Xây dựng chính sách phòng vệ thương mại: Chủ động và đồng bộ

Chủ động hoàn thiện hệ thống pháp luật để bảo vệ nền kinh tế, doanh nghiệp (DN), thị trường trong nước phù hợp với cam kết quốc tế là chủ trương đúng đắn trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp cũng như ứng phó các vụ việc phòng vệ thương mại (PVTM) đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Năng cao năng lực thực thi

Theo đại diện Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương), đến nay, về cơ bản hệ thống pháp luật về PVTM đã được hoàn thiện. Hàng loạt đề án, Nghị quyết, chương trình hành động lớn trong lĩnh vực PVTM đã được Bộ Công Thương chủ trì xây dựng, báo cáo trình cấp có thẩm quyền ban hành và phối hợp với các bộ/ ngành liên quan triển khai thực hiện. Trong đó, cuối tháng 6/2021, Bộ Công Thương đã phối hợp với các bộ, ngành, đơn vị liên quan xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án nâng cao năng lực về PVTM trong bối cảnh tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới.

Hiện, 3 thủ tục hành chính về PVTM cấp độ 4 đang được Bộ triển khai sẽ được kết nối với hệ thống hải quan một cửa trong thời gian tới để tạo thuận lợi tối đa cho các DN. Ngoài ra, Bộ đang theo dõi, nghiên cứu những diễn biến mới trong chính sách, pháp luật về PVTM của các nước và tình hình cải cách cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO; nghiên cứu sách trắng của EU về trợ cấp nước ngoài và các vấn đề pháp lý liên quan để hỗ trợ cho công tác điều tra, ứng phó vụ việc PVTM… Đặc biệt, Bộ Công Thương đang tích cực phối hợp và hỗ trợ DN xử lý vụ việc Úc, Hoa Kỳ, Canada tăng cường sử dụng quy định về tình hình thị trường, đặc biệt tại Hiệp định Chống bán phá giá WTO để sử dụng số liệu thay thế khi tính toán biên độ chống bán phá giá; cũng như triển khai nghiên cứu vấn đề kinh tế phi thị trường, tình hình thị trường đặc biệt trong các vụ việc Việt Nam bị điều tra để có giải pháp ứng phó phù hợp.

Tiếp tục xây dựng chính sách đồng bộ

Tính đến hết tháng 6 năm 2021, Việt Nam đã bị các nước khởi xướng điều tra 207 vụ việc PVTM đối với nhiều mặt hàng xuất khẩu như sắt thép (chiếm 32% tổng số vụ việc), sợi (chiếm 8% tổng số vụ việc), nông sản, gỗ, lốp xe.... Ông Chu Thắng Trung – Phó Cục trưởng Cục PVTM – cho biết, việc các nước ngày càng gia tăng điều tra, áp dụng các biện pháp PVTM đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đang là một trong những trở ngại lớn đối với hoạt động xuất khẩu.

Thách thức đặt ra lớn hơn đối với hàng hóa xuất khẩu tới đây khi các nền kinh tế toàn cầu tiếp tục khó khăn do dịch bệnh, xu hướng bảo hộ gia tăng. Vì vậy, theo ông Chu Thắng Trung, công tác xây dựng chính sách về PVTM sẽ tiếp tục được triển khai một cách đồng bộ. Trong đó, Cục PVTM sẽ sớm hoàn thành xây dựng Thông tư hướng dẫn thực hiện Hiệp định EVFTA, RCEP về PVTM; phối hợp với các đơn vị liên quan tham gia đàm phán, thực thi nội dung PVTM trong khuôn khổ WTO, các FTA song phương và đa phương; chủ động theo dõi, nghiên cứu, đề xuất các phương án làm việc với Hoa Kỳ và EU trong vấn đề kinh tế thị trường; tuyên truyền pháp luật về PVTM, cảnh báo nguy cơ lẩn tránh biện pháp PVTM đến cộng đồng DN.

Trong kế hoạch từ nay đến cuối năm, Cục PVTM còn đặt mục tiêu hoàn thành các vụ việc PVTM đang tiến hành điều tra, thẩm định; trên cơ sơ đó, phân tích và đánh giá khách quan tác động kinh tế - xã hội của các biện pháp PVTM.