Vũ "nhôm" và mạng lưới chân rết thâu tóm đất vàng

Lời khai của các bị cáo phần nào đã tiết lộ mối quan hệ thân thiết của Phan Văn Anh Vũ (Vũ nhôm) với các cấp lãnh đạo TP. Đà Nẵng, và ở góc độ nào đó lý giải vì sao mạng lưới công ty do Vũ thành lập mặc dù chưa rõ năng lực lại được nhận chuyển nhượng những dự án lớn, có vị trí đắc địa.

Ngày 2/1/2020, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội đã đưa ra xét xử hai cựu lãnh đạo TP. Ðà Nẵng và Phan Văn Anh Vũ về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Theo tài liệu tố tụng, Phan Văn Anh Vũ là cổ đông của 5 pháp nhân. Bị cáo trực tiếp đứng tên là Chủ tịch Hội đồng quản trị của 4 công ty, gồm CTCP Xây dựng 79, CTCP Bắc Nam 79, Công ty TNHH I.V.C và CTCP Ðầu tư Nhất Gia Phúc.

Bị cáo cũng thành lập Công ty TNHH Minh Hưng Phát, để em vợ là Nguyễn Quang Thành và lái xe thuê là Lê Viết Bảo Duy đứng tên góp vốn.

Công ty Minh Hưng Phát đăng ký ngành nghề kinh doanh là xây dựng các công trình dân dụng, mua bán nhà và dịch vụ chuyển quyền sử dụng đất. Vốn điều lệ là 20 tỷ đồng.

Công ty Minh Hưng Phát thành lập vào tháng 5/2007, nhưng ngay lập tức đã có tờ trình xin mua khu đất An Cư 2 và An Cư 3 mở rộng.

Hai năm sau, Công ty nhận được quyết định chấp thuận cho mua 22 lô đất thuộc 2 khu đất trên, không thông qua đấu giá.

Tổng diện tích đất là 13.088,17 m2 với số tiền hơn 117,3 tỷ đồng.

Giá trị thực của khu đất này là 287,7 tỷ đồng. Cùng trong năm 2009, Công ty Minh Hưng Phát đã chuyển đổi quyền sử dụng đất sang cho Phan Văn Anh Vũ.

Vũ lập tức bán lại cho các cá nhân khác với giá 252,8 tỷ đồng, hưởng chênh lệch 135 tỷ đồng.

Trong số những doanh nghiệp liên quan đến vụ án này, còn có CTCP Thành phố Mặt Trời. Thông tin trên thị trường cực kỳ ít ỏi, tuy nhiên, doanh nghiệp này vẫn được Ðà Nẵng chấp thuận giao cho khu đất 126 Ông Ích Khiêm (diện tích quy hoạch là 20.093 m2).

Lật lại thời điểm năm 2006, Ðà Nẵng phê duyệt đấu giá khu đất này theo hình thức bán đấu giá trọn gói là 100 tỷ đồng.

Năm 2007, Ngân hàng BIDV đã xin mua khu đất trên để xây dựng tòa nhà cao tầng làm văn phòng và khu nhà ở.

Tuy nhiên, Ðà Nẵng không chấp thuận vì không phù hợp với quy hoạch. Khi đó, CTCP Thành phố Mặt Trời đã xin mua, xin được giảm 10% tổng số tiền sử dụng đất.

Mặc dù doanh nghiệp này không nêu nhu cầu sử dụng đất và không có dự án đầu tư phù hợp, song ông Trần Văn Minh (cựu Chủ tịch UBND TP. Ðà Nẵng) vẫn ký quyết định giao đất.

Tháng 3/2009, CTCP Thành phố Mặt trời đã xin chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất sang cho Nguyễn Quang Thành, với số tiền chênh 5 tỷ đồng.

Toàn bộ số tiền thanh toán là của Phan Văn Anh Vũ.

Năm 2016, Nguyễn Quang Thành đã chuyển nhượng khu đất trên cho Công ty TNHH Phú Gia Compound (được đổi tên từ Công ty TNHH Minh Hưng Phát).

Theo quy hoạch, diện tích dự án điều chỉnh giảm còn 20.023 m2. Hiện chủ đầu tư xin chuyển mục đích sử dụng đất song chưa được phê duyệt. Còn CTCP Thành phố Mặt Trời đã nộp lại số tiền 10 tỷ đồng (được giảm 10%) vào ngân sách Thành phố.

Cơ quan tố tụng xác định, Nguyễn Quang Thành thừa nhận góp vốn vào CTCP Xây dựng 79, Công ty TNHH Minh Hưng Phát, CTCP Ðầu tư Nhất Gia Phúc nhưng thực chất không có vốn góp. Việc đứng tên do Vũ nhôm chủ động trực tiếp.

Vũ cũng là người trực tiếp chỉ đạo điều hành các công ty trên. Bị cáo giúp sức cho Vũ nhôm ký các thủ tục mua bán tại 3 nhà đất công sản, gây thiệt hại số tiền 298 tỷ đồng và dự án Khu dân cư An Cư 2 và An Cư 3 gây thiệt hại 2.873 tỷ đồng.

Tương tự, bị cáo Phan Minh Cương cũng được Vũ trả lương làm Tổng giám đốc CTCP Xây dựng 79 và Công ty TNHH I.V.C. Bị cáo giúp Vũ thâu tóm 7 nhà đất công sản và dự án 3,77 ha đường Trường Sa.

Nguyễn Quang Thành thì cho biết, bị cáo chỉ là cổ đông Công ty TNHH Minh Hưng Phát, không tham gia điều hành.

Khi họp hoặc trao đổi bàn bạc thì bị cáo có ký vào tờ trình xin mua Dự án An Cư 2, An Cư 3 gửi bưu điện. Khi Công ty được phê duyệt cũng được nhận qua bưu điện, sau đó không có tiền nên Vũ đứng ra trả. Sau này, Công ty chuyển sang luôn cho Vũ.

Bên cạnh việc hình thành mạng lưới công ty “chân rết”, Vũ thông qua các giám đốc doanh nghiệp được chỉ định mua đất để nhận chuyển nhượng.

Tại tòa, bị cáo Huỳnh Tấn Lộc, Giám đốc Công ty Công nghệ phẩm Ðà Nẵng khai nhận, khi Công ty được giải quyết cho mua 2 cơ sở nhà đất thì ông Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh và ông Chủ tịch UBND TP.

Trần Văn Minh có gọi bảo: Cái nào không dùng thì bán cho Phan Văn Anh Vũ, Giám đốc một công ty của Bộ Công an.

Khi đó, bị cáo mới biết Vũ. Khi gặp nhau hai bên thỏa thuận CTCP Xây dựng 79 của Vũ mua lại tài sản trên đất ở 37 Pasteur.