Xếp hạng cạnh tranh tụt 3 bậc, Cục Du lịch quốc gia nói kết quả chưa chính xác

Chỉ số năng lực phát triển du lịch của Việt Nam năm 2024 giảm 3 bậc, với điểm yếu là hạ tầng dịch vụ. Tuy nhiên, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cho rằng kết quả này chưa thực sự chính xác.

Điểm yếu về hạ tầng hàng không, du lịch

Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) vừa công bố báo cáo Chỉ số năng lực phát triển du lịch (TTDI) toàn cầu 2024 theo phương pháp đánh giá mới.

Cụ thể, nếu chỉ số năng lực phát triển du lịch của Việt Nam năm 2019 xếp hạng 63/140 nền kinh tế (đạt 3,84 điểm), năm 2021 xếp hạng 56/117 nền kinh tế (đạt 4,0 điểm) thì đến năm 2024 chỉ đứng thứ 59/119, đạt 3,96/7 điểm trong bảng xếp hạng - giảm 3 bậc so với năm 2021.

Trong đó, một số chỉ số trụ cột tụt hạng mạnh như Hạ tầng hàng không giảm 17 bậc; Sự bền vững về nhu cầu du lịch giảm 24 bậc. Hai chỉ số mới đều xếp hạng thấp: Mức độ mở cửa du lịch xếp hạng 80; Tác động kinh tế - xã hội của du lịch xếp hạng 115.

Đáng lưu ý, hạ tầng du lịch đang là điểm yếu nhất của du lịch Việt Nam khi chỉ đạt 2,2 điểm, xếp hạng 89/119 trên toàn thế giới.

Du lịch Việt Nam tụt 3 bậc về chỉ số năng lực phát triển du lịch. Ảnh: Hoàng Hà

Năm nay, Việt Nam có 5 chỉ số tăng hạng gồm: Sức cạnh tranh về giá (tăng 4 bậc); Mức độ sẵn sàng về CNTT và truyền thông (tăng 3 bậc); Hạ tầng và Dịch vụ du lịch (tăng 4 bậc); Mức độ mở cửa du lịch (tăng 2 bậc); Y tế và vệ sinh (tăng 1 bậc).

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cho hay, theo khung đánh giá mới, nhiều quốc gia khu vực Đông Nam Á năm nay cũng bị tụt hạng như Thái Lan giảm 12 bậc, Singapore giảm 4 bậc, Malaysia giảm 2 bậc, Campuchia giảm 1 bậc. Indonesia, Lào giữ nguyên hạng. Philippines tăng 1 bậc.

Việt Nam đứng thứ 5 khu vực, sau Singapore (hạng 13), Indonesia (22), Malaysia (35), Thái Lan (47).

TTDI là bản nâng cấp của chỉ số Năng lực Cạnh tranh Du lịch của WEF, hai năm công bố một lần, đánh giá 119 nền kinh tế. Năm nay, bộ chỉ số dựa trên 5 nhóm chính (gồm môi trường hoạt động; chính sách và điều kiện hỗ trợ; cơ sở hạ tầng; động lực thúc đẩy nhu cầu du lịch và sự bền vững của du lịch), chia thành 17 chỉ số trụ cột và 102 chỉ số thành phần.

Một số chỉ số chưa phản ánh chính xác

Như vậy, chỉ trong 3 năm từ 2021-2024, WEF đã hai lần điều chỉnh Chỉ số năng lực phát triển du lịch toàn cầu, điều đó cho thấy bộ chỉ số này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện nên chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết quả xếp hạng các chỉ số của mỗi nền kinh tế.

Riêng chỉ số mới “Tác động kinh tế - xã hội của du lịch” của Việt Nam chỉ xếp hạng 115/119 nền kinh tế, theo Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, là khá bất ngờ.

Bởi trên thực tế, du lịch là ngành kinh tế rất quan trọng của nước ta. Trong các báo cáo tình hình kinh tế - xã hội hàng tháng, quý, năm của Tổng cục Thống kê (Bộ KH-ĐT), lĩnh vực du lịch, dịch vụ thường xuyên được đánh giá là điểm sáng, đóng góp lớn vào tăng trưởng GDP, tạo động lực thúc đẩy nhiều ngành, lĩnh vực khác.

Do đó, kết quả xếp hạng chỉ số này chưa phản ánh thật sự chính xác tác động của du lịch Việt Nam đến phát triển kinh tế - xã hội, có thể do WEF chưa có đầy đủ dữ liệu thống kê cập nhật về du lịch Việt Nam.

Tương tự, chỉ số “Mức độ mở cửa du lịch” của Việt Nam xếp hạng 80, trong nhóm trung bình thấp của thế giới.

Chỉ số này gồm có 4 chỉ số thành phần, trong đó "Yêu cầu về thị thực nhập cảnh" được đánh giá dựa trên báo cáo của Tổ chức Du lịch thế giới về Độ mở Thị thực năm 2015 là đã lạc hậu, chưa phản ánh được sự cải thiện lớn về chính sách thị thực của Việt Nam vừa qua.

Để cải thiện TTDI, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cho rằng, thời gian tới, ngành du lịch cần phối hợp với các cơ quan liên quan cung cấp đầy đủ số liệu cập nhật về du lịch Việt Nam để WEF đánh giá đúng tác động kinh tế - xã hội của du lịch cũng như chính sách thị thực của nước ta.

Với các thế mạnh nổi trội của Việt Nam, là các chỉ số có điểm cao, như sức cạnh tranh về giá, tài nguyên tự nhiên, tài nguyên văn hóa, mức độ an toàn, an ninh, cần được phát huy.

Đồng thời, tăng cường công tác bảo tồn, phát huy các giá trị đặc sắc về di sản văn hóa, cảnh quan thiên nhiên ở các địa phương.

Đối với một số chỉ số bị tụt hạng nhiều như chỉ số "Hạ tầng hàng không" (giảm 17 bậc), cần kiến nghị ngành hàng không tiếp tục nâng cao năng lực phục vụ vận tải hành khách, cải thiện chất lượng dịch vụ, tăng tải cung ứng, mở rộng mạng bay, giảm giá vé máy bay để đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.

Để cải thiện chỉ số "Sự bền vững về nhu cầu du lịch" (giảm 24 bậc), ngành du lịch cần phát triển thêm tour du lịch, sản phẩm du lịch hấp dẫn để khách quốc tế tăng thời gian lưu trú tại Việt Nam.

Đa dạng hóa sản phẩm đáp ứng nhu cầu du khách quanh năm để giảm tính mùa vụ của du lịch quốc tế. Phát triển thêm các điểm đến mới, điểm đến thứ cấp nhằm giảm thiểu tình trạng quá tải tại một số trọng điểm du lịch.

Đặc biệt, với một số hạn chế cố hữu đã tồn tại qua nhiều kỳ báo cáo như chỉ số "Y tế và vệ sinh" (hạng 81) và "Sự bền vững về môi trường" (hạng 93), cần có sự vào cuộc quyết liệt, mạnh mẽ của các địa phương triển khai các biện pháp bảo đảm vệ sinh môi trường tại điểm đến.

Đồng thời, tiếp tục thúc đẩy các chỉ số trong nhóm trung bình cao và còn nhiều dư địa tăng trưởng như: “Tài nguyên phi giải trí”, "Nhân lực và thị trường lao động", "Mức độ sẵn sàng về CNTT và truyền thông"…

Trong đó, tiếp tục quan tâm tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới. Tiếp tục đẩy nhanh chuyển đổi số trong ngành du lịch theo hướng hình thành hệ sinh thái du lịch thông minh đồng bộ, thống nhất.