Xu hướng đầu tư từ tiền lẻ

Hiện nay ở nhiều nước trên thế giới đang có một xu hướng là giới trẻ sử dụng ngày càng nhiều các ứng dụng dịch vụ tài chính trên điện thoại thông minh. Bên cạnh dịch vụ thanh toán thì đầu tư với số tiền lẻ hay một khoản để dành nhỏ đang thu hút mạnh những người thích công nghệ, quan tâm đến tài chính trong bối cảnh lãi suất tiền gửi ở mức thấp và nhận thức của giới trẻ về đầu tư ngày càng tăng.

Nhiều hình thức đầu tư từ tiền lẻ

Có không ít người nghĩ rằng muốn đầu tư thì phải có một số vốn lớn nhất định và phải am hiểu thị trường tài chính nhưng với sự đa dạng và linh động của nhiều loại quỹ đầu tư hiện nay, việc đầu tư dường như không còn trở ngại gì nữa.

Về sản phẩm đầu tư, bên cạnh các loại quỹ ETF với ưu thế về sự đa dạng hóa danh mục, mức phí cạnh tranh thì còn có nhiều loại quỹ mở khác nhau: quỹ chuyên về cổ phiếu, quỹ chuyên về trái phiêu, và quỹ cân bằng kết hợp cả hai. Tại thị trường Việt Nam hiện nay, số lượng các loại chứng chỉ quỹ hay quỹ ETF giao dịch trên sàn chứng khoán là rất phong phú và đa dạng.

Về hình thức đầu tư, phổ biến nhất là nhà đầu tư cá nhân định kỳ hàng tháng hay hàng tuần bỏ đều đặn một số tiền nhỏ vào tài khoản đã được mở ở một ứng dụng, như Tikop ở Việt Nam chẳng hạn. Với ứng dụng này, một người dù với số tiền khởi đầu là rất ít, tối thiểu là 50,000 VND, cũng có thể lựa chọn hình thức tích lũy hay đầu tư. So với cách ‘’bỏ ống heo’’ truyền thống thì hình thức này hơn hẳn ở việc tiền để dành sinh lãi hàng ngày. Với những người có kế hoạch dài hơn hơn thì lựa chọn hình thức đầu tư còn mang lại một tỷ suất sinh lợi kỳ vọng cao hơn.

Ở một số nước, hình thức đầu tư từ tiền lẻ qua ứng dụng phổ biến nhất là làm tròn số tiền khi chi tiêu. Chẳng hạn như một người mua một ly cà-phê 4,5 USD thì ứng dụng sẽ làm tròn thành 5 USD và 0,5 USD sẽ được chuyển sang tài khoản đầu tư. Hình thức đầu tư như thế này cũng được xem là phương pháp đầu tư trung bình giá (DCA – dollar cost averaging), không quan tâm nhiều đến sự biến động của giá chứng khoán mà đặt nặng nhiều hơn ở việc tích lũy trong thời gian dài.

Việc đầu tư theo hình thức tích cóp những khoản nhỏ còn có thể thực hiện cho mục đích dài hạn như phụ huynh có thể chuẩn bị cho chi phí học hành cho con cái ở tuổi trưởng thành. Nhiều người sẽ bất ngờ khi biết được rằng với số tiền để tích cóp đầu tư hàng tháng là 1 triệu đồng với tỷ suất lợi nhuận trung bình 10%/năm thì sau 18 năm, số tiền có được là 600 triệu đồng, một sự khác biệt quá lớn khi so sánh đơn vị triệu đồng và trăm triệu đồng với nhau.

Kỳ vọng hợp lý ở đầu tư tích cóp

Với những lợi thế như số tiền để bắt đầu đầu tư ít, các khoản tích cóp có thể đều đặn hoặc không thì lợi nhuận kỳ vọng của hình thức đầu tư này có thể không bằng khi so với một số hình thức đầu tư chủ động khác, hay đòi hỏi phải có một lượng vốn tối thiểu nhất định. Tuy nhiên, giá trị lớn nhất ở hình thức đầu tư này mang lại là thực hành và tạo lập thói quen tích lũy, đầu tư dài hạn.

Đầu tư tích cóp từ các khoản để dành nhỏ sẽ là hiệu quả khi được thực hiện với tâm lý quên đi, tức là coi như số tiền mỗi lần để dành đã bị mất đi rồi. Không để ý đến một thời gian, nhưng khi nhìn lại thấy kết quả là hết sức bất ngờ. Bởi vì về mặt tâm lý, nếu cứ nhìn số dư tài khoản của hình thức đầu tư này thường xuyên, thì nhiều người sẽ thấy không có động lực khi số tiền gia tăng không đáng là bao.

Cùng với các hình thức đầu tư khác, đầu tư tích cóp có thể được sử dụng như một hình thức bổ trợ rất hiệu quả: tối ưu số tiền để dành trong một thời gian trước khi đủ lớn để phù hợp với một hình thức đầu tư khác. Chẳng hạn như một người có thể để dành các khoản nhỏ, mà thường có thể coi như quên đi, nhưng sau 1-2 năm có thể có được một khoản tiền tương đối để có thể đầu tư vào một danh mục mới hay bổ sung vào danh mục hiện có. Đây là phương pháp ‘’tích tiểu thành đại’’ đã được chứng minh hiệu quả từ rất lâu. Lấy ví dụ như có những hình thức đầu tư đòi hỏi số vốn ban đầu tối thiểu là 10 triệu đồng, thì với 500 ngàn mỗi tháng, để vào tài khoản đầu tư tích cóp và quên đi thì sau gần 2 năm đã có được số vốn cần thiết.

Nhiều giá trị gia tăng

Cùng với sự phát triển của công nghệ và xu hướng tài chính cho mọi người (inclusive finance), các hình thức đầu tư tích cóp từ tiền lẻ đang là một xu hướng thu hút nhiều giới trẻ, những người yêu thích công nghệ. Có thể nói đây là một hình thức đầu tư bổ sung cho các hình thức đầu tư truyền thống trên thị trường rất hữu ích.

Ở lứa tuổi có thể được phép bắt đầu sử dụng thẻ ngân hàng, các phương thức thanh toán qua điện thoại di động thông minh thì các ứng dụng tiết kiệm đầu tư với số tiền nhỏ lẻ là điểm bắt đầu không thể nào tốt hơn: chưa cần nhiều kiến thức về tài chính, chưa cần số vốn ban đầu lớn, mà kết quả đạt được không chỉ là một thói quen tốt, thêm động lực để tìm hiểu về tài chính, về đầu tư, mà là số tiền có được sẽ bất ngờ sau một thời gian tích cóp vài năm.

Với những người đã có điều kiện tài chính tốt, kinh nghiệm và kiến thức thì hình thức này cũng là một cách giáo dục tốt cho con trẻ về tài chính và đầu tư. Bên cạnh đó, những ứng dụng cho phép làm tròn chi tiêu cũng có thể là một hình thức để một ai đó tạo ra một quỹ từ thiện. Chẳng hạn bạn làm tròn số tiền mỗi lần chi tiêu, chuyển vào tài khoản đầu tư tích cóp, sau mỗi năm thì rút số tiền gốc và lãi, rồi dùng số tiền này vì mục đích từ thiện chẳng hạn.

Trong đầu tư tài chính, số vốn ban đầu, thời gian đầu tư, và lãi kép là 3 yếu tố quyết định giá trị của khoản đầu tư sau này. Một rào cản với nhiều người là số vốn ban đầu không có hoặc có rất ít. Chính vì vậy, để tăng được số vốn ban đầu thì bên cạnh tăng thu nhập, tăng tỷ lệ tiết kiệm thì cũng cần để ý đến việc đầu tư theo hình thức tích cóp, góp gió thành bão.