Bài của Nguyễn Hữu Quang

Trước khi vào nội dung của bài viết, mình xin lưu ý rằng bạn hãy dành thời gian đọc kỹ bài viết này, từng lời từng chữ. Đây là thông tin quan trọng cho những ai tham gia thị trường tài chính, đặc biệt là những người có công việc chính và đầu tư như một công việc tay trái. Bài viết này có thể giúp bạn kiếm tiền và thay đổi tư duy đầu tư của bạn. Và mình xin cam kết đây là bài viết không có quảng cáo, không bán hàng và không kêu gọi đầu tư. Hãy đọc thật chăm chú và đọc đi đọc lại nhiều lần!

Trước tiên mọi người hãy tự trả lời cho mình 2 câu hỏi sau:

1. Xét về dài hạn, các thị trường tài chính nói chung (bao gồm thị trường chứng khoán, crypto currency, …) sẽ tăng hay giảm?

2. Xu hướng thị trường trong dài hạn, được quyết định bởi các nhà tạo lập thị trường hay các nhà đầu tư nhỏ lẻ?

Mình sẽ chia sẻ luận điểm cá nhân về 2 câu hỏi trên và kèm theo những lập luận logic nhất để mọi người có thể hiểu và có cái nhìn đúng đắn nhất về đầu tư và hiểu được bản chất thị trường tài chính nó là cái gì và sau đó đưa ra những định hướng đầu tư của bản thân dành cho mọi người.

CÂU HỎI ĐẦU TIÊN: Xét về con đường dài hạn, các thị trường tài chính hay gọi cách khác là các dạng tài sản tài chính nó sẽ tăng giá hay giảm giá như là chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu, vàng hay mới nhất đây là crypto curruncy? Thì câu trả lời của mình là xét về dài hạn chúng sẽ luôn tăng giá.

Tại sao các thị trường tài chính sẽ phải luôn luôn tăng giá trong dài hạn? Thứ nhất là chúng ta phải hiểu là thị trường tài chính nó là cái gì và quan trọng là cái vai trò của thị trường tài chính được sinh ra để làm gì?

Ở đây mình có một tam giác đồ thị mà chúng ta cần phải quan tâm. Cái khía cạnh thứ nhất đó chính là “NỀN KINH TẾ”, thứ 2 là “XÃ HỘI” và thứ 3 là cái mà chúng ta đang quan tâm là “THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH”. Vậy nhiệm vụ của 3 cái thằng này là gì và tại sao nó lại được xếp vào thành một cái tam giác hay là một cái vòng tròn chi phối lẫn nhau như vậy?

Đầu tiên, các nhiệm vụ của “NỀN KINH TẾ” là gì? Đó chính là sản xuất, là dịch vụ, là buôn bán, là giao thương,… để từ đó nó tạo ra công ăn việc làm cho xã hội. Nó tạo ra thu nhập cho người dân, tạo ra của cải vật chất cho từng người trong xã hội này, tạo ra cơm ăn áo mặc, tạo ra an sinh xã hội, những dịch vụ về giáo dục và y tế. Ở bất kỳ quốc gia nào thì đó đều là nhiệm vụ của nền kinh tế là duy trì cuộc sống cho quan hệ xã hội.

Tiếp theo thì nhiệm vụ của “XÃ HỘI” là gì? Là tạo ra nguồn lực về lao động cả về sức lực và trí tuệ để duy trì và vận hành “NỀN KINH TẾ”. Khi nền kinh tế đã tạo ra đủ các nhu cầu cơ bản cho người dân thì sao? Khi họ đã có của ăn của để, có của cải dư thừa thì sao? Thì ở đây chúng ta hãy quay trở về tháp nhu cầu nổi tiếng Maslow. Khi con người được thoả mãn những nhu cầu cơ bản (nhu cầu sinh lý như được ăn, uống, ngủ nghỉ,…) thì họ sẽ tiến đến những nhu cầu tiếp theo là được an toàn, được phát triển. Khi con người ta đã qua giai đoạn thoát nghèo rồi thì đương nhiên sẽ nghĩ đến chuyện làm giàu. Vậy thì “NỀN KINH TẾ” đã tạo ra của cải dư thừa trong “XÃ HỘI”.

