Vụ sập cầu ở Mỹ ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng như thế nào?

Vụ việc có thể giáng một đòn mới vào chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đang mong manh do hạn hán ở kênh đào Panama và các cuộc tấn công trên Biển Đỏ...

Khoảng 1h30 ngày 26/3 theo giờ địa phương tại thành phố Baltimore, bang Maryland, Mỹ, một tàu hàng treo cờ Singapore đã đâm sập cây cầu Francis Scott Key dài gần 2,6km, khiến nhiều người và phương tiện rơi xuống sông. Vụ việc diễn ra chỉ trong vài giây nhưng hậu quả để lại có thể mất nhiều tuần để khắc phục.

Theo hãng tin Bloomberg, vụ việc có thể giáng một đòn mới vào chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đang mong manh do hạn hán ở kênh đào Panama và các cuộc tấn công trên Biển Đỏ của lực lượng phiến quân Houthi ở Yemen. Các cảng ở bang New Jersey và Virginia đang đối mặt nguy cơ tắc nghẽn do các phương tiện phải chuyển hướng tránh đi qua Baltimore – một trong những hải cảng đông đúc nhất ở bờ Đông nước Mỹ.

“Đó là một cảng lớn với lưu lượng phương tiện qua lại đông đúc. Vì vậy tác động của vụ việc sẽ rất lớn”, ông John Lawler, giám đốc tài chính của hãng ô tô Ford, nhận định về vụ đâm tàu. “Chúng tôi sẽ tìm các hướng thay thế, chuyển sang vận chuyển linh kiện, hàng hóa qua các cảng sáng dọc bờ Đông hoặc ở quốc gia khác”.

Theo công ty nghiên cứu S&P Global Market Intelligence, Baltimore hiện chỉ xử lý khoảng 3% hàng hóa nhập khẩu qua khu vực bờ Đông và bờ Vịnh của Mỹ. Tuy nhiên, cảng biển tại đây lại có vai trò quan trọng với hoạt động vận tải ô tô và xe tải hạng nhẹ của các nhà sản xuất ô tô châu Âu như Mercedes-Benz Group AG, Volkswagen AG và BMW. Đây cũng là cảng xuất khẩu than lớn thứ hai tại Mỹ. Do đó, gián đoạn hoạt động tại đây có thể ảnh hưởng lớn tới các tàu xuất khẩu than sang Ấn Độ.

Theo IHS Markit, hàng chục tàu lớn vẫn đang mắc kẹt bên trong cảng Baltimore, bên cạnh nhiều tàu lai dắt. Trong số này có các tàu chở hàng hóa, ô tô và chở dầu. Dữ liệu từ Hiệp hội vận tải đường bộ Mỹ cho thấy tổng giá trị hàng hóa lưu thông qua cảng này hàng năm là khoảng 28 tỷ USD. Không chỉ ảnh hưởng tới hoạt động vận tải hàng hóa, vụ đâm tàu cũng ảnh hưởng tới khoảng 35.000 người qua lại cây cầu Francis Scott Key mỗi ngày.

“Hệ thống cơ sở hạ tầng đóng vai trò quan trọng với nhu cầu hàng ngày của chúng ta, với một lượng hàng hóa khổng lồ ra vào nước Mỹ và mọi thứ đột ngột bị gián đoạn. Đây là một cuộc khủng hoảng lớn", ông Yonah Freemark, nhà nghiên cứu tại tổ chức tư vấn Urban Institute (Mỹ), nhận định.

Nhà chức trách Mỹ có thể phải mất nhiều tuần để đưa cảng ở Baltimore hoạt động trở lại sau vụ việc - Ảnh: Bloomberg

Theo ông Ryan Petersen, CEO nền tảng vận tải số Flexport Inc., một lượng tàu hàng lớn được dự báo sẽ chuyển hưởng sang bờ Tây để tránh "nút thắt" ở các cảng từ Boston cho tới Miami. Lưu lượng đi qua một cảng đột ngột tăng lên 10-20% cũng đủ gây ra tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng

Cây cầu Francis Scott Key Bridge mất 5 năm để xây dựng và được đưa vào sử dụng năm 1997 với chi phí ước tính khoảng 141 triệu USD. Theo ông Freemark, việc xây dựng lại cây cầu này ở thời điểm hiện tại có thể tiêu tốn “vài tỷ USD”.

Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng Chính phủ liên bang sẽ chi trả chi phí này và cam kết “cố gắng hết sức để sớm đưa cảng hoạt động trở lại và xây lại cây cầu”. Tuy nhiên, có thể phải mất nhiều tuần cảng Baltimore mới có thể hoạt động trở lại bởi cơ quan chức năng phải dọn dẹp cây cầu bị sập cũng như con tàu container dài gần 300m gây ra vụ việc khỏi lòng sông.

Trước tình huống khủng hoảng bất ngờ, cả thành phố Baltimore và bang Maryland đều đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp.

“Cây cầu Francis Scott Key Bridge là một trong những biểu tượng hạ tầng của nước Mỹ. Hành trình đưa mọi thứ trở lại bình thường sẽ không dễ dàng, không thể nhanh chóng và sẽ tốn kém. Nhưng chúng ta sẽ cùng nhau làm việc này”, Bộ trưởng Bộ Giao thông Mỹ Pete Buttigieg, nhấn mạnh trong một thông cáo sau vụ việc.