Bài của Dong Bac

Trước khi dự báo về giá thuê giàn khoan tại Việt Nam, chúng ta cùng tham khảo giá thuê giàn khoan tại một số dự án và đấu thầu giá thuê giàn khoan ở một số nơi trên thế giới năm 2022 và 2023. Cụ thể:

- Tàu khoan Deepwater Skyros đã được trao hợp đồng 10 giếng với TotalEnergies ở Ăng-gô-la với giá 310.000 USD/ngày, bắt đầu từ tháng 12/2022 đến tháng 5/2024. Trong khi mức giá tháng 12/2021 chỉ là 195.000 USD/ngày.

- Tàu khoan Dhirubhai Deepwater KG1 đã được gia hạn hợp đồng với Reliance kéo dài khoảng 86 ngày cộng với bốn giếng tùy chọn (270 ngày) ở Ấn Độ có mức giá 330.000 USD/ngày, công việc kéo dài đến tháng 4/2024. Đầu năm 2022, Reliance thuê giàn khoan này là 250.000 USD/ngày và năm 2021 giá thuê là 215.000 USD/ngày.

- Tàu khoan Deepwater Invictus đã gia hạn hợp đồng hai giếng với Woodside của Úc ở Vịnh Mexico, Hoa Kỳ với giá 375.000 USD/ngày. Giàn khoan này đã khoan từ tháng 3 đến tháng 7/2022 với mức giá thuê 295.000 USD/ngày. Từ tháng 7 đến tháng 10/2022 có giá 305.000 USD/ngày và mức giá từ tháng 10 đến tháng 2/2023 là 375.000 USD/ngày.

- Tàu khoan Deepwater Mykonos đã được trao hợp đồng kéo dài 435 ngày cho một khách hàng ở Brazil với mức giá khoảng 364.000 USD/ngày. Hợp đồng này bắt đầu vào tháng 8 năm 2023 và kết thúc vào tháng 10/2024. Hợp đồng hiện tại với Petrobras ở Brazil với mức giá là 218.000 USD/ngày, kết thúc vào tháng 8/2023.

- Giàn khoan bán chìm Spitsbergen của Transocean, đang làm việc cho Equinor ở Na Uy, đã được trao một hợp đồng 9 giếng với giá 335.000 USD/ngày, cộng với hai lựa chọn 1 giếng với giá 375.000 USD/ngày (7).

- Đầu năm 2022, giàn khoan bán chìm Transocean Spitsbergen đã thực hiện khoan 1 giếng ở Na Uy với giá 305.000 USD/ngày (8).

- Còn tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, theo RigLogix (công ty con của Tập đoàn Năng lượng Toàn cầu Westwood) cho rằng: Tỷ lệ sử dụng giàn khoan trên thị trường đạt 95% vào cuối năm 2022. Các giàn khoan tự nâng đã được bảo dưỡng và chờ ký kết hợp đồng. Hiện có 3 tàu khoan ở Đông Nam Á, trong đó có 2 tàu đang hoạt động. Tàu khoan Dhirubhai Deepwater KG2 của Transocean vẫn đang chờ hợp đồng trong khu vực, nhưng có thể rời khu vực này để ký hợp đồng ở nơi khác. Giá thuê giàn trong năm 2022 khoảng 220.000 USD/ngày, nhưng RigLogix dự đoán con số này sẽ tăng lên 270.000 USD/ngày (mức giá này chưa tính thêm chi phí dịch vụ quản lý áp lực khoan - MPD là 50.000 USD).

- Có 12 giàn khoan bán chìm trong khu vực, Đông Nam Á có 7 giàn với 4 giàn đang hoạt động. Nhưng chỉ có hai hợp đồng kéo dài sang năm 2023. Ba hợp đồng mới đã được ký trong năm 2022, với mức giá vẫn dưới 200.000 USD/ngày. Còn 5 tàu khoan bán chìm đang hoạt động ngoài khơi Úc, 3 tàu có hợp đồng cam kết thực hiện kéo dài đến năm 2024. Trong số ba hợp đồng mới được ký trong năm 2022, hợp đồng cao nhất có giá trị 379.000 USD/ngày, tăng hơn mức giá thuê trước đó là 265.000 USD/ngày.

- Năm 2022, tại thị trường châu Á - Thái Bình Dương, giàn Saga của Borr Drilling đã giành được hợp đồng bốn năm với mức giá khoan dưới 105.000 USD/ngày. Giàn khoan Valaris 115 cũng giành được hợp đồng có giá thuê tương tự.

Tại Úc, giá thuê giàn tự nâng trong khoảng từ 112.000 đến 118.000 USD/ngày. RigLogix ước tính giá đấu thầu giàn khoan tự nâng năm 2022 ở thị trường này quanh mức 48.000 đến 75.000 USD/ngày (9).

- Theo báo cáo về dự báo giàn khoan thế giới tháng 11/2022 của S&P Global: Tại thị trường Đông Nam Á, giá giàn khoan tự nâng kiểu JU361- 400 có giá điều chỉnh từ 80.000 - 109.000 USD/ngày xuống 75.200 - 87.500 USD/ngày, trong khi giàn khoan loại JU301-360 IC vẫn giữ nguyên mức giá 120.000 - 125.000 USD/ngày. Một giàn mới tham gia thị trường là JU300 IC có mức giá cố định là 93.000 USD/ngày (10).

Năm 2022, thị trường giàn khoan tại Việt Nam có khởi sắc hơn năm 2021 bởi có thêm một số giếng khoan được phê duyệt thực hiện, nhưng nhìn chung số lượng các giếng khoan của năm 2022 và 2023 không nhiều do các dự án/lô phải cân nhắc tính cần thiết, cũng như xác suất thành công cao. Hiện có nhiều nhà cung cấp dịch vụ giàn khoan, nhưng có hai nhà cung cấp dịch vụ giàn khoan lớn nhất tại thị trường Việt Nam là Tổng công ty Cổ phần Khoan và Dịch vụ Dầu khí (PVD) và Liên doanh Vietsovpetro. Hiện PVD đang chiếm tới gần 50% thị trường cung cấp các dịch vụ giàn khoan ngoài biển tại Việt Nam. Các đơn vị có nhu cầu thuê giàn khoan như các dự án dầu khí thuộc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), PVEP. Liên doanh Vietsovpetro cũng có nhu cầu khoan, nhưng Liên doanh đã có riêng Xí nghiệp khoan và sửa giếng để phục vụ các nhu cầu khoan trong Liên doanh và Xí nghiệp cũng sẵn sàng tham gia đấu thầu các hợp đồng khoan của PVEP, cũng như PVN.

Đa phần các hợp đồng khoan thực hiện tại các lô/dự án của PVEP có mức giá khoan/ngày khá thấp (nêu tại Bảng 4). Các hợp đồng này được ký kết thực hiện khoan trong năm 2022 và công việc kéo dài sang năm 2023. Tuy nhiên, các dự án/lô có chương trình khoan bắt đầu năm 2023 thì các hợp đồng khoan sẽ có giá thuê mới thông qua kết quả đấu thầu và nhìn chung mức giá thuê giàn khoan/ngày sẽ tăng lên phù hợp với giá thị trường thuê giàn khoan trong khu vực.

Hầu hết các hợp đồng khoan tại vùng biển Việt Nam là vùng có mực nước nông, độ sâu khoảng 100m, gần bờ và sử dụng các giàn khoan tự nâng. Các yêu cầu và kiểm soát bảo vệ môi trường đối với các giàn khoan chưa chặt chẽ như các yêu cầu đối với các giàn khoan ở Biển Bắc, đồng thời việc đấu thầu các hợp đồng khoan chủ yếu là các đơn vị khoan của Liên doanh Vietsovpetro, hoặc PVD thắng thầu do có mức giá/ngày khá thấp. Nhưng năm 2023, trên cơ sở dự báo của Westwood về giá thuê và nhu cầu thuê giàn khoan trong khu vực cùng với chi phí nhiên liệu, nhân công, các dịch vụ đi kèm trên thị trường tăng cao, thì khả năng giá thuê giàn khoan tự nâng tại Việt Nam ước sẽ tăng từ 10 - 30% bởi một số yếu tố sau:

1/ Yêu cầu gia tăng trữ lượng và tăng sản lượng khai thác năm 2023 nên PVN, cũng như PVEP, Liên doanh Vietsovpetro sẽ có nhu cầu khoan tăng lên để đáp ứng các mục tiêu đề ra theo chiến lược phát triển của ngành/đơn vị, do vậy nhu cầu thuê giàn khoan sẽ tăng lên.

2/ Đồng thời, năm 2023, các dự báo và yếu tố để giữ giá dầu bình quân thế giới WTI trên 75 USD/thùng và Brent trên 80 USD/thùng là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp như PVN, PVEP, Vietsovpetro tăng cường các hoạt động khoan để gia tăng sản lượng và cung cấp đủ sản lượng dầu khí cho các nhà máy lọc dầu, sản xuất phân bón, điện của Việt Nam, cũng như mục tiêu xuất khẩu.

3/ Sẽ có một mức độ cạnh tranh khá mạnh mẽ giữa các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á để thuê được giàn khoan phù hợp với mức giá tốt, nhưng các công ty cung cấp giàn khoan không thể hạ giá thấp để thắng thầu trong khi các dịch vụ mà công ty cung cấp giàn khoan năm 2022 đã phải mua với các chi phí tăng cao từ 10 - 20% so với năm 2021 (như nhiên liệu, nhân công, tàu dịch vụ...). Do vậy, mức tăng giá thuê giàn khoan/ngày cho năm 2023 cũng sẽ tăng tương ứng.

4/ Có những giàn khoan sẵn sàng tham gia đấu thầu cho chiến dịch khoan, nhưng để lựa chọn giàn khoan phù hợp đáp ứng các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường thì bắt buộc phải cân nhắc và lựa chọn. Không thể lựa chọn giàn khoan thắng thầu với giá thuê thấp, nhưng là giàn khoan cũ, lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường, đội ngũ nhân công thiếu kinh nghiệm. Rõ ràng, với giàn khoan cũ thì xác suất xảy ra sự cố trong quá trình khoan sẽ nhiều hơn so với giàn khoan mới và sẽ làm chi phí khoan tăng lên. Vậy thì, nếu chọn giàn khoan phù hợp hiện đại hơn, thế hệ mới hơn, ít gây ô nhiễm môi trường thì sẽ có giá thuê giàn cao hơn./.

NGUYỄN ANH TUẤN - BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN CỦA PVEP