Những nhu cầu cơ bản người dân đã được thoả mãn rồi thì đến một lúc những cái lượng của cải này bắt đầu dư thừa trong “XÃ HỘI” thì có một nơi để cái lượng của cải này (hay là dòng tiền) nó chạy vào đó chính là “THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH” và đó cũng là nhiệm vụ của thị trường tài chính. Là nơi để thu hút dòng tiền trong xã hội để từ đó nó đổ ngược lại vào “NỀN KINH TẾ” để tái đầu tư và kinh doanh, để tái đầu tư và sản xuất nâng cấp trang thiết bị, nâng cấp máy móc, nâng cấp về mặt công nghệ đầu tư phát triển cho nền kinh tế. Cải tiến về chất lượng sản phẩm dịch vụ, tạo ra nhiều công ăn việc làm hơn, tạo ra nhiều của cải hơn trong xã hội. Đó chính là nhiệm vụ thiết yếu của thị trường tài chính là nơi thu hút dòng tiền để tái đầu tư vào nền kinh tế cho xã hội.

Qua những gì mình vừa chia sẻ thì mọi người cũng đã hiểu được nhiệm vụ quan trọng của từng khía cạnh trong cái tam giác đồ thị này (nền kinh tế, xã hội, thị trường tài chính). Đây là một cái vòng tròn được lặp đi lặp lại và nó là mắt xích chặt chẽ của nhau không thể thiếu bất kỳ một yếu tố nào. Và nếu xã hội vận hành một cách trơn chu thì cả 3 yếu tố này đều phải được tăng trưởng. Chỉ cần 1 trong 3 thằng này hắt hơi sổ mũi thôi là những thằng còn lại bị ảnh hưởng liền.

Như mình đã chia sẻ thì câu trả lời của mình cho câu hỏi số 1 là xét về dài hạn chúng sẽ luôn tăng giá. Và mình tin là đa phần các ae cũng sẽ đồng quan điểm với mình nhưng cũng ít người giải thích được lý do của cái việc tăng trưởng đó. Thì sau những gì mà mình chia sẻ chắc hẳn mọi người cũng đã rõ. Giờ chúng ta sẽ đi sâu vào câu hỏi thứ 2 là “Xu hướng thị trường trong dài hạn, được quyết định bởi các nhà tạo lập thị trường hay các nhà đầu tư nhỏ lẻ?” Như câu trả lời từ bài viết trước mình đã gợi ý đó là xu hướng thị trường trong dài hạn sẽ được quyết định bởi những nhà tạo lập thị trường. Vậy thì những nhà tạo lập thị trường này là ai?

Ở cấp độ cao nhất thì họ chính là chính phủ của các quốc gia, người đứng đầu của các quốc gia đó. Và nhiệm vụ của họ là giữ cho thế giới này được vận hành một cách trơn chu và ổn định và ngày càng phát triển và giữ cho các mắt xích trong nền kinh tế được hoạt động một cách hiệu quả. Để vận hành một cái nền kinh tế thì chúng ta cần rất nhiều những mảnh ghép phức tạp. Trong đó như mình đã chia sẻ ở bài viết trước thì 3 yếu tố cơ bản mà chúng ta cần quan tâm, cần phải hiểu đó là “THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH, NỀN KINH TẾ và XÃ HỘI”.

Tiếp theo đó ở cấp độ dưới chính phủ sẽ là những Ngân hàng Trung ương, các tổ chức tài chính lớn, các tổ chức chuyên gia trên thị trường, các cá mập, cá voi trên thị trường,.v.v. Thì tất cả họ đóng góp phần vào cái chu trình tăng trưởng của thị trường tài chính. Chúng ta đang sống trong một thế giới được kiểm soát và có các nhà lập pháp, các nhà hành pháp thì khi một cái thị trường tài chính với tổng vốn hoá nhiều triệu tỷ đồng như Vn-index thì nó hoàn toàn có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế Việt Nam.

Thì để trả lời cho câu hỏi thứ 2 này thì cái xu hướng của thị trường chúng ta phải xác định luôn là nó luôn phải có người dẫn dắt. Còn đám đông, những nhà đầu tư nhỏ lẻ trên thị trường họ không thể nào quyết định được xu hướng dài hạn trên thị trường. Có chăng cũng chỉ là trong một cái giai đoạn ngắn nào đó mà thôi. Còn xu hướng trên thị trường nhận định phải do những nhóm người tạo lập thị trường quyết định. Còn những nhà đầu tư nhỏ lẻ chỉ follow theo mà thôi. Chúng ta phải hiểu rõ vấn đề rằng 20% những người giàu trên thế giới nắm giữ tới 80% của cải trên trái đất này. Vậy theo bạn cái số đông trên thị trường liệu có quyết định được xu hướng hay không khi mà họ chỉ nắm phần ít tài sản trong số đó. Mà phần lớn những nhà đầu tư nhỏ lẻ trên thị trường chiếm đa số trong số đó là những người chưa có nhiều kiến thức và thiếu kinh nghiệm và đơn giản việc họ mua bán trên thị trường hầu hết là do cảm tính. Vậy những người mà không có nhiều kiến thức thì họ sẽ không có quan điểm về thị trường. Họ sẽ không đưa ra được các lập luận là thị trường sẽ tăng hay giảm, họ cũng không có chứng kiến để định hướng chiến lược trên thị trường và đương nhiên là họ bị động trên thị trường này. Vậy thì liệu họ có định hướng được thị trường tăng hay giảm hay không và họ có tạo ra được xu hướng hay không? Câu trả lời đương nhiên là không.

