với HSG, mức tăng lần lượt là 24% và 170%.

Có thể thấy, năm 2022 là một năm kém may mắn với các doanh nghiệp thép khi giá thép giảm, nhiều doanh nghiệp báo lỗ kéo theo giá cổ phiếu giảm mạnh. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp như Hòa Phát, Hoa Sen báo lỗ trong quý III và IV/2022 và bắt đầu phục hồi nhẹ trong năm 2023.

Theo số liệu từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), tính đến hết quý III/2023, sản lượng tiêu thụ thép của các doanh nghiệp thành viên đã ghi nhận mức cao nhất kể từ đầu năm, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm 2022. Nhờ vào sự phục hồi của ngành thép, các doanh nghiệp như Hòa Phát đã báo lợi nhuận ròng quý III/2023 đạt khoảng 2.000 tỷ đồng, cải thiện đáng kể so với khoản lỗ 1.800 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.

Không chỉ ở thị trường trong nước, xuất khẩu thép cũng gặp thuận lợi, nhất là khi bất động sản tại Trung Quốc đang có dấu hiệu ổn định trở lại, là điểm sáng cho việc tiêu thụ các kim loại trong lĩnh vực xây dựng, trong đó có thép.

Theo số liệu của VSA, trong tháng 11/2023, sản xuất thép thành phẩm đạt gần 2,5 triệu tấn, tăng 34,3% so với cùng kỳ năm 2022; bán hàng thép các loại đạt hơn 2,5 triệu tấn, tăng 30,1% so với cùng kỳ 2022. Tính chung 11 tháng đầu năm, sản xuất thép đạt 25 triệu tấn, giảm 7,8%; tiêu thụ thép đạt 23,7 triệu tấn, giảm 5,6%.

Bên cạnh đó, xuất khẩu thép đạt 7,4 triệu tấn, tăng 29% so với cùng kỳ năm ngoái. Thị trường xuất khẩu của thép Việt chủ yếu là ASEAN, EU, Hoa Kỳ, Ấn Độ và Đài Loan.

Hầu hết các chuyên gia đều chung nhận định, giá nguyên vật liệu giảm mạnh, các nhà máy mở cửa trở lại, giai đoạn khó khăn nhất với ngành thép đã qua và các dấu hiệu phục hồi đang xuất hiện… giúp cổ phiếu nhóm thép tăng giá mạnh so với thị trường chung. Những nỗ lực này đã đưa nhóm cổ phiếu thép xếp vào nhóm đầu tư có triển vọng nửa cuối năm 2023.

Sang năm 2024, giới phân tích kỳ vọng xu hướng phục hồi của thị trường thép sẽ tiếp diễn, nhưng tốc độ có thể chậm do các khó khăn của thị trường bất động sản chưa được tháo gỡ triệt để.

Mặc dù vậy, ngành thép nhìn chung có triển vọng sáng hơn, dựa vào các yếu tố như đầu tư công giai đoạn 2024 - 2025 sẽ được đẩy mạnh nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và thu hút dòng vốn FDI theo xu hướng chuyển dịch đầu tư của thế giới; mức nền tốt của mảng xuất khẩu thép trong năm 2023 có thể được duy trì trong năm 2024 nhờ vào sự phục hồi của nhu cầu thế giới và việc một số nền sản xuất thép lớn vẫn đang trong thời kỳ cắt giảm sản lượng sau giai đoạn suy thoái.

Theo ông Lương Duy Phước, Trưởng phòng phân tích Chứng khoán Kafi, việc giá nguyên liệu và giá bán có xu hướng tăng có thể giúp các công ty được hưởng lợi từ hàng tồn kho giá rẻ, trong đó các doanh nghiệp đầu ngành được kỳ vọng sẽ hưởng lợi nhiều nhất từ xu hướng giá. Kết quả của xu hướng tăng giá bán thép có thể được thể hiện qua việc cải thiện biên lợi nhuận của nhóm các doanh nghiệp ngành thép trong quý IV/2023 và quý I/2024.

“Biên lợi nhuận của ngành thép vẫn tiếp tục được cải thiện cho đến giai đoạn nửa sau 2024, khi nền kinh tế thế giới được kỳ vọng sẽ bắt đầu vào giai đoạn phục hồi”, ông Phước nêu.

Về triển vọng ngành thép năm 2024, ông Đinh Quốc Thái, Tổng Thư ký VSA dự báo, lượng tiêu thụ thép sẽ tăng 7% lên 21,7 triệu tấn, sản lượng có thể đạt gần 29 triệu tấn, tăng 7% so với năm 2023.

Đánh giá về nhóm cổ phiếu thép, hầu hết các chuyên gia của các công ty chứng khoán đều đưa ra nhận xét tích cực và cho rằng cơ hội đối với nhóm cổ phiếu thép sẽ còn kéo dài hết năm 2024.

