Bài của Coach Đức Nguyễn

Kính chào quý độc giả,

Hy vọng rằng bạn đã có một tuần thật tuyệt vời và hiệu quả. Chúng tôi mong rằng tuần mới này cũng sẽ mang đến cho bạn những điều tốt đẹp và thành công hơn nữa. Trong cuộc sống và công việc, chúng ta thường nghe nói đến việc cần phải kiên trì và nỗ lực để đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, trong lĩnh vực đầu tư, có một quy luật ngầm hiểu mà không phải ai cũng biết đến: Đừng cố sức, nhọc công bơi ngược dòng – Hãy thuận theo tự nhiên.

Đầu tư không phải lúc nào cũng đòi hỏi chúng ta phải chiến đấu với thị trường hoặc cố gắng tìm kiếm những cơ hội “siêu lợi nhuận”. Đôi khi, việc lắng nghe và thuận theo các xu hướng tự nhiên của thị trường có thể mang lại kết quả tốt hơn nhiều so với việc cố gắng “bơi ngược dòng”.

Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ rằng việc cố gắng đi ngược lại với xu hướng thị trường nghe có vẻ bản lĩnh và phiêu lưu nhưng có thể dẫn đến chi phí cơ hội và rủi ro cao. Khi đối đầu với xu hướng thị trường, bạn có thể gặp phải những rủi ro lớn. Thay vì đạt được lợi nhuận, bạn có thể mất trắng chỉ vì không chịu thuận theo sự biến động của thị trường. Hơn nữa, áp lực tâm lý cũng là một yếu tố không nhỏ. Việc liên tục cố gắng đi ngược lại với xu hướng tự nhiên sẽ tạo ra áp lực tâm lý lớn, khiến bạn dễ mắc phải những quyết định sai lầm do căng thẳng và lo lắng. Bơi ngược dòng đòi hỏi nhiều nỗ lực và thời gian hơn, trong khi kết quả đạt được không chắc đã xứng đáng với những gì bạn bỏ ra.

Thay vì bơi ngược dòng, hãy thuận theo tự nhiên bằng cách hiểu rõ thị trường. Nắm vững kiến thức về thị trường và các xu hướng chính là bước đầu tiên để thuận theo tự nhiên. Hiểu rõ bản chất của các xu hướng sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn hơn. Đồng thời, kiên nhẫn và lựa chọn thời điểm thích hợp cũng là yếu tố quan trọng. Đầu tư không phải lúc nào cũng đòi hỏi sự hành động. Đôi khi, việc kiên nhẫn chờ đợi thời điểm thích hợp để tham gia thị trường sẽ mang lại kết quả tốt hơn.

Trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào, hãy phân tích và đánh giá kỹ lưỡng các yếu tố liên quan. Phân tích, đánh giá vĩ mô là một yếu tố như vậy, và thông thường, đã có rất nhiều chuyên gia, những tổ chức uy tín đánh giá về vĩ mô rồi. Việc của bạn là tổng hợp lại, vén màng sương của lợi ích các bên ra để nhìn được điều bạn cần thấy, không phải điều bạn muốn thấy. Làm như vậy sẽ giúp bạn không chỉ bơi theo dòng nước mà còn biết cách tận dụng lợi thế của nó. Để giảm thiểu rủi ro, hãy đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình, có cho mình ít nhất một phương pháp quản trị rủi ro tin cậy. Chúng sẽ giúp bạn không phụ thuộc quá nhiều vào một loại tài sản hoặc thị trường cụ thể.

Một ví dụ minh họa cho việc thuận theo tự nhiên trong đầu tư là nghiên cứu của Vanguard vào năm 2013 về thành tích của các quỹ mở qua một khung thời gian đủ lâu. Bắt đầu từ năm 1998, họ đã xem xét tất cả 1,540 quỹ cổ phiếu được quản lý chủ động đang tồn tại vào thời điểm đó. Trong vòng 15 năm tiếp theo, chỉ có 55% trong số các quỹ này tồn tại và chỉ có 18% vừa tồn tại vừa vượt trội so với chỉ số. 82% đã không thể vượt qua chỉ số không được quản lý. Nhưng 100% trong số họ vẫn tính phí cao cho khách hàng của mình để thử.