Và cái thứ vũ khí tối thượng mà các nhóm tạo lập thị trường này họ sử dụng để thao túng đám đông là một thứ mà ai cũng biết nhưng ai cũng mắc phải đó chính là cảm xúc khi mà trong đó có hai khía cạnh là sợ hãi và tham lam không khác gì ngoài hai cái điều này mà từ trước đến nay và chắc chắn sau này cũng sẽ như vậy không hề thay đổi. Nhóm tạo lập thị trường họ luôn sử dụng lòng tham và nỗi sợ hãi để điều khiển đám đông.

Vậy thì chúng ta sẽ chốt cùng nhau những vẫn đề đã đặt ra là: Câu hỏi thứ nhất là xét về dài hạn thì các thị trường tài chính sẽ luôn tăng. Câu hỏi thứ hai là xu hướng của thị trường được quyết định bởi các nhà tạo lập thị trường và nhóm người tạo lập này là những người luôn muốn thị trường tài chính tăng trưởng. Đó là nhiệm vụ của họ để duy trì cái vòng tròn của “NỀN KINH TẾ, XÃ HỘI và THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH”

Sau đây là những điều luật bạn cần phải tuân thủ nếu như bạn muốn chiến thắng trong trò chơi đầu tư này. Những điều luật đơn giản đến không ngờ mà hầu hết những nhà đầu tư mới đều nghĩ là sáo rỗng mà họ không biết rằng chỉ cần họ tuân thủ thì họ sẽ chiến thắng.

ĐIỀU 1: LUÔN ĐẦU TƯ BẰNG TIỀN NHÀN RỖI

Luật lệ đầu tiên tôi muốn nói về trò chơi đầu tư. Điều đầu tiên và quan trọng nhất là bạn nên luôn đầu tư bằng tiền nhàn rỗi. Đây là yếu tố cơ bản mà mọi người cần lưu ý. Hãy xem thử trong số những người tham gia thị trường tài chính, có bao nhiêu người thực sự đầu tư bằng số tiền nhàn rỗi của họ - tức là số tiền mà họ có thể mất mà không ảnh hưởng đến cuộc sống của bản thân. Thật đáng buồn, nhiều người lại tham gia thị trường mà không có cách tiếp cận đúng đắn, thậm chí có người còn vay mượn, bao gồm cả vay nặng lãi, để đầu tư.

Tại sao yếu tố đầu tiên này lại quan trọng? Rõ ràng, như chúng ta đã thống nhất, thị trường tài chính luôn có xu hướng tăng trưởng dài hạn. Hầu hết những người thua lỗ thường là những người không thể kiên nhẫn trong ngắn hạn, họ không đủ kiên nhẫn trước những biến động của thị trường. Khi giá trị tài sản của họ giảm xuống đến 30%, 50%, hay thậm chí 80%, họ thường rơi vào trạng thái căng thẳng và hoảng sợ, dẫn đến quyết định cắt lỗ ngay lúc đó. Sau khi họ bán đi, thị trường lại thường phục hồi nhanh chóng và đạt những đỉnh cao mới, tạo ra cảm giác hối tiếc cho những người đã vội vã rút lui.

Đây chính là sai lầm phổ biến mà nhiều nhà đầu tư mắc phải: họ chỉ nghĩ đến ngắn hạn và sử dụng tất cả số vốn của mình, nhưng lại không thể chịu đựng được áp lực tâm lý trong những giai đoạn thị trường điều chỉnh. Ngược lại, những nhà đầu tư với số vốn nhàn rỗi – những người đầu tư chỉ bằng một phần nhỏ và không để số tiền bị mất ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của họ – có tâm lý thoải mái và biết rằng thị trường sẽ tiếp tục tăng trưởng. Họ sẽ dễ dàng nắm bắt cơ hội trong những đợt sóng dài hạn.

