WB: Thận trọng với rủi ro lạm phát do giá nhiên liệu và hàng hóa nhập khẩu tiếp tục tăng

WB cho rằng kinh tế Việt Nam đã duy trì đà phục hồi mạnh mẽ bất chấp tình trạng bất định toàn cầu đang gia tăng.

WB vừa công bố báo cáo cập nhật tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 6. Trong đó ghi nhận sản xuất công nghiệp tiếp tục đà tăng trưởng vững chắc, ở mức hơn 10% so cùng kỳ năm trước. Đồng thời, doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng 5 tháng cũng tăng gần 23% so cùng kỳ 2021. Điều này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu tiêu dùng trong nước.

Đồng thời, tháng 5 vừa qua, Việt Nam đã ghi nhận khoảng 173.000 lượt khách quốc tế, cao hơn 70% so với tháng 4 và là con số cao nhất kể từ tháng 4/2020. Theo đó, doanh thu dịch vụ tiêu dùng (lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề hơn so với doanh thu bán lẻ hàng hóa trong năm 2021) cũng tăng hơn 18% so cùng kỳ năm trước. Kết quả này có được là nhờ dịch vụ lưu trú và ăn uống tăng hơn 12% so với mức trước đại dịch cách đây 3 năm. Doanh thu dịch vụ lữ hành cũng tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước.

Bản tin cập nhật của WB nhận định trong bối cảnh bất định toàn cầu gia tăng, tăng trưởng xuất khẩu chậm lại và tăng trưởng nhập khẩu đi ngang, vốn FDI đăng ký trong tháng 5 đạt 879 triệu USD, mức thấp nhất kể từ tháng 9/2020 và thấp hơn gần 50% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là tháng giảm thứ 4 liên tiếp ghi nhận tổng vốn FDI đăng ký giảm. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine và giãn cách xã hội để kiểm soát dịch Covid-19 tại Trung Quốc. Sau một thời gian tương đối sôi động, hoạt động sáp nhập và mua lại (M&A) chậm lại tháng thứ 2 liên tiếp, với giá trị góp vốn và mua cổ phần trong tháng 5 giảm 40% so cùng kỳ năm 2021. Trong khi đó, vốn FDI thực hiện trong tháng 5 vẫn tăng 8,5% so cùng kỳ năm trước, đánh dấu chuỗi 6 tháng tăng liên tiếp.

Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng từ 2,6% trong tháng 4 lên 2,9% trong tháng 5, chủ yếu do giá xăng dầu tăng.

Tín dụng tăng trưởng ở mức gần 17% (so cùng kỳ năm trước) trong khi lãi suất liên ngân hàng qua đêm giảm mạnh từ hơn 1,7% tại thời điểm cuối tháng 4 xuống chỉ còn 0,33% vào cuối tháng 5. Nhờ tổng cầu trong nước hồi phục mạnh mẽ nên tổng thu ngân sách Nhà nước tháng 5 đã tăng khoảng hơn 29% so cùng kỳ năm 2021, giúp ngân sách Nhà nước duy trì bội thu tháng thứ 5 liên tiếp. Chính phủ không vay nợ nhiều trên thị trường trong nước, với khối lượng trái phiếu Chính phủ và trái phiếu Chính phủ bảo lãnh phát hành trong 5 tháng đạt hơn 14% kế hoạch, chưa bằng một nửa tỷ lệ ghi nhận cùng kỳ năm trước.

Dựa trên những phân tích vừa nêu, WB nhận định kinh tế Việt Nam đã duy trì đà phục hồi mạnh mẽ bất chấp tình trạng bất định toàn cầu gia tăng liên quan đến cuộc xung đột kéo dài giữa Nga và Ukraine, giá cả hàng hóa thế giới tăng cao và sự gián đoạn chuỗi cung ứng do tình trạng phong tỏa để kiểm soát dịch Covid-19 tại Trung Quốc.

Song WB cũng khuyến nghị Chính phủ và các cơ quan thẩm quyền thận trọng với rủi ro lạm phát liên quan đến xu hướng giá nhiên liệu và hàng hóa nhập khẩu tiếp tục tăng, có thể cản trở quá trình phục hồi tổng cầu trong nước đang diễn ra.

"Do cú sốc giá hàng hóa thế giới có vẻ như ảnh hưởng chủ yếu đến xăng dầu, với tác động lan truyền làm tăng chi phí vận tải nên trợ giá có mục tiêu tạm thời cho các đối tượng sử dụng xăng dầu chính (như lái xe tải) có thể là biện pháp nên được cân nhắc để giảm khó khăn và hạn chế áp lực lạm phát", WB khuyến nghị.

Ngoài ra, Chính phủ nên khuyến khích đầu tư để giúp tăng tổng cung; đầu tư sản xuất năng lượng thay thế có thể sẽ là cách để giảm sự phụ thuộc của nền kinh tế vào nhiên liệu nhập khẩu trong trung hạn và thúc đẩy tăng trưởng xanh hơn.