CÁCH THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VẬN HÀNH: TRUYỆN NGỤ NGÔN VỀ CHÚ JOE
(Bài viết minh họa quá trình tạo lập thị trường và bản chất TTCK)
Sau một ngày giao dịch đặc biệt tồi tệ, chú Joe kéo tôi ra ngoài và an ủi tôi về những sự thật khắc nghiệt trong cách vận hành của thị trường. Và ông đã kể cho tôi nghe câu chuyện này.
Chú Joe của tôi sở hữu một công ty độc nhất vô nhị, nhờ công ty này mà ông hiểu được góc nhìn của một nhà cái (insider) về cách quản lý biến động giá cổ phiếu.
Công ty của ông, công ty X, là công ty duy nhất trong tiểu bang phân phối các vật dụng và hoạt động theo giấy phép của chính phủ. Công ty đã thực hiện mua bán các vật dụng độc đáo trong nhiều năm qua. Những vật dụng này có giá trị nội tại riêng, chúng không bao giờ bị hỏng và số lượng lưu hành lúc nào cũng giống nhau.
Là một người thông minh với nhiều năm kinh nghiệm quản lý công việc kinh doanh của mình, chú tôi sớm nhận ra rằng nếu chỉ mua và bán các vật dụng cho khách hàng thì thật sự khá buồn tẻ. Số tiền ông kiếm được mỗi lần mua bán khá ít ỏi, số lượng giao dịch mỗi ngày cũng ít.
Hơn nữa, công ty còn phải chi trả các hoạt động ở văn phòng, nhà kho và lương nhân viên. Vì thế, ông phải thay đổi điều gì đó thôi.
Sau khi suy nghĩ kỹ về vấn đề này, ổng nảy ra ý tưởng: Sẽ ra sao nếu nói với người hàng xóm rằng các vật dụng mà ông cung cấp sẽ sớm thiếu hụt nguồn cung. Ông biết rằng người hàng xóm này là kẻ “buôn dưa lê” số một, vì vậy, cách này gần như rất hiệu quả vì nó không khác gì đưa một thông điệp quảng cáo lên tờ báo địa phương. Nếu kế hoạch thành công, thì ông vẫn có đủ hàng để đáp ứng nhu cầu tăng lên này.
Ngày hôm sau, ông gặp người hàng xóm ở ngoài đường, “tình cờ” đề cập đến mối bận tâm của mình và cầu xin người này giữ bí mật. Tất nhiên, người hàng xóm luôn miệng đảm bảo với ông rằng sẽ không tiết lộ dù chỉ là nửa lời.
Nhiều ngày trôi qua, doanh số vẫn không có gì thay đổi.
Tuy nhiên, sau khoảng 1 tuần, doanh số bắt đầu tăng với nhiều khách hàng đến kho và mua với số lượng lớn hơn. Có vẻ như kế hoạch của ông đang bắt đầu có kết quả và mọi người đều rất vui. Khách hàng của ông vui vì họ biết rằng các vật dụng sẽ sớm bị thiếu hụt và do đó giá trị của chúng sẽ tăng lên. Chú Joe cũng vui vì bán được nhiều hàng và kiếm được nhiều tiền hơn mỗi ngày.
Rồi ông bắt đầu suy nghĩ.
Với những phe mua hàng hóa, điều gì sẽ xảy ra nếu ông tăng giá? Xét cho cùng, chú Joe là nhà cung cấp duy nhất và nhu cầu hiện tại đang rất cao.
Ngày hôm sau, ông thông báo tăng giá, và người tin vẫn tin rằng sẽ sớm khan hàng. Kết quả là khách hàng tiếp tục mua với số lượng lớn hơn bao giờ hết!
Nhiều tuần trôi qua, ông dần dần tăng giá ngày càng cao, nhưng hoạt động mua vẫn tiếp tục. Một vài khách hàng tinh ý bắt đầu bán lại số hàng của họ cho ông để thu lợi nhuận, nhưng chú Joe không bận tâm vì chú vẫn có rất nhiều người sẵn sàng mua.
Đây hoàn toàn là một tin vui đối với chú Joe, cho đến một ngày, chú chợt nhận ra kho hàng bắt đầu cạn dần và số lượng hàng bán ra mỗi ngày đang giảm dần. Ông quyết định tiếp tục tăng giá, vì vậy mọi người sẽ nghĩ rằng tình hình không thay đổi.
Nhưng bây giờ, một vấn đề mới phát sinh. Kế hoạch ban đầu đã quá thành công. Nhưng làm thế nào để thuyết phục tất cả khách hàng bán lại các vật dụng đã mua cho ông, để ông có thể tiếp tục kinh doanh?
Ông đã suy nghĩ vấn đề này trong nhiều ngày mà không có giải pháp rõ ràng. Sau đó, khá tình cờ, ông gặp lại người hàng xóm trong thị trấn. Người này kéo ông sang một bên và hỏi xem tin đồn vừa nghe có đúng không? Cụ thể, người hàng xóm nọ đã nghe nói có một công ty phân phối vật dụng khác, lớn hơn nhiều đang thành lập doanh nghiệp trên địa bàn.
Là người thông minh, chú Joe biết rằng sự toan tính của mình đã có lời giải đáp. Với vẻ mặt đầy bối rối, ông thừa nhận tin đồn là sự thật và việc kinh doanh của ông sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Quan trọng hơn, các vật dụng này có thể sẽ giảm giá đột ngột.
Khi chào tạm biệt người hàng xóm, chú Joe mừng thầm vì vận may đã đến, cuộc tán gẫu này thật sự rất có ích.
Trong vài ngày, đã có những khách hàng xếp hàng dài bên ngoài cửa nhà kho van nài chú Joe mua lại vật dụng của họ. Với quá nhiều phe bán, ông đã có cớ giảm giá nhanh chóng khiến mọi người càng muốn bán trước khi hàng hóa họ cầm trở nên vô giá trị!
Khi giá giảm sâu hơn, ngày càng có nhiều người trở nên hoảng loạn. Chú Joe bây giờ đang mua lại một khối lượng lớn các vật dụng. Sau vài tuần, tình trạng bán tháo hoảng loạn đã kết thúc, vì rất ít người đủ can đảm để giữ hàng trước áp lực giảm giá như vậy.
Phần 4: Trò chơi tiếp tục
Chú Joe bây giờ có thể bắt đầu bán lại các vật dụng với mức giá cũ từ kho đầy hàng của mình. Ông không bận tâm nếu hàng hóa không bán được trong một vài tháng, vì ông đã kiếm được rất nhiều tiền một cách nhanh chóng. Ông có đủ khả năng để làm điều đó dễ dàng. Các chi phí của công ty đã có nguồn để trang trải và thậm chí nhân viên của ông còn có thêm một khoản tiền thưởng. Mọi người nhanh chóng quên mất tin đồn đã bắt đầu như thế nào, ở đâu và cuộc sống trở lại bình thường.
Mọi việc vẫn bình thường cho đến khi chú Joe bắt đầu suy nghĩ trở lại: “Tôi tự hỏi sẽ ra sao nếu chúng ta làm việc này một lần nữa?”
Chia sẻ thông tin hữu ích