Xuất khẩu thủy sản vào thị trường Hoa Kỳ khởi sắc

Hoa Kỳ luôn là đối tác nhập khẩu hàng đầu của thủy sản Việt Nam. Trong đó, hai mặt hàng chủ lực là tôm và cá tra có kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng liên tục. Nhu cầu tiêu thụ thủy sản nói chung vào thị trường này đang ấm dần lên. Kết quả sau đợt thanh tra của Hoa Kỳ giúp tạo tâm lý tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu, trong thời gian tới.

Doanh số tăng đột phá

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), sau khi Việt Nam - Hoa Kỳ xác lập Quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013, các mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực sang Hoa Kỳ đều có doanh số tăng đột phá.

Điển hình, Hoa Kỳ luôn thuộc top 4 thị trường nhập khẩu lớn nhất của tôm Việt Nam. Trước thời điểm Việt Nam - Hoa Kỳ xác lập Quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hoa Kỳ chỉ trên dưới mức 500 triệu USD. Sau năm 2013, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hoa Kỳ phục hồi tăng trưởng. Riêng 3 năm gần đây (2020 - 2022), Hoa Kỳ giữ vị trí số 1 với giá trị nhập khẩu tôm Việt Nam đạt từ 800 triệu USD - trên 1 tỷ USD, chiếm 23% tổng giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam đi các thị trường.

Thị trường Hoa Kỳ còn đứng số 1 về tiêu thụ cá tra lớn nhất của Việt Nam trong 2 năm 2015, 2016. Đây là thời điểm sau 2 năm Việt Nam - Hoa Kỳ thiết lập Quan hệ Đối tác toàn diện vào năm 2013. Kể từ năm 2019, Hoa Kỳ duy trì là thị trường nhập khẩu cá tra đứng thứ 2 sau Trung Quốc và Hong Kong, chiếm tỷ trọng khoảng 22%. Giá xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ dao động ở mức 2,97 - 3,45 USD/kg trong 6 tháng năm 2023. Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sản phẩm cá tra phile đông lạnh; cá tra cắt miếng/cắt khúc đông lạnh; cá tra tẩm bột đông lạnh; khô cá tra phồng, da cá tra chiên sang thị trường Hoa Kỳ.

Tuy đã có những tín hiệu khởi sắc về thị trường, sản phẩm nhưng nhìn lại cho thấy, từ năm 2021 trở lại đây, dịch bệnh Covid-19, xung đột Nga - Ukraine, lạm phát… khiến cho diễn biến xuất khẩu thủy sản bị xáo trộn, kim ngạch xuất khẩu thủy sản với các sản phẩm chủ lực là tôm, cá tra vào các thị trường nói chung và Hoa Kỳ cũng sụt giảm. 8 tháng năm 2023, xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt trên 1 tỷ USD, giảm 39% so với cùng kỳ năm 2022; riêng xuất khẩu tôm sang Hoa Kỳ giảm 30%, xuất khẩu cá tra giảm 58% so với cùng kỳ năm 2022.

Xuất khẩu thủy sản còn nhiều cơ hội ở thị trường Hoa Kỳ

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng các chuyên gia nhận định, Hoa Kỳ là thị trường có nhiều triển vọng để hai sản phẩm chủ lực tôm, cá tra “đột phá” về doanh số xuất khẩu những tháng cuối năm. Dự báo, tháng 11 và 12 năm nay, nhu cầu nhập khẩu tôm của Hoa Kỳ cũng sẽ tích cực hơn do đơn đặt hàng từ các hãng bán lẻ có xu hướng tăng, nhu cầu cho dịp lễ cuối năm tích cực hơn, nhu cầu nhập hàng phục vụ dịp “Lễ hội ăn chay” (Lent) năm tới cũng nhích lên…

Ông Phạm Quang Huy - Tham tán nông nghiệp Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết, sức mua tôm của thị trường Hoa Kỳ đang phục hồi trở lại. Thị trường này kỳ vọng sớm khởi sắc trong năm 2024. Nguyên nhân là lạm phát của Hoa Kỳ dần được kiểm soát, ngoài ra thông tin thị trường và chính sách minh bạch, ổn định góp phần tạo cơ hội thuận lợi khi xuất khẩu tôm sang thị trường này.

Để đẩy mạnh xuất khẩu tôm vào thị trường Hoa Kỳ, ông Phạm Quang Huy đề nghị các doanh nghiệp cần tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị; phát triển mô hình nuôi tôm giúp hạ giá thành sản phẩm, tiệm cận với giá của đối thủ cạnh tranh; tuân thủ các quy định về tiêu chuẩn sản xuất, an toàn thực phẩm, ghi nhãn, đăng ký các tiêu chuẩn về môi trường, lao động, nguồn gốc xuất xứ…

Tương tự, xuất khẩu cá tra sang Hoa Kỳ những tháng cuối năm và thời gian tới cũng được dự báo đang có những tín hiệu tích cực khi mới đây VASEP đón nhận thông tin cá tra Việt Nam được giảm thuế ở Hoa Kỳ. Cụ thể, Văn phòng Đăng ký Liên bang Hoa Kỳ đã có kết quả sơ bộ đợt xem xét hành chính thuế bán phá giá lần thứ 19 cá tra phi lê đông lạnh với kết quả tích cực. Đây là một trong những sản phẩm chủ lực của ngành cá tra Việt khi tham gia thị trường này. Theo đó, hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam bị đơn bắt buộc gồm: Công ty CP Vĩnh Hoàn và Công ty CP Xuất nhập khẩu thủy sản Cần Thơ được hưởng mức thuế lần lượt là 0 USD/kg và 0,14 USD/kg. Các doanh nghiệp tự nguyện khác cũng hưởng thuế 0,14 USD/kg là Công ty cổ phần Đầu tư - phát triển đa quốc gia I.D.I, Công ty CP Thủy sản Cafatex, Công ty CP Thủy sản Lộc Kim Chi và Công ty CP Hùng Vương.

Theo VASEP, mức thuế sơ bộ lần này giảm so với kết quả cuối cùng trước đó. Mức thuế chống bán phá giá hồi tháng 9 năm ngoái được áp cho phần lớn doanh nghiệp Việt là 2,39 USD/kg. Một số khác chịu mức thuế từ 0 đến 3,87 USD/kg. Đó là những tín hiệu tích cực giúp doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu cá tra trong thời gian tới.