Vụ Tân Hoàng Minh: Cần có bản án để hủy bỏ trái phiếu đã phát hành

Luật sư Trương Thanh Đức Giám đốc Công ty Luật ANVI, Trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế (VIAC) cho rằng, việc hủy bỏ phát hành trái phiếu chỉ được phép khi giao dịch chưa hoàn thành.

Ngày 4/4, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã quyết định hủy 9 đợt chào bán trái phiếu riêng lẻ với tổng trị giá 10.030 tỷ đồng của ba công ty con thuộc tập đoàn Tân Hoàng Minh gồm: Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt, Công ty CP Cung Điện Mùa Đông và Công ty CP đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil.

Lý do hủy vì "có hành vi công bố thông tin sai sự thật, che giấu thông tin trong hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ".

Bình luận vấn đề này, dưới góc nhìn pháp luật, Luật sư Trương Thanh Đức cho biết, theo quy định tại các khoản 6 và 9, Điều 8 về “Vi phạm quy định về chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ”, Nghị định số 156/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ “Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán”, đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 128/2021/NĐ-CP: “Hành vi lập, xác nhận hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán riêng lẻ có thông tin sai lệch, sai sự thật hoặc che giấu sự thật” có thể bị phạt tiền từ 400 – 500 triệu đồng.

Còn theo quy định tại các khoản 5, 5a, 5b và 6, Điều 42 về “Vi phạm quy định về công bố thông tin”, Nghị định số 156/2020/NĐ-CP: “Hành vi tạo dựng thông tin sai sự thật hoặc công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán” sẽ bị phạt tiền từ 200 đến 300 triệu đồng. Và biện pháp khắc phục hậu quả là “Buộc huỷ bỏ thông tin hoặc cải chính thông tin đối với hành vi vi phạm”.

Cùng với đó, quy định cũng nêu: “Người có thẩm quyền xử phạt phải chuyển ngay hồ sơ vụ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng hình sự có thẩm quyền” để xem xét xử lý” khi phát hiện hành vi vi phạm quy định tại khoản 5 Điều 42.

Luật sư Đức cho rằng, hủy chỉ được phép khi giao dịch chưa hoàn thành, ví dụ như: giao dịch đang dở dang, đang trong quá trình chào bán thì phát hiện sai sót, vi phạm nên yêu cầu dừng lại. Còn hành vi “che giấu thông tin trong hoạt động chứng khoán”, cụ thể là trong việc phát hành trái phiếu, nếu không cấu thành tội phạm theo quy định tại Điều 109 Bộ luật Hình sự năm 2015, thì không thuộc trường hợp nào trong 2 trường hợp bị đình chỉ chào bán chứng khoán theo quy định tại khoản 1 Điều 27 về “Đình chỉ chào bán chứng khoán ra công chúng”, và cũng không thuộc trường hợp nào trong số 3 điều kiện huỷ bỏ chào bán theo quy định tại khoản 1 Điều 28 về “Hủy bỏ chào bán chứng khoán ra công chúng”, Luật Chứng khoán năm 2019.

“Trường hợp này, muốn huỷ bỏ việc phát hành thì phải theo bản án hay quyết định của Toà án hoặc Trọng tài hoặc cơ quan khác có thẩm quyền theo quy định tại khoản 2 Điều 27 nêu trên”, luật sư Trương Thanh Đức cho hay.

Còn theo Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế cũng không quy định nào về việc huỷ bỏ phát hành trái phiếu.

“Khi mọi giao dịch đã hoàn thành rồi, tiền trao cháo múc thì nguyên tắc của pháp luật phải bảo vệ nhà đầu tư, không có cơ quan nhà nước nào có thẩm quyền hủy những cái đấy cả trừ tòa án. Trường hợp này hủy là sai, vô lý”, luật sư Trương Thanh Đức nêu ý kiến.

Cũng theo ông Đức, nếu hủy thì phải là hủy trước khi giao dịch hoàn thành thì mới có lý và không gây ra hậu quả pháp lý.

“Còn trường hợp này về lý là sai rồi thì phải chấp nhận phức tạp hơn rất nhiều, khó khăn hơn rất nhiều, đơn giản nhất là một khoản nợ đến hạn thì sẽ phải đòi, kiện, sẽ xử lý như các khoản nợ khác như: mua bán, cho vay, mua trái phiếu đến hạn…”, ông Đức cho biết thêm.

Luật sư Đức cho rằng, trong trường hợp của Tân Hoàng Minh, hơn 10.000 tỷ đồng trái phiếu này đã được giao dịch và giá trị rất lớn, nếu để xử lý từ từ thì doanh nghiệp có thể xử lý được, còn nếu buộc thu hồi ngay thì rất khó.

“Để dễ hình dung là thay vì phải đợi 5-7 năm khi trái phiếu đến hạn thì toàn bộ trái phiếu này sẽ đến hạn ngay và doanh nghiệp buộc phải mua lại, hoàn tiền cho nhà đầu tư, kể cả tiền lãi”, ông Đức cho hay.

Trong trường hợp trái phiếu bị huỷ, luật sư Trương Thanh Đức dẫn quy định tại khoản 3 Điều 28 Luật Chứng khoán, trong thời hạn 7 ngày làm việc kể từ ngày đợt chào bán chứng khoán ra công chúng bị hủy bỏ, tổ chức phát hành phải công bố việc hủy bỏ chào bán chứng khoán ra công chúng trên 1 tờ báo điện tử hoặc báo in trong 3 số liên tiếp và phải thu hồi chứng khoán đã phát hành. Đồng thời, tổ chức phát hành phải hoàn trả tiền cho nhà đầu tư trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày đợt chào bán bị hủy bỏ.

“Hết thời hạn này, tổ chức phát hành phải bồi thường thiệt hại cho nhà đầu tư theo các điều khoản đã cam kết với nhà đầu tư”, luật sư Trương Thanh Đức nhấn mạnh.