Vụ mua bán điện ở Bộ Công Thương: Một số cá nhân bị tố lập sân sau và tạo đường dây “làm ăn”...

Quá trình điều tra vụ án liên quan cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an nhận được nguồn tin tố giác cá nhân thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam vi phạm quy định về công nhận ngày vận hành một số dự án điện mặt trời và lập sân sau, tạo đường dây “làm ăn” với một số chủ đầu tư.

Tại Kết luận điều tra, đề nghị truy tố cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cùng 11 bị can liên quan, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an nêu, từ tháng 2-2023, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị điều tra việc phê duyệt bổ sung 168 dự án điện mặt trời tại 23 tỉnh thành, thành phố.

Quá trình giải quyết kiến nghị trên, Cơ quan điều tra (CQĐT) tiếp nhận thêm 3 nguồn tin khác liên quan. Đầu tiên là Ban Nội chính Trung ương có công văn phản ánh sai phạm tại 3 dự án điện gió ở Đắk Nông. Thứ hai là nguồn tin về vi phạm quy định quản lý đất đai trong việc xây dựng các dự án điện mặt trời tại Bình Phước.

Bị can Nguyễn Danh Sơn - cựu Giám đốc Công ty Mua bán điện, thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam.

Ngoài ra, một nguồn tin (giấu danh tính) tố cáo một số cá nhân ở Công ty Mua bán điện thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (ENV) có dấu hiệu vi phạm trong việc công nhận ngày vận hành thương mại cho một số dự án điện mặt trời và thành lập công ty sân sau, tạo đường dây làm ăn, rồi đứng ra giao dịch với các chủ đầu tư, nhà thầu…

Tiến hành điều tra, cơ quan chức năng xác định, một số cá nhân thuộc Công ty Mua bán điện có hành vi phạm tội liên quan đén Dự án điện Lộc Ninh 3 gồm: Nguyễn Danh Sơn - cựu Giám đốc Công ty Mua bán điện và các cấp dưới bị can này là Trương Hoàng Dũng - nhân viên kỹ thuật; Đỗ Ngọc Tuyền - chuyên viên phòng Kinh doanh điện; Nguyễn Hữu Khải - cựu Trưởng phòng kinh doanh điện.

Cụ thể, năm 2018, tỉnh Bình Phước chấp thuận cho Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 được đầu tư xây dựng Dự án Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3, công suất 150 MWp tại huyện Lộc Ninh trên diện tích 1.603.600 m2 đất trồng cao su, thuộc quyền sử dụng của Công ty TNHH Tân Tiến.

Sau khi được phê duyệt các thủ tục đầu tư, xây dựng, Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 báo cáo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Bình Phước về việc không thực hiện được thoả thuận đền bù tài sản trên đất của Công ty Tân Tiến; đồng thời đề nghị cấp có thẩm quyền chấp thuận vị trí mới xây dựng Nhà máy điện mặt trời Lộc Ninh 3 với diện tích 1.494.900 m2 đất rừng sản xuất, thuộc quyền sử dụng của Công ty MTV Cao su Lộc Ninh.

Được sự chấp thuận, Công ty Năng lượng Lộc Ninh 3 tiến hành chặt cây, nhận bàn giao đất, rồi xây dựng nhà máy điện mặt trời, đồng thời gửi hồ sơ tới Bộ Công Thương xin cấp phép hoạt động. Hồ sơ này được chấp thuận năm 2020 và dự án còn được bán điện với giá ưu đãi sai quy định, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.

Theo đó, từ tháng 12-2020 đến hết tháng 11-2022, tổng số tiền Công ty Mua bán điện đã trả cho Công ty Lộc Ninh 3 là hơn 749 tỷ đồng. Các nhà máy điện mặt trời có ngày vận hành thương mại sau ngày 31-12-2020 là Nhà máy Điện mặt trời chuyển tiếp, giá mua bán điện được áp dụng không vượt quá giá trần 1.184,90 đồng/kwh theo quy định tại của Bộ Công Thương.

So với giá bán điện thoả thuận và thanh toán thực tế của EVN cho các Nhà máy Điện mặt trời chuyển tiếp bằng khung giá trần 1.184,90 đồng/kwh, Công ty Mua bán điện thanh toán 7,09 UScent/kWh (tương đương 1.644 đồng/kWh) cho Công ty Lộc Ninh 3, có giá cao hơn là 459,1 đồng/kwh. Vì vậy, số tiền EVN bị thiệt hại là hơn 209 tỷ đồng.

CQĐT xác định, các bị can đã cố tình vi phạm các quy định của pháp luật trong việc Công ty Lộc Ninh 3 xây dựng nhà máy điện mặt trời khi chưa thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, môi trường và cũng chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, chấp thuận kết quả nghiệm thu.

Tuy nhiên, Công ty Mua bán điện thuộc EVN vẫn ban hành văn bản công nhận cho Nhà máy Điện mặt trời Lộc Ninh 3 thanh toán tiền mua điện, dẫn đến thiệt hại số tiền đặc biệt lớn.