Vụ án Vạn Thịnh Phát: Kiến nghị C03 của Bộ Công an điều tra làm rõ trách nhiệm các công ty kiểm toán cho SCB

Trước khi vụ án Vạn Thịnh Phát được đem ra xét xử, nhóm công ty kiểm toán cho Ngân hàng SCB đều xuất thân là các công ty kiểm toán lớn, thuộc nhóm Big4 trên thị trường.

Hội đồng xét xử (HĐXX) đã tuyên bố bản án với các bị cáo trong vụ Vạn Thịnh Phát. Ghi nhận, Trương Mỹ Lan nhận án tử hình, bị buộc bồi hoàn cho SCB số tiền 673.849 tỷ đồng.

Tại phần kiến nghị, HĐXX cũng kiến nghị Cục 03 - Bộ Công an, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao trong quá trình điều tra giai đoạn 2 tiếp tục làm rõ vai trò, trách nhiệm của các công ty kiểm toán tại ngân hàng SCB, các kiểm toán viên có liên quan. Nếu đủ căn cứ thì đề nghị xem xét xử lý đúng quy định.

Trước khi vụ án Vạn Thịnh Phát được đem ra xét xử, nhóm công ty kiểm toán cho Ngân hàng SCB đều là các công ty kiểm toán lớn, thuộc nhóm Big4 trên thị trường, hơn chục năm (từ năm 2012 đến nay) vẫn không phát hiện ra vấn đề.

Trong đó, thời kỳ đầu sáp nhập, Công ty Kiểm toán Ernst & Young đã thực hiện kiểm toán BCTC hợp nhất và soát xét SCB cho đến năm 2016.

Từ năm 2017 đến 2019 các BCTC kiểm toán và soát xét SCB do Công ty Kiểm toán Deloitte Việt Nam thực hiện.

Từ 2019 đến BCTC soát xét bán niên 2021 SCB do Công ty Kiểm toán KPMG thực hiện. BCTC soát xét bán niên 2021 là báo cáo được kiểm toán KPMG soát xét gần đây nhất. Số liệu trên báo cáo ghi nhận SCB lãi sau thuế 359 tỷ đồng, gấp 8,6 lần cùng kỳ. Tổng tài sản đạt 671.628 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu đạt 21.754 tỷ đồng. Tổng tiền gửi khách hàng 479.216 tỷ đồng và dư nợ cho vay khách hàng 356.882 tỷ đồng.

Tại thời điểm khởi tố vụ án, trên hệ thống sổ sách của SCB thể hiện tổng tiền ngân hàng huy động và vay các tổ chức tín dụng khác là 673.586 tỷ đồng, trong đó tiền huy động từ khách hàng 511.262 tỷ đồng, phát hành giấy tờ có giá 76.845 tỷ đồng, vay NHNN 66.030 tỷ đồng và vay từ các tổ chức tín dụng khác 6.756 tỷ đồng.

Vốn chủ sở hữu đạt 21.036 tỷ đồng. Tổng nguồn vốn của ngân hàng theo sổ sách kế toán tại ngày 17/10/2022 là 713.420 tỷ đồng.

Khi vụ án được điều tra, ngày 8/10/2022 Thống đốc NHNN yêu cầu SCB thuê tổ chức kiểm toán độc lập rà soát, đánh giá thực trạng tài chính, xác định giá trị thực của vốn điều lệ. Kết quả báo cáo rà soát đánh giá cho thấy SCB đã âm vốn chủ sở hữu 443.769 tỷ đồng; lỗ lