Vụ rửa tiền 6,3 tỉ USD và bà trùm có hành tung bí ẩn

Ngày 20/3/2024, một phụ nữ Trung Quốc bị tòa án Anh kết tội rửa tiền sau khi bị phát hiện với số Bitcoin trị giá hàng tỷ bảng Anh. Nhưng kẻ chủ mưu đứng sau đã biến mất một cách đầy bí ẩn.

Giản Văn (Jian Wen), một nữ shipper từng làm việc trong một nhà hàng ở Anh, liên quan đến vụ lừa đảo chiếm đoạt 45,5 tỉ NDT, tương đương khoảng 6,3 tỉ USD ở Trung Quốc.

Cảnh sát đã thu giữ 61.000 Bitcoin sau khi bắt giữ Giản Văn. Khoản tiền này được cho là có được do lừa đảo gần 130.000 nhà đầu tư Trung Quốc trong thời gian từ năm 2014 đến 2017. Tuy nhiên kẻ chủ mưu đứng sau toàn bộ vụ việc vẫn chưa rõ tung tích.

Từ vị trí một nhân viên làm việc trong nhà hàng ở Anh với cuộc sống giản dị, không ai nghĩ đến việc Giản Văn bất ngờ trở nên giàu có với lượng lớn Bitcoin. Làm thế nào người phụ nữ này lại có sự thay đổi đáng kinh ngạc đến như vậy?

Thủ đoạn tinh vi của bà trùm lừa đảo

Theo giới truyền thông Anh, Giản Văn lớn lên trong một gia đình lao động bình thường ở Trung Quốc. Năm 2007, cô cùng chồng là Marcus Barracloughsang Anh khi đang mang thai. Cuộc hôn nhân của họ đã chấm dứt sau khi con trai chào đời.

Sau khi ly hôn, Giản Văn sống ở Leeds, trong thời gian đó cô học và lấy bằng luật và bằng cử nhân kinh tế. Mùa hè năm 2017, cô chuyển đến London. Để kiếm sống và nuôi dạy con trai, Giản Văn đã làm việc tại một nhà hàng đồ ăn Trung Quốc ở Abbey Wood, phía đông nam London và làm thêm nhiều công việc, trong đó có xử lý tiền mã hóa.

Một ngày nọ, cô nhìn thấy một quảng cáo tìm quản gia trên WeChat. Do cần việc, cô quyết định liên hệ với nhà tuyển dụng để thử. Sau đó, cô gặp Tiền Chí Mẫn (Qian Zhimin) tại khách sạn 5 sao. Cuộc gặp gỡ đã trở thành bước ngoặt lớn trong cuộc đời của Giản Văn.

Tiền Chí Mẫn là người có lai lịch phức tạp. Năm 2014, nghi phạm đã lừa gạt thành công được số tiền khổng lồ của 130.000 nhà đầu tư ở Trung Quốc. Chỉ trong vòng 3 năm, bà ta đã hút được gần 6,3 tỷ USD tiền đầu tư rồi nhanh chóng tẩu thoát cùng số tiền.

Kẻ chủ mưu Tiền Chí Mẫn hiện đang bỏ trốn (Ảnh: Daily Mail).

Thông tin của cảnh sát cho thấy Tiền Chí Mẫn sinh năm 1978, từng kinh doanh một công ty có tên Công ty TNHH Công nghệ Điện tử Thiên Tân Blue Sky Grey. Doanh nghiệp này bán sản phẩm đầu tư và hứa hẹn tỷ lệ hoàn vốn lên tới 300%. Công ty này cũng tuyên bố có một hoạt động kinh doanh phụ là "đào Bitcoin". Tuy nhiên, tài liệu của tòa án Anh tiết lộ rằng công ty đã sử dụng các máy đào gần như là phế liệu để làm bình phong nhằm đánh lừa các nhà đầu tư tiềm năng.

Cuối cùng, Tiền Chí Mẫn bị nghi ngờ chuyển tiền của các nhà đầu tư vào tài khoản của một sàn giao dịch tiền mã hóa, rồi bỏ trốn sau khi chuyển đổi thành Bitcoin. Trên thực tế, cuộc chạy trốn này đã có nhiều dấu hiệu từ trước.

Ngay sau khi thành lập Blue Sky Grey, nghi phạm đã dùng mức lương cao và tiền thưởng hậu hĩnh làm mồi nhử thuyết phục thành công một nhân viên để anh ta trở thành cổ đông duy nhất và người đại diện theo pháp luật của công ty.