“Nhóm ngành thép đã qua giai đoạn khó khăn nhất trong năm vừa qua và đang trong quá trình hồi phục. Cơ hội lớn sẽ đến với những doanh nghiệp đầu ngành nhiều hơn và có thể năm sau là năm đáng chú ý với ngành thép. Dù giá nhiều cổ phiếu nhóm ngành thép đã phục hồi 15 - 20% trong giai đoạn cuối năm nhưng cơ hội đối với nhóm cổ phiếu này vẫn còn và có thể kéo dài qua năm 2024”, ông Nguyễn Hồng Khanh, Trưởng phòng Phân tích, Chứng khoán Quốc tế Việt Nam (VIS) nêu quan điểm.

Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phát triển năng lực đầu tư Chứng khoán VPS nhận xét, trước biến động của giá thép trong năm 2023, giá cổ phiếu thép đã phục hồi mạnh kể từ đầu năm, vươn tới vùng đỉnh cũ của đầu tháng 9/2023, tuy nhiên còn cách khá xa so với đỉnh của năm 2021.

Tiềm năng tăng trưởng cho giai đoạn tới của nhóm này được ghi nhận từ 8 - 10%, đặc biệt nửa đầu năm 2024. Một số cổ phiếu cần quan tâm như HPG, HSG, NKG…

“Nhà đầu tư nên tham gia đầu tư nhóm thép với tầm nhìn dài hạn trong giai đoạn năm 2024 - 2025. Theo đó có thể chờ đợi cơ hội thị trường điều chỉnh để mua được mức giá thấp và có chiết khấu tốt”, ông Khánh khuyến nghị.

BANK- NHÓM NGÀNH CHỦ ĐẠO UPTREND

Hàng trăm nhà quản lý quỹ, chuyên gia phân tích, đại diện doanh nghiệp đã quy tụ tại Vietnam C-Suite Forum 2024 và đồng thuận quan điểm chứng khoán Việt Nam 2024 sẽ có nhiều chuyển biến tích cực. Câu chuyện về cổ phiếu "vua” ngân hàng cũng được phân tích trong khuôn khổ Hội thảo.

Trước tiên, tổng quan nhận định thị trường, chứng khoán Việt Nam được đánh giá thiên về gam màu sáng trong năm 2024 dựa trên nền tảng vĩ mô và triển vọng tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp. Động lực đưa nền kinh tế hồi phục đến từ việc đẩy mạnh đầu tư công của Chính phủ

Theo góc nhìn của của nhiều diễn giả tại Hội thảo Vietnam C-Suite Forum 2024, giai đoạn đáy có thể nói là thời kỳ khó khăn nhất của doanh nghiệp đã đi qua, đây là thời điểm để bàn luận nhiều hơn về câu chuyện phục hồi và tăng trưởng.

Ngành ngân hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất về lợi nhuận và đóng góp khoảng 40% vốn hóa VN-Index. Nhóm ngành này đã có diễn biến khởi sắc ngay trong tháng đầu năm 2024, dẫn dắt đà tăng của chỉ số. Cũng bởi vậy, phiên thảo luận về cổ phiếu “vua” tại Vietnam C-Suite Forum 2024 chiều ngày 24/1 khá sôi nổi.

Sự quan tâm lớn không mấy khó hiểu khi nhóm cổ phiếu này lặng sóng phần lớn thời gian năm 2022 và 2023 trong khi là khẩu vị ưa thích nhất của các tổ chức. Mối lo ngại về chất lượng tài sản trong môi trường lãi suất cao những tháng cuối 2022 – đầu 2023 hay những sai phạm tại một số tổ chức tín dụng đã ảnh hưởng tới diễn biến giá cổ phiếu ngân hàng trong thời gian đó.

Tuy nhiên theo chuyên điểm yếu đang được bộc lộ của ngành ngân hàng là những vấn đề đã được tích tụ 2 – 3 năm trước đó, khi dịch COVID-19 bùng nổ. Với bức tranh vĩ mô tươi sáng hơn trong năm 2024, triển vọng của ngành sẽ có cải thiện. Trong số hơn 40 ngân hàng, vẫn có rất nhiều ngân hàng tốt có thể vượt qua những thách thức. Tuy nhiên, vẫn cần nhìn nhận kỹ những rủi ro liên quan đến quản trị doanh nghiệp (corporate governance) còn tồn tại ở một vài ngân hàng.

Đối với vấn đề chất lượng tài sản trong năm 2023, có thể nhìn nhận nợ xấu ngân hàng theo ba góc độ. Thứ nhất, nền kinh tế tăng trưởng chậm lại, hoạt động sản xuất đình trệ, đặc biệt ở nhóm doanh nghiệp xuất khẩu trong khi đó lãi suất cho vay những tháng đầu năm ở mức rất cao. Thứ hai là các doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn về dòng tiền khi thanh khoản thị trường sụt giảm mạnh. Cuối cùng là các khoản cho vay mua nhà đối với những dự án chưa đầy đủ pháp lý.

