Xe điện bất ngờ bán chạy ở đất nước thiếu điện

Xe điện đang dần phổ biến ở Ethiopia, đất nước không có biển nằm ở phía đông châu Phi với khoảng 40% dân cư thiếu điện.

Ethiopia, quốc gia ở Đông Phi chủ yếu dựa vào nền kinh tế nông nghiệp, có diện tích 1,1 triệu km2 và dân số 110 triệu người, rộng lớn thứ 27 thế giới về diện tích.

Theo Ngân hàng phát triển Châu Phi (AfDB), tổng công suất phát điện của nước này vào khoảng 4.400 megawatt (MW), nguồn phát điện diesel là chính.

Hệ thống phát điện kết hợp năng lượng mặt trời - diesel cũng có, nhưng công suất không đáng kể.

Nhà máy lắp ráp ô tô của Trung Quốc tại Ethiopia đã hoàn tất điều chỉnh sản xuất, ngưng lắp xe ICE để chuyển hoàn toàn sang lắp xe EV. Ảnh: CNN.

Bởi vậy, khoảng 40% dân số ở đây chưa được tiếp cận điện lưới, ngay cả những người sống ở thủ đô Addis Ababa, cũng phải đối mặt với tình trạng thi thoảng mất điện đột ngột.

"Liệu lưới điện có thể đáp ứng được nhu cầu chuyển đổi sang xe điện của Chính phủ không?" là câu hỏi thường được nêu ra trong hội thảo, tọa đàm cấp chính phủ về giảm phát thải khí nhà kính ở Ethiopia.

Đầu năm nay, Chính phủ Ethiopia gây bất ngờ lớn, khi ban hành lệnh cấm hoàn toàn nhập khẩu xe 4 bánh chạy bằng động cơ đốt trong (ICE), hiệu lực từ tháng 1/2024.

Trước khi cấm hoàn toàn xe ICE nhập cảng, mức thuế nhập khẩu đối với xe ô tô chạy xăng dầu vào nước này đã cao ngất ngưởng (200%).

Lưu ý lệnh cấm nhập xe xăng dầu chỉ áp dụng với xe nguyên chiếc CBU, với xe lắp ráp trong nước CKD, các nhà sản xuất nội địa vẫn được tung ra thị trường nhưng phải điều chỉnh sản lượng.

Điều bất ngờ hơn, Ethiopia cấm các nhà ngoại giao mang những chiếc xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch từ quê hương họ đến nước này.

Lễ khánh thành nhà máy sản xuất xe điện đầu tiên ở Đông Phi, là liên doanh giữa chính phủ Ethiopia và công ty BYD Trung Quốc. Ảnh: Somali Magazine.

Như vậy, chính quyền Ethiopia rất nghiêm túc trong việc hướng tới một nền giao thông không sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Về khía cạnh quản lý thị trường, xăng và dầu diesel rất đắt đỏ đối với người dân Ethiopia, dẫn đến nạn buôn lậu xăng dầu nhức nhối, chất lượng xăng dầu không được kiểm soát.

Ngoài ra, quốc gia này còn có trữ lượng khí đốt tự nhiên lớn chưa được khai thác. Họ kỳ vọng đẩy mạnh khai thác khí đốt để tạo ra hydro, ngay cả khi đó không phải là giải pháp xanh nhất.

Hiện tại, chỉ ô tô điện là phương tiện bốn bánh nhập khẩu chính thống; số lượng xe điện đang lăn bánh khoảng 100 nghìn chiếc.

Tỷ trọng xe điện trong 3 năm qua tăng vọt, chiếm khoảng 10% tổng số ô tô 1 triệu chiếc ở đất nước này.

Một số mẫu xe điện có thể sạc ngược (cấp điện cho ngôi nhà) đang bán rất chạy ở Ethiopia, nhờ khả năng ứng cứu khi ngôi nhà chủ nhân đột ngột bị cúp điện.