Ngoài việc trả cho nhân viên này mức lương tháng 26.948 NDT (khoảng 94,5 triệu VND), Tiền Chí Mẫn còn trả thêm cho anh ta khoản tiền thưởng một lần là 997.000 NDT (gần 3,5 tỉ VND). Đồng thời, bà ta cũng mở một tài khoản Bitcoin đứng tên nhân viên nhưng theo lời khai của nhân viên này, toàn bộ số tiền trong tài khoản đều do Tiền Chí Mẫn kiểm soát.

Tháo chạy khỏi Trung Quốc

Nhân viên cho biết Tiền Chí Mẫn đã đảm bảo rằng nếu công ty gặp khó khăn, bà ta sẽ đứng ra giúp cấp dưới thoát khỏi mọi rắc rối pháp lý. Tuy nhiên, sự việc không diễn ra như vậy, sau khi Trung Quốc mở cuộc điều tra vào tháng 7/2017, Tiền Chí Mẫn đã trốn khỏi Trung Quốc.

Tiền Chí Mẫn sau đó mang theo một chiếc laptop có ví được mã hóa chứa số Bitcoin trị giá hàng tỉ bảng Anh và số Bitcoin trị giá vài tỉ bảng Anh được chuyển từ tài khoản của Nhiệm Giang Đào.

Sau đó, bà ta lẻn vào Anh bằng hộ chiếu giả mang tên “Zhang Yadi”.

Theo công tố viên người Anh Gillian Jones KC, sau khi Tiền Chí Mẫn đến London, nghi phạm cần đổi số Bitcoin trong tay để lấy tiền mặt hoặc các vật có giá trị khác như đồ trang sức. Ngoài ra, bà ta còn bị tai nạn ô tô, dẫn đến khó thở và đi lại khó khăn. Tệ hơn nữa, bà ta hầu như không hiểu tiếng Anh. Vì vậy, bà ta rất cần một người có thể chăm sóc và hỗ trợ mình, tốt nhất là một người Hoa.

Chính vì nhu cầu này mà bà ta bắt đầu tìm kiếm một người trung gian đáng tin cậy. Kể từ thời điểm này, Tiền Chí Mẫn bắt đầu sử dụng đầu mối then chốt là Giản Văn.

Bỗng dưng đổi đời

Kể từ khi Giản Văn trở thành trợ lý của Tiền Chí Mẫn, cuộc sống của cô đã trải qua những thay đổi chấn động. Cô chuyển từ tầng hầm tối tăm đến ở căn biệt thự rộng lớn trị giá tới 5 triệu bảng ở bắc London.

Cơ quan công tố Hoàng gia Anh tiết lộ chi tiết bản kê tiêu dùng xa xỉ của Giản Văn: năm 2017, thuê một căn nhà 6 phòng ngủ rộng rãi ở London với giá thuê hàng tháng lên tới 17.000 bảng Anh, trả tiền thuê nhà 6 tháng một lần. Ngoài ra, cô ta còn sắp xếp cho các con được học ở một ngôi trường quý tộc gần nhà, với mức học phí lên tới 6.000 bảng Anh mỗi học kỳ.

Không chỉ vậy, Giản Văn còn mua cho mình một chiếc sedan Mercedes-Benz E-Class và trở thành khách hàng thân thiết của cửa hàng bách hóa cao cấp hàng đầu Harrods. Hồ sơ tòa án tiết lộ cô chi trung bình 30.000 bảng mỗi tháng tại Harrods.

Giản Văn bỗng chốc từ một nhân viên nhà hàng biến thành một đại lý trang sức và bắt đầu hành trình xa hoa toàn cầu của mình. Ở Dubai, cô ta chi 500.000 bảng để mua một căn hộ; ở Italy, cô ta đấu giá được một ngôi nhà cổ kiểu Venice nhìn ra biển trị giá 10 triệu bảng; ở Thụy Sĩ, cô ta chi 70.000 bảng mua trang sức của hãng Van Cleef & Arpels và chi 75.000 bảng mua kim cương của một công ty vàng bạc tư nhân.

Từ mùa thu năm 2017 đến cuối năm 2018, Giản Văn đã mua thêm 3 bất động sản ở London, trị giá lần lượt là 4,5 triệu bảng, 23,5 triệu bảng và 12,5 triệu bảng. Tuy nhiên, do các quy định nghiêm ngặt về chống rửa tiền của Vương quốc Anh, cô ta phải cung cấp bằng chứng về nguồn tiền hợp pháp.

