Yếu tố cản trở Trung Quốc thoát khỏi giảm phát

Theo The Economist, Trung Quốc đang phải đối phó với tình hình cả tăng trưởng chậm lại và lạm phát thấp ở mức nguy hiểm. Số liệu mới cho thấy giá tiêu dùng của Trung Quốc trong tháng 7/2023 đã giảm 0,3% so với một năm trước đó.

Các quan chức Trung Quốc đã nhanh chóng đổ lỗi cho giá lương thực không ổn định. Tuy nhiên, áp lực giảm phát đang lan rộng hơn. Giá của các nhà xuất khẩu và các nhà sản xuất khác đang giảm.

Việc một nhà phát triển bất động sản không thanh toán trái phiếu vào ngày 6/8 là một lời nhắc nhở rõ ràng về tình trạng sụt giảm nhà ở đang diễn ra ở Trung Quốc. Và tốc độ tăng trưởng “danh nghĩa” của nền kinh tế (không loại bỏ tác động của lạm phát) đã giảm xuống dưới tốc độ thực đã điều chỉnh theo lạm phát. Điều này ngụ ý rằng nhiều chỉ số của toàn nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang suy yếu.

Sự kết hợp giữa tăng trưởng chậm và nguy cơ giảm phát đang gây rắc rối. Nhưng đây không phải là một vấn đề nan giải. Về lý thuyết, kích thích kinh tế có thể là lời giải cho cả hai vấn đề này, điều này sẽ phục hồi chi tiêu, nâng cao tốc độ tăng trưởng và xua tan giảm phát.

Chính phủ Trung Quốc đang tìm cách giải quyết vấn đề bằng cách cắt giảm quan liêu và thiết lập các quy định thân thiện với người tiêu dùng, nhưng lại bỏ qua hai công cụ chính sách rõ ràng: Lãi suất và chi tiêu của chính phủ trung ương. Ngân hàng nhân dân Trung Quốc (PBoC, ngân hàng trung ương) đã cắt giảm lãi suất chỉ 0,1 điểm phần trăm. Do lạm phát giảm, chi phí thực của việc đi vay đang tăng lên. Mặc dù Bộ Tài chính Trung Quốc muốn các chính quyền địa phương phát hành trái phiếu, nhưng bản thân cơ quan này lại không muốn làm nhiều hơn thế. Gánh nặng đang đè lên vai bộ phận căng thẳng nhất trong bộ máy tài chính của Trung Quốc – chính quyền địa phương và các phương tiện tài chính của họ.

Một số quan điểm có thể đang cản trở chính quyền trung ương. Đầu tiên là quan điểm cho rằng kích thích kinh tế là không hiệu quả. Một số nhà kinh tế lập luận rằng các doanh nghiệp và hộ gia đình sẽ không vay vì họ đã gánh nợ và lo sợ cho tương lai kinh tế của Trung Quốc.

Tuy nhiên, điều đó chỉ củng cố khả năng nới lỏng tài chính mạnh mẽ hơn. Điều này sẽ ổn định việc làm, cải thiện thu nhập của những người đi vay tư nhân, và do đó làm giảm cảm giác bất an về kinh tế.