Xóa nợ thuế cho doanh nghiệp, người dân: Làm sao đúng, trúng đối tượng khó khăn?

Thực hiện Nghị quyết 94/2019 của Quốc hội, đến nay Bộ Tài chính đã khoanh, xóa nợ cho hơn 1 triệu người nộp thuế, với tổng số tiền hơn 37.000 tỷ đồng. Thời gian kết thúc thực hiện nghị quyết này vào ngày 30/6. Tổng cục Thuế đề nghị các cơ quan thuế tiếp tục xác định đúng đối tượng được hưởng quyền khoanh nợ, xóa nợ.

Thông tin từ Bộ Tài chính, đến hết năm 2022, có hơn 1 triệu người nộp thuế đã được khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp. Tổng số tiền thuế khoanh và xóa nợ hơn 37.500 tỷ đồng. Trong đó, cơ quan quản lý thuế đã khoanh nợ với 705.475 người nộp thuế, với tổng số tiền 29.897 tỷ đồng. Cơ quan quản lý thuế đã xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đối với 317.469 tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, hộ kinh doanh, với tổng số tiền là 7.631 tỷ đồng.

Đối tượng hưởng chính sách này là người nộp thuế đã chết, mất tích hoặc giải thể, phá sản, thực tế không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký, không còn khả năng nộp thuế.

Là đơn vị được giao thực hiện việc khoanh nợ, xóa nợ tiền thuế, Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế (Tổng cục Thuế) cho biết, sản xuất kinh doanh bị đình trệ khiến hoạt động kinh tế, xã hội bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, giải thể, phá sản, ngừng sản xuất kinh doanh đã khiến số nợ thuế có xu hướng tăng lên.

“Trước tình hình đó, Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ người nộp thuế duy trì sản xuất, kinh doanh, tạo thuận lợi cho người nộp thuế được gia hạn nợ thuế, nộp dần tiền thuế, miễn tiền chậm nộp, xóa nợ thuế. Cùng với đó, triển khai xử lý nợ, khoanh nợ, xóa nợ không còn khả năng nộp ngân sách nhà nước, hạn chế thấp nhất số nợ mới phát sinh”, Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế cho biết.

Đối tượng được xóa nợ tiền thuế phải có văn bản xác nhận của UBND xã, phường, thị trấn nơi đăng ký địa chỉ hoạt động kinh doanh về việc không còn hoạt động. Cơ quan thuế công khai danh sách người nộp thuế đề nghị xóa nợ tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn nơi người nộp thuế đăng ký địa chỉ hoạt động.

Một trong chương trình khoanh nợ, xóa nợ thuế vừa được ngành thuế thực hiện đối với với doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu. Cơ quan thuế cả nước khoanh nợ 28.200 tỷ đồng, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp là 7.012 tỷ đồng cho doanh nghiệp xăng dầu trên cả nước.

Gắn trách nhiệm đến từng cán bộ trên địa bàn

Để đẩy nhanh thu hồi nợ thuế, xóa nợ thuế, Vụ Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế phân loại các khoản nợ thuế. Từ đó có giải pháp quản lý, đôn đốc thu phù hợp. Ngành thuế giao nhiệm vụ thu nợ đối với người nộp thuế đến từng phòng quản lý, lãnh đạo cục thuế, chi cục thuế, công chức quản lý nợ thuế. Cán bộ thuế phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, bộ, ngành liên quan như: công an, ngân hàng, toà án, quản lý thị trường để thu hồi nợ thuế.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh, thời gian xử lý nợ theo Nghị quyết số 94/2019/QH14 kết thúc vào ngày 30/6/2023. Tổng cục Thuế đề nghị cục thuế địa phương xác định đúng đối tượng được xử lý nợ, thu thập, bổ sung, hoàn thiện và lập đầy đủ hồ sơ xử lý nợ. Xử lý khoanh nợ, xóa nợ đảm bảo đúng đối tượng, đúng thẩm quyền. Hồ sơ, trình tự thủ tục chặt chẽ đúng quy định. Cục trưởng cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải nâng cao trách nhiệm, gắn trách nhiệm xử lý nợ đến từng cán bộ, công chức trên địa bàn

Theo Tổng cục Thuế, tổng số tiền nợ thuế ước tính đến cuối năm 2022 là 122.918 tỷ đồng. Trong đó, tiền thuế nợ không còn khả năng thu hồi 22.454 tỷ đồng, tiền thuế nợ đang xử lý là 8.018 tỷ đồng.

“Quy trình quản lý nợ đã sửa đổi, bổ sung nội dung về phân loại nợ thuế, về hồ sơ phân loại nợ thuế để phù hợp với quy định của pháp luật về thuế, pháp luật về đăng ký kinh doanh, luật phá sản. Bổ sung nội dung, trình tự thực hiện tạm hoãn xuất cảnh, gia hạn tạm hoãn xuất cảnh, hủy bỏ tạm hoãn xuất cảnh”, Phó Tổng cục trưởng Đặng Ngọc Minh nhấn mạnh.

Thời gian tới, cơ quan quản lý thuế các cấp sẽ tiếp tục rà soát, xử lý khoanh nợ tiền thuế, xóa nợ tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp đảm bảo đúng đối tượng, đúng thẩm quyền; hồ sơ, trình tự thủ tục chặt chẽ theo quy định. Chính phủ khẳng định sẽ đảm bảo hoàn thành xử lý nợ trong 3 năm.

TS Phan Phương Nam (Trường Đại học Luật TPHCM) cho rằng, quy định khoanh nợ, xóa nợ thuế là chính sách hỗ trợ tốt. Quy định này giúp cơ quan thuế giảm thủ tục lưu giữ hồ sơ với khoản nợ không còn khả năng thu hồi. Thủ tục khoanh nợ, xóa nợ hiện nay khá đơn giản.

“Điều quan trọng nhất, cơ quan thuế làm cách nào để khoanh nợ, xóa nợ thuế đúng đối tượng. Trong giai đoạn khó khăn, việc xóa nợ thuế cho hộ kinh doanh, chủ doanh nghiệp giải thể sẽ giúp người dân, doanh nghiệp gỡ một phần gánh nặng. Khi điều kiện kinh tế bớt khó khăn, người dân sẽ quay trở lại sản xuất kinh doanh”, TS Phan Phương Nam kiến nghị.