Sang năm 2024, với sự hồi phục của nền kinh tế cùng môi trường lãi suất đang ở mức thấp nhất trong 10 năm vừa qua, tình hình kinh doanh của nhóm doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sẽ có sự khởi sắc và rủi ro nợ xấu liên quan đến nhóm ngành này sẽ được tháo gỡ.

Đối với thị trường bất động sản, Chính Phủ đã có những động thái tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ kịp thời thông qua Nghị Định 08, giúp các doanh nghiệp đàm phán lại với các trái chủ để đảm bảo khả năng thanh toán, tháo gỡ khó khăn trước mắt về dòng tiền.

Theo ông Nguyễn Hoàng Dương - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và Tổ chức tài chính thuộc Bộ Tài Chính, khoảng 45% tổng giá trị trái phiếu chậm trả đã được doanh nghiệp phát hành hoàn trả hoặc đang thương lượng với trái chủ.

Ông cũng cho biết thêm, đối với năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đến hạn là 310.000 tỷ đồng.

Loại trừ trái phiếu của các tổ chức tín dung, con số này là 218.000 tỷ đồng. Tính riêng trái phiếu của nhóm doanh nghiệp bất động sản, con số này là khoảng 100 nghìn tỷ đồng. Trong số những trái phiếu không trả đúng hạn trong năm 2023, khoảng 70% có nguyên nhân xuất phát từ vấn đề pháp lý.

Do đó, với khung pháp lý cũng dần được hoàn thiện với Luật Đất Đai, Luật Kinh doanh Bất động sản và Luật Nhà ở có hiệu lực từ năm 2025 cùng với mặt bằng lãi suất thấp giúp giảm áp lực tài chính cho các doanh nghiệp bất động sản, tình hình sẽ có những tiến triển. Qua đó, niềm tin của nhà đầu tư cũng sẽ cải thiện giúp thanh khoản thị trường tốt hơn.

Đánh giá về hành động của cơ quan quản lý, đại diện của Chứng khoán SSI cho rằng cơ quan nhà nước đã sớm nhìn ra những vấn đề và phản ứng rất kịp thời trong 2 – 3 năm qua. Những quy định gần đây, ví dụ như Luật Các tổ chức tín dung (sửa đổi) hướng tới sự phát triển bền vững và minh bạch hơn cho ngành ngân hàng về dài hạn.

Quy định mới điều chỉnh giảm mức trần về tỷ lệ sở hữu đối với một cổ đông tổ chức cũng như 1 cổ đông và bên liên quan. Đồng thời, tỷ lệ cấp tín dung tối đa đối với một (nhóm) khách hàng cũng được điều chỉnh giảm với mục đích tiết chế dần các hoạt động cho vay sân sau.

Theo ông Alexandre Macaire – đại diện từ Techcombank, một thay đổi khác được đánh giá cao mới đây là việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp “room” tín dụng cả năm cho các ngân hàng ngay từ đầu năm để các ngân hàng linh hoạt hơn trong việc tối ưu hóa hiệu quả hoạt động kinh doanh của mình.

Với sự khởi sắc trong nền kinh tế, ngành ngân hàng cũng sẽ có chuyển biến tích cực hơn trong năm 2024. Tuy nhiên, ông cho rằng cần có thêm hướng dẫn của cơ quan quản lý liên quan đến việc thu giữ tài sản đảm bảo liên quan đến các khoản nợ xấu.

Đặt kỳ vọng vào nhóm ngân hàng, theo ông Petri Deryng, nhà quản lý quỹ của Pyn Elite Fund (Phần Lan) cho biết ông có thể tiếp tục cân nhắc nâng tỷ trọng nhóm cổ phiếu này trong tổng danh mục quỹ từ 60% lên 90%. Theo nhà quản lý quỹ này, nếu nhìn lại chu kỳ trước đó, khi tình hình nợ xấu, rủi ro được bộc lộ giai đoạn 2012 – 2013 cũng là thời điểm ngành ngân hàng được quan tâm trở lại. Điều này có thể lặp lại tương tự trong giai đoạn này.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sẽ có sự phân hóa giữa các ngân hàng. Do đó, nhà đầu tư cần nhin nhận nhiều hơn tới câu chuyện riêng và tiềm năng tăng trưởng lợi nhuận của từng cổ phiếu trong năm 2024.

Những ngân hàng được quan tâm ở đây có thể là đơn vị có thế mạnh về vốn bởi vốn điều lệ là sự tích lũy dài hạn, không phải câu chuyện sớm chiều. Bên cạnh đó, nhà băng có bộ đệm tốt về dự phòng rủi ro, những tổ chức tín dụng đã hoàn tất đề án xử lý nợ xấu, thanh lý tài sản đảm bảo cũng sẽ có lợi thế về tăng trưởng trong năm 2024.