Bạn thấy đấy, các quỹ mở với những bộ óc đầu tư hàng đầu, hệ thống giao dịch tối tân, thông tin đặc quyền, chiến lược khoa học… nhưng chỉ có 18% họ tồn tại và vượt qua được chỉ số thị trường sau 15 năm. Hay nói cách khác, một ETF chỉ số thị trường với phí bằng 1/20 – 1/50 phí thu của khách hàng dễ dàng đánh bại 82% các quỹ mở với mức phí đắt đỏ từ 2-4% năm. Đó là một minh chứng rõ ràng rằng việc đầu tư theo xu hướng thị trường và tiết kiệm chi phí có thể mang lại lợi nhuận bền vững hơn so với việc cố gắng bơi ngược dòng.

Một câu nói nổi tiếng trong giới đầu tư Việt Nam là: “95% những nhà đầu cơ nhỏ lẻ trên thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ thua lỗ sau 2 năm”. Vậy bạn kỳ vọng gì khi tham gia vào thị trường? Bạn sẽ nằm trong 5% còn lại hay bạn tham gia không vì lợi nhuận mà vì những cảm xúc thị trường đem lại? Như từ đầu năm đến giờ, có bao nhiêu quỹ tự doanh của công ty chứng khoán hoặc các nhà đầu tư “thiên tài” mà bạn biết có được mức lợi nhuận hơn 10%? Hay phần lớn họ sẽ nói rằng năm nay khó khăn quá?

Rất nhiều người tham gia vào thị trường chứng khoán năm nay ước gì họ đã không làm vậy. Đôi khi, ngồi im, không làm gì cả cũng đã là làm rất nhiều. Nhưng hãy nhìn các chỉ số ETF theo chỉ số VN30 hiện tại, phần lớn họ đều có thành tích thậm chí còn nhỉnh hơn thị trường chung, xoay quanh mức lợi nhuận 14%-16% cho đến hiện tại.

Chính vì thế, tôi muốn chia sẻ đến bạn hai khái niệm quan trọng trong đầu tư mà chúng ta cần nắm rõ là "head wind" và "tail wind". Hiểu được chúng sẽ giúp bạn thuận theo tự nhiên một cách hiệu quả hơn.

Head wind, hay còn gọi là gió ngược, là những lực cản làm giảm tốc độ tăng trưởng hoặc gây khó khăn cho các khoản đầu tư. Ví dụ, chính sách tiền tệ thắt chặt của ngân hàng trung ương có thể là một head wind đối với thị trường chứng khoán vì nó làm tăng lãi suất và giảm khả năng vay vốn của doanh nghiệp. Hay như chính sách 3 lằn ranh đỏ, hoặc thông tư 06/2023/TT-NHNN chính là cơn gió nghịch của thị trường bất động sản.

Ngược lại, tail wind, hay gió thuận, là những yếu tố thuận lợi giúp thúc đẩy tăng trưởng hoặc hỗ trợ các khoản đầu tư. Chẳng hạn, sự tăng trưởng của công nghệ và internet đã tạo ra tail wind cho ngành công nghệ, giúp các công ty như Apple và Amazon phát triển mạnh mẽ. Hay lạm phát gần như luôn là tail wind của bất động sản qua hầu hết các thời kỳ vì lạm phát được xem như là một phần của hệ thống tiền tệ, là công cụ đánh thuế lần nữa của nhà nước.

Để hiểu rõ hơn, chúng ta hãy xem xét một số ví dụ về cách thuận theo những tail wind trong đầu tư thay vì cố gắng bơi ngược dòng.

Trong bối cảnh lạm phát gia tăng, có một số ngành và loại tài sản có thể hưởng lợi từ điều này. Đầu tiên, bất động sản thường làm tăng giá trị của tài sản. Khi giá cả tăng, giá trị tài sản bất động sản cũng tăng theo, bảo vệ nhà đầu tư khỏi sự mất giá của tiền tệ. Đối với các khoản vay cố định lãi suất, điều này lại càng làm cho tail wind này mạnh mẽ hơn. Chính vì thế, gần như khi tham gia vào đầu tư bất động sản, luôn luôn cố gắng sử dụng OPM (Other People’s Money – Tiền của người khác) nhiều nhất có thể để tận dụng tail wind này.

Thứ hai, các loại hàng hóa như vàng, dầu mỏ và nông sản thường tăng giá trong thời kỳ lạm phát. Đầu tư vào các quỹ ETF hoặc các công ty khai thác và sản xuất hàng hóa có thể giúp bạn tận dụng được tail wind này.

Cuối cùng, cổ phiếu của các công ty có khả năng chuyển giá cho khách hàng, chẳng hạn như các công ty thực phẩm và hàng tiêu dùng thiết yếu, các công ty công nghệ với phần mềm khó có sự thay thế, thường có thể duy trì biên lợi nhuận trong thời kỳ lạm phát.

Hãy nhìn hình ảnh một con thuyền buồm thế hệ trước, bạn sẽ thấy nó có rất nhiều loại cánh buồm khác nhau để có thể tận dụng mọi nguồn gió đến từ các hướng và biến các nguồn gió đó thành tail wind cho mình để đưa mình đến nơi cần đến. Chứ con thuyền không cần phải đối đầu với những cơn gió ngược.

Hay như những con suối con sông chảy, nó không chống lại địa hình mà linh hoạt, luồn lách theo địa hình và rồi tất cả đều đến đích, đổ ra đại dương bao la. Sông không chống, không cãi lại địa hình để rồi mắc kẹt đâu đó…

Do vậy, tôi muốn thách thức bạn hãy dành chút ít thời gian điềm tĩnh để nhìn lại xem mình có đang quá nhọc công cố sức bơi ngược dòng để có được chút ít thành công hoặc gặp không ít mất mát chỉ vì bạn đã từng nghe đâu đó rằng con cá bơi xuôi dòng là con cá chết? Và tự hỏi mình xem tất cả điều đó có đáng vậy không? Tôi tin rằng cuộc sống và công việc hàng ngày của chúng ta đã quá đủ thử thách và căng thẳng rồi, bạn không cần phải gánh thêm nữa trong đầu tư.

Đầu tư là một hành trình dài hơi và cần sự bình tĩnh, kiên nhẫn. Hãy nhớ rằng, đôi khi thuận theo tự nhiên lại chính là cách tốt nhất để đạt được mục tiêu tài chính của mình. Đừng cố sức bơi ngược dòng, hãy để dòng chảy tự nhiên của thị trường dẫn lối cho bạn. Thay vì chống lại những xu hướng tự nhiên của thị trường, hãy học cách tận dụng chúng để đạt được lợi nhuận bền vững.

Nhưng xin lưu ý thuận theo tự nhiên không có nghĩa là chạy theo số đông nhé bạn, số đông trên thị trường thường đang cố chống lại, đi ngược thị trường. Và nếu bạn muốn tìm cho mình một bài học về việc chống lại thị trường thì hãy xem tấm gương của chính phủ Nhật Bản vừa rồi khi họ cố can thiệp vào thị trường tiền tệ để giữ giá cho đồng JPY, kết quả là hơn 70 tỷ USD của họ đã được ném qua cửa sổ mà không đạt được bất kỳ kết quả nào, thậm chí đồng JPY sau đó còn trượt sâu hơn, tỷ giá USD/ JPY có lúc gần chạm mức 162

Và quan trọng nhất, giấc ngủ ngon rất quan trọng với sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bạn. Tôi không nghĩ rằng bạn có thể ngủ ngon khi đang cố gắng chống chọi với dòng nước ngược được.

Chúc quý độc giả đầu tư thành công và luôn bình an trong cuộc sống!

Nếu bạn cảm thấy thú vị với những bài viết của tôi mà chưa đăng ký thì có thể bấm vào nút Đăng Ký Ngay để theo dõi và nhận được email tự động hàng tuần từ tôi vào trưa chủ nhật hàng tuần tại đường link:

(Pledge là chức năng mặc định của Substack, có nghĩa là bạn muốn đăng ký nhận tin và tài trợ để động viên cho người viết là bao nhiêu, nếu không muốn tài trợ bạn chỉ đơn giản để là 0$.)

Ghé thăm và Subscribe kênh Youtube: Tài Chính Tỉnh Thức FCI để xem thêm và thường xuyên được cập nhật về các các Video mới nhất!