Xe máy giảm giá sập sàn, người Việt đang có lựa chọn khác?

Hàng loạt mẫu xe máy đang được bán ra với giá thấp kỷ lục, trong đó không loại trừ cả những mẫu xe ga từng rất ăn khách, như thế liệu có phải là người Việt đang ‘quay lưng’ với xe máy?

Tổng kết hết quý II/2023 (từ tháng 4 đến tháng 6/2023) của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cho biết, doanh số bán hàng quý II/2023 của thành viên trong hiệp hội đạt 588.926 xe, giảm mạnh hơn 7% so với quý I/2023 và giảm tới 10,15% so với cùng kỳ năm 2022. Cùng với việc giảm sút doanh số tổng thể, một hiện tượng đáng chú ý là một loạt mẫu xe máy, kể cả vua tay ga như Honda SH hay vua côn tay như Yamaha Exciter, đang giảm giá rất mạnh.

Vua tay ga hạng sang Honda SH đang giảm giá mạnh.

Doanh số bán xe giảm, giá bán ra giảm sâu, có thể là dấu hiệu cho thấy thị trường xe máy Việt Nam đang ‘chạm đáy’ và nhiều người Việt đang có lựa chọn khác trong việc mua sắm các phương tiện đi lại cho mình?

Một số người cho rằng, bây giờ đời sống của người Việt đã được nâng cao, nhiều người giàu có và sở hữu tài sản lớn, họ có điều kiện để mua sắm ô tô nhiều hơn. Thống kê của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tháng 6/2023, doanh số bán hàng của toàn thị trường đạt 23.800 xe, tăng 15% so với tháng 5/2023. Từ đấy có thể suy luận rằng, người Việt đang chuộng và có khả năng mua ô tô nhiều hơn, cho nên họ đang dần rời xa phương tiện truyền thống xe máy, một loại hình phương tiện đi lại gắn bó và quen thuộc với hàng triệu người trong suốt mấy chục năm sau đổi mới.

Nếu chỉ đưa ra con số so sánh cơ học để rút ra suy luận như vậy thì vẫn chưa thuyết phục. Thực tế, xe máy không phải là phương tiện có giá trị lớn như ô tô. Phân khúc khách hàng của xe máy khác với ô tô, phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố thu nhập của người lao động. Theo Tổng Cục thống kê thì trong quý II/2023, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên ở Việt Nam là 52,3 triệu người và lao động trong cùng độ tuổi có việc làm đạt gần 51,2 triệu người, có thu nhập bình quân đầu người cũng chỉ ở ngưỡng 7 triệu đồng.

Xe máy vẫn là lựa chọn của phần đông người lao động.

Với thu nhập bình quân đầu người như vậy, cộng với rất nhiều người thuộc tầng lớp bình dân, việc đổ tiền vào mua ô tô hàng trăm triệu đồng cho tới tiền tỉ là điều không thể. Chi phí vận hành ô tô cũng đắt đỏ hơn rất nhiều so với xe máy. Vì thế nhiều người vẫn lựa chọn xe máy là phương tiện ưu tiên trong việc đi lại hằng ngày. Chưa kể rằng, một gia đình bao gồm nhiều thành viên thì việc mua sắm mỗi người một cái xe máy để đi lại theo nhu cầu công việc, địa điểm làm việc khác nhau là có thể, chứ khó có thể mỗi người có một cái ô tô được.

Nhóm ý kiến khác thì cho rằng, hiện tại phương tiện giao thông công cộng đang phát triển mạnh, người đi xe máy giảm, dẫn tới nhu cầu mua xe không còn mạnh. Điều này chỉ đúng một phần, chứ khó có thể làm đảo chiều thị trường xe máy được khi mà giao thông công cộng dù đang trong giai đoạn được đầu tư phát triển nhưng vẫn còn rất nhiều hạn chế, nhất là về tính linh hoạt khi di chuyển trong môi trường đô thị đông đúc.

Xe bình dân vẫn có giá bán khởi sắc.

Một thực tế khác nữa là, nhiều xe máy đắt tiền giảm giá nhưng các dòng xe số phổ thông như Honda Wave Alpha, Yamaha Sirius Fi có khả năng cơ động cao lại vẫn đang có giá bán ra rất khởi sắc. Điều này chứng tỏ rằng, sự đảo chiều về giá bán của xe máy diễn ra không đồng đều giữa các phân khúc sản phẩm.

Những ý kiến trái chiều như trên cho thấy, bức tranh và tương lai của thị trường xe máy không đơn tuyến. Doanh số của thị trường xe hai bánh có lúc tăng lúc giảm. Điều này bị ảnh hưởng nhiều bởi đời sống kinh tế, thu nhập của người dân. Nhưng mặt khác, những biến động về thị trường xe máy cũng đòi hỏi và kích thích các nhà sản xuất cần đầu tư phát triển sản phẩm và đáp ứng các xu hướng mới của người hâm mộ xe hai bánh.