ĐIỀU 2: “NẾU BẠN KHÔNG THỂ NẮM GIỮ CỔ PHIẾU TRONG VÒNG 10 NĂM, THÌ ĐỪNG NGHĨ ĐẾN CHUYỆN MUA NÓ TRONG 10 PHÚT”

Tiếp theo, tôi muốn chia sẻ về luật thứ hai của trò chơi đầu tư. Đây là một câu nói nổi tiếng của Warren Buffett: “Nếu bạn không thể nắm giữ cổ phiếu này trong vòng 10 năm, thì đừng nghĩ đến việc mua nó trong vòng 10 phút.” Câu nói này nhấn mạnh tầm quan trọng của cái nhìn dài hạn trong đầu tư. Hiệu quả của việc này đã được chứng minh qua nhiều năm, và chúng ta có thể cùng nhau kiểm chứng điều đó bằng cách trả lời hai câu hỏi trước đó.

Thị trường tài chính thực chất là một trò chơi có tổng bằng 0, nơi tiền chỉ chảy từ túi người này sang túi người khác. Khi tiền từ túi của những người ít kinh nghiệm chuyển sang túi của những người có kinh nghiệm hơn, thì 9 người thua lỗ sẽ tạo ra một người thắng. Vậy nếu bạn là một nhà đầu tư mới, liệu bạn có đủ khả năng để chiến thắng trong thị trường này không? Câu trả lời chắc chắn là bạn cần có cái nhìn dài hạn hơn về việc đầu tư của mình. Đừng vội vàng.

Đây là lời khuyên dành cho những người mới tham gia thị trường cũng như những nhà đầu tư không chuyên. Ngay cả khi bạn muốn tham gia vào thị trường tài chính với mục tiêu lướt sóng ngắn hạn và kiếm lợi nhuận nhanh chóng, hãy nhớ dành một phần thu nhập của mình để đầu tư dài hạn và quên đi nó. Đừng nghĩ đến việc rút tiền ra ngay lập tức, vì điều đó sẽ giúp bạn đạt được thành công. Phần đầu tư dài hạn chính là cược cho tiềm năng của thị trường. Nếu bạn mất mát, điều đó cũng không ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, nhưng nếu thành công, nó sẽ trở thành một tài sản quý giá.

Tầm nhìn dài hạn là yếu tố thứ hai mà tôi muốn nhấn mạnh. Đây là hai yếu tố đầu tiên trong các luật lệ của trò chơi đầu tư. Nhiều người có thể hỏi rằng, mặc dù tôi đồng ý rằng thị trường sẽ tăng trưởng dài hạn, nhưng nếu tôi đầu tư vào một cổ phiếu nào đó mà công ty hoặc dự án đó không hoạt động tốt và bị phá sản, thì sao? Điều này không phải là không thể xảy ra. Khi đó, liệu điều đó có đúng với việc thị trường sẽ luôn tăng trưởng không, khi mà vẫn có những mã cổ phiếu sụt giảm hoặc thậm chí biến mất hoàn toàn? Chính vì câu hỏi này mà chúng ta cần phải thận trọng và có chiến lược đầu tư hợp lý. Nên chúng ta có điều luật thứ 3.

ĐIỀU 3: KHÔNG BAO GIỜ ĐỂ TRỨNG VÀO CÙNG 1 GIỎ

Điều luật thứ ba trong trò chơi đầu tư là một câu nói nổi tiếng của Warren Buffett: “Đừng bao giờ bỏ trứng vào cùng một giỏ.” Đây là một nguyên tắc quan trọng trong đầu tư, nhấn mạnh việc phân bổ vốn một cách hợp lý để giảm thiểu rủi ro.

Để minh họa cho điều này, hãy xem câu chuyện về Warren Buffett khi ông đang tuyển dụng cho các vị trí trong công ty Berkshire Hathaway, một trong những công ty đầu tư lớn nhất thế giới. Điều quan trọng nhất trong hồ sơ xin việc mà ông chú trọng không phải là khả năng phân tích thị trường hay thu thập thông tin, mà là khả năng phân bổ vốn và điều chỉnh danh mục đầu tư. Buffett hiểu rằng thị trường sẽ luôn tăng trưởng dài hạn, và nhiệm vụ của ông là phân bổ vốn sao cho hợp lý để giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận.

Đối với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường, việc bỏ tất cả tài sản vào một mã cổ phiếu hoặc một vài mã nhất định có thể dẫn đến rủi ro lớn. Nếu những mã cổ phiếu đó gặp vấn đề, tài khoản của bạn sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Do đó, hãy tuân thủ nguyên tắc không bỏ trứng vào cùng một giỏ và phân bổ vốn một cách hợp lý.

ĐIỀU 4: HÃY THAM LAM KHI NGƯỜI KHÁC SỢ HÃI, HÃY SỢ HÃI KHI NGƯỜI KHÁC THAM LAM

Điều luật thứ tư trong trò chơi đầu tư là: “Hãy tham lam khi người khác sợ hãi, và hãy sợ hãi khi người khác tham lam.” Đây là một nguyên tắc quan trọng giúp nhà đầu tư nhận biết thời điểm thích hợp để hành động trong thị trường.

Để áp dụng tốt điều luật này, bạn cần hiểu về phân tích kỹ thuật, giúp bạn nhận diện các giai đoạn khác nhau của thị trường. Giai đoạn tích lũy thường diễn ra khi đám đông đang sợ hãi, trong khi các nhà đầu tư lớn (cá mập) lại đang mua vào. Ngược lại, giai đoạn phân phối xảy ra khi đám đông đang tham lam, và cá mập lợi dụng cơ hội này để bán ra và chốt lời. Khi đó, bạn cần đi theo cá mập thay vì đám đông.

Lòng tham và nỗi sợ hãi là hai vũ khí mà cá mập sử dụng để tác động đến cảm xúc của các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Một câu chuyện nổi tiếng trong thế giới tài chính là khi một chuyên gia nói rằng, trong giai đoạn tăng trưởng nóng của thị trường chứng khoán, nếu bạn thấy những người bán hàng ngoài chợ bàn luận về cổ phiếu, đó là dấu hiệu cho thấy bong bóng đã được bơm quá căng và thị trường chuẩn bị điều chỉnh.

Vì vậy, hãy tham lam khi người khác sợ hãi và hãy sợ hãi khi người khác tham lam. Đồng thời, trang bị cho mình kiến thức về thị trường để nhận diện các giai đoạn này. Điều này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn và tăng khả năng thành công trong trò chơi đầu tư.

ĐIỀU 5: HÃY KIÊN NHẪN VÀ CÓ TẦM NHÌN DÀI HẠN

Nguyên tắc thứ năm trong đầu tư là: “Hãy kiên nhẫn và có tầm nhìn dài hạn.” Đây là điều vô cùng quan trọng mà bạn cần phải tuân thủ để có thể thành công trong trò chơi đầu tư.

Warren Buffett, một trong những nhà đầu tư thành công nhất thế giới, bắt đầu tìm hiểu và đầu tư chứng khoán từ khi ông chỉ 15 tuổi. Tuy nhiên, mãi cho đến hơn ba mươi tuổi, ông mới kiếm được 1 triệu đô la đầu tiên.

Buffett đã dành 15 năm đầu tiên để tích lũy 1 triệu đô la, và đến tận những năm 50-60 tuổi, ông mới có được 1 tỷ đô la đầu tiên. Ông đã tận dụng sức mạnh của lãi suất kép để làm tài sản của mình tăng lên theo thời gian, biến nó thành một hòn tuyết lăn ngày càng lớn hơn.

Một lợi suất trung bình 20% mỗi năm đã được coi là thành công trong sự nghiệp của ông. Tuy nhiên, bạn phải nhớ rằng, điều đó không dễ dàng. Nếu bạn là một người mới bắt đầu, chưa có nhiều kiến thức và kinh nghiệm, đừng quá mong muốn làm giàu chỉ trong một đêm. Thị trường tài chính rất nguy hiểm, với tỉ lệ 9/10 người thua lỗ mới có một người chiến thắng.

Giai đoạn đầu khi bạn mới bước chân vào thị trường là thời điểm để học hỏi và tích lũy kinh nghiệm. Khi bạn đã có đủ kiến thức và vững vàng hơn, tiền bạc sẽ chỉ là một kết quả tất yếu.

Việc tuân thủ năm nguyên tắc, bao gồm cả nguyên tắc kiên nhẫn và tầm nhìn dài hạn, sẽ giúp bạn phát triển bền vững trong hành trình đầu tư của mình. Nhớ rằng thành công không đến ngay lập tức, mà là kết quả của sự nỗ lực và kiên trì trong thời gian dài.

→ Tôi xin kết thúc những chia sẻ của mình tại đây và hy vọng rằng những thông tin trong những bài viết của mình sẽ mang lại giá trị cho bạn, giúp bạn có định hướng hành động cụ thể. Cuối cùng, tôi mong rằng quá trình đầu tư của mọi người sẽ dẫn đến thành công về tài chính.