Yêu sách về thuế quan của Bắc Kinh có thể 'giết chết' thỏa thuận thương mại giai đoạn một giữa Mỹ và Trung Quốc

Trong tình hình đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bị trì hoãn, Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông sẽ chỉ ký kết với thỏa thuận mà ông thích, và ông nhấn mạnh sự chùn bước và yêu sách của Bắc Kinh sẽ có thể là dấu chấm hết cho thỏa thuận giai đoạn một.

Thỏa thuận thương mại giai đoạn một đạt được giữa Mỹ và Trung Quốc được cho là giúp giảm nhẹ các biến động của thị trường tài chính.

Mặc dù vậy, thỏa thuận này có thể trở thành một bước đệm lớn hơn cho sự 'lấn sân' của Bắc Kinh nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng ý với yêu cầu của Bắc Kinh về việc loại bỏ việc áp đặt thuế quan đối với hàng hóa của Trung Quốc.

Bộ Thương mại Trung Quốc trong tháng này cho biết việc loại bỏ thuế quan trong cuộc chiến thương mại là điều kiện quan trọng đối với bất kỳ thỏa thuận nào. Hiện tại, Mỹ và Trung Quốc đang bất đồng về một số vấn đề trên bàn đàm phán, trong đó có việc thỏa thuận số lượng cụ thể hàng hóa nông sản Mỹ mà Trung Quốc sẽ mua. Bắc Kinh không muốn đưa ra cam kết cụ thể về vấn đề này, một phần vì nếu làm vậy, họ có thể khiến các đối tác thương mại khác không hài lòng.

Trong các cuộc đàm phán mới đây, ông Trump đã quyết định rằng sẽ không hủy bỏ mức thuế quan hiện có. Ông cho rằng để hủy bỏ mức thuế đối với số hàng hóa tiêu dùng trị giá 156 tỷ USD, đòi hỏi phải có sự nhượng bộ sâu sắc hơn từ Trung Quốc.

Ông Derek Scissors, chuyên gia tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho biết việc ông Trump có đồng ý xóa bỏ thuế quan hiện tại hay không phụ thuộc phần lớn vào việc ông có tin rằng nó sẽ có lợi cho cơ hội tái đắc cử hay không. Trong khi đó, một số cố vấn của Nhà Trắng hi vọng Trung Quốc đồng ý mua một lượng hàng nông sản lớn, trong khi Mỹ vẫn sẽ duy trì mức thuế hiện tại cho các đàm phán trong tương lai.

Điều này sẽ giúp cho chiến dịch tranh cử của ông Trump được đảm bảo với nhóm đối tượng sản xuất nông nghiệp, qua đó thu hút các cử tri ở các bang quan trọng như Ohio, Michigan và Pennsylvania đồng thời duy trì sự cứng rắn của ông trên quan điểm với Trung Quốc.

Tuy nhiên phía Bắc Kinh đang có những dấu hiệu chùn bước trong việc cam kết thu mua cụ thể số lượng sản phẩm nông nghiệp, trong một khung thời gian nhất định. Thay vào đó, Trung Quốc mong muốn các thỏa thuận thay thế sẽ dựa theo cung và cầu trên thị trường thương mại.

Ngoài ra, Bắc Kinh cũng muốn ông Trump loại bỏ thuế quan 15% đối với khoảng 125 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc áp đặt vào ngày 1 tháng 9, cũng như cung cấp một số giải pháp hỗ trợ mức thuế 25% áp dụng cho danh sách hàng hóa công nghiệp và tiêu dùng trị giá 250 tỷ USD trước đó.

Một chuyên gia thương mại có trụ sở tại Washington cho rằng để đạt được 40-50 tỷ USD trong việc thu mua hàng nông sản Mỹ hàng năm của Trung Quốc được Trump mời chào vào tháng 10, ông có thể sẽ phải loại bỏ tất cả các mức thuế mà Mỹ đưa ra kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu vào năm 2018.

Trong thời điểm mà quốc tế lạc quan về thỏa thuận thương mại 'giai đoạn một' được ký kết, các cố vấn Nhà Trắng tuyên bố, “Tổng thống Donald Trump là người ra quyết định cuối cùng ở Mỹ trong bất kỳ thỏa thuận nào, và hiện tại ông không hề cam kết với bất kỳ chi tiết cụ thể nào”.

Với tình hình hiện tại, các chuyên gia thương mại nhận định, một thỏa thuận thương mại, từng được dự kiến sẽ hoàn thành trong vài tuần của cuộc họp báo tháng 10 giữa ông Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, giờ đây có thể được đẩy lùi đến đầu năm 2020.