Do không thể chuyển đổi đủ Bitcoin thành bảng Anh kịp thời nên Giản Văn đã khiến các cơ quan quản lý chú ý. Cảnh sát nhắm vào Giản Văn và chính thức mở cuộc điều tra về cô.

Cảnh sát Anh thu giữ số bitcoin trị giá 1,4 tỉ bảng Anh (Ảnh: AZCNews).

Ngày 31/10/2018, cảnh sát đã khám xét nơi ở của Giản Văn, thu giữ máy tính xách tay, máy tính bảng và ổ flash USB. Ngoài ra, trong quá trình khám xét, cảnh sát còn tìm thấy tới 69.000 bảng tiền mặt trong phòng ngủ và một lượng lớn tiền mặt được tìm thấy trong nhà cô ta.

Khi cảnh sát phát hiện ra Giản Văn đang cố xóa ứng dụng trên iPhone, họ đã yêu cầu cô giao nộp điện thoại ngay lập tức. Bên trong chiếc ốp lưng iPhone khác, cảnh sát cũng tìm thấy hai tờ tiền 500 euro và một tờ giấy viết tay có mật mã.

Ngày hôm sau, cảnh sát lục soát nơi ở một lần nữa và lần này tìm thấy một chiếc két sắt chứa hơn 61.000 Bitcoin, khiến nó trở thành một trong những vụ thu giữ Bitcoin lớn nhất từng được cơ quan thực thi pháp luật Anh thực hiện.

Khi két sắt được mở khóa hoàn toàn vào năm 2021, giá trị của số tiền mã hóa bị tịch thu đã lên tới 1,4 tỉ bảng Anh.

Lâm vào vòng lao lý

Sau một thời gian dài điều tra và theo dõi, Giản Văn cuối cùng đã bị bắt và đưa ra trước pháp luật vào tháng 5/2021, quá trình xét xử kéo dài hơn một năm.

Năm 2023, Giản Văn ra tòa lần đầu tiên và đối mặt với 12 tội danh. Cuối cùng không thể xác định được 2 tội danh và 10 tội danh cáo buộc khác được tuyên trắng án.

Hồi cuối tháng 2/2024, Giản Văn lại ra hầu tòa lần thứ hai. Ngoài hai tội danh chưa bị kết án trước đó, một tội danh đã được bổ sung do bằng chứng ví tiền mới được phát hiện. Tại phiên tòa, bồi thẩm đoàn đã tuyên bố cô ta có tội về một trong ba tội rửa tiền. Về hai vấn đề còn lại, bồi thẩm đoàn không thể đưa ra phán quyết.

Đến đây, hành vi phạm tội của Giản Văn cuối cùng cũng đã kết thúc, do vụ án có quy mô rất lớn nên cô ta được xếp vào tội phạm loại A, là tội phạm nguy hiểm nhất và sẽ gây ra mối đe dọa nghiêm trọng nhất cho xã hội, cảnh sát hoặc an ninh quốc gia nếu trốn thoát. Điều này có nghĩa là điều đang chờ đợi cô ta sẽ là một cuộc sống lâu dài sau song sắt.

Nhưng hiện nay, kẻ chủ mưu đứng đằng sau là Tiền Chí Mẫn đã bỏ trốn và biến mất ngay khi biết nhà bị khám xét.

Trong phiên tòa xét xử của công tố viên người Anh, Giản Văn thừa nhận có liên quan đến việc xử lý tiền điện tử, nhưng kiên quyết phủ nhận việc biết số tiền này là tiền thu được từ tội phạm và khẳng định rằng cô đã bị Tiền Chí Mẫn lừa dối. Theo mô tả của Giản Văn, cuộc sống của Tiền Chí Mẫn có vẻ vô cùng bi đát. Do bị tai nạn xe hơi, việc di chuyển của bà ta trở nên vô cùng bất tiện, hầu như chỉ có thể nằm trên giường và dựa vào máy tính xách tay của mình để chơi game, mua sắm và giao dịch Bitcoin để giết thời gian.

"Bà ta thường xuyên gặp ác mộng, đêm khuya thường tỉnh dậy la hét và chỉ có thể nằm sấp trên giường cả ngày. Ai có thể ngờ rằng bà ấy đã luôn sử dụng danh tính giả?" Giản Văn giải thích thêm. Cho rằng bị lợi dụng, cô ta nói: “Cho đến bây giờ, tôi cũng không biết Tiền Chí Mẫn ở đâu”.

Cảnh sát cho biết họ vẫn đang truy tìm tiền Chí Mẫn. Giản Văn sẽ được tòa án đưa ra phán quyết cuối cùng vào tháng 5/2024.