“The only real mistake is the one from which we learn nothing” - Henry Ford

Trong thị trường chứng khoán, sai lầm không phải điểm kết thúc mà nó là điểm khởi đầu của một nhà đầu tư trưởng thành. Mỗi quyết định vội vàng, mỗi lần đặt niềm tin vào một câu chuyện, đều là tấm gương phơi bày bản ngã của chính chúng ta. Và chỉ khi dám nhìn thẳng vào tấm gương ấy, bạn mới bắt đầu bước vào hành trình của riêng mình.

Mark Minervini từng nhấn mạnh rằng những năm đầu của ông không phải sân chơi của những chiến thắng, mà là chiến trường của những sự thất bại. Có lần ông đã “Phải lòng” một cổ phiếu chỉ vì thích doanh nghiệp đó. Ông đã bỏ qua hết tất cả những gì mà thị trường cho ông thấy, khối lượng suy yếu, cấu trúc bị phá vỡ, nhưng ông vẫn cố tin vào kỳ vọng. Thị trường không nhân nhượng. Nó lấy đi của ông số tiền xứng đáng với cái giá của sự chủ quan

Nhưng điều tạo nên Minervini của ngày hôm nay không phải khoản lỗ. Mà là cách ông ngồi lại mổ xẻ từng lát cắt của sai lầm. Ông tự hỏi vì sao mình mua trong vùng rủi ro cao, vì sao lại bán trong điều kiện thị trường đang tốt, vì sao phớt lờ tín hiệu phân phối dù nó hiện diện ngay trước mắt. Mỗi câu hỏi giúp ông dựng lên một viên gạch, và nhiều viên gạch ấy trở thành một ngôi nhà và ngôi nhà đó là nơi ông chìm vào bên trong để phân tích.

Đối với chúng ta, sai lầm là điều không thể tránh nhưng lặp lại sai lầm là lựa chọn. Và lựa chọn ấy bị chi phối bởi tâm lý thay vì lý trí. Một nhà đầu tư lão luyện có thể mắc 10 sai lầm, nhưng không có sai lầm nào là sai làm trước đó họ đã mắc. Thị trường không bao giờ sai và ta không đi tìm câu trả lời cho thị trường, ta đi tìm câu trả lời cho những sai lầm của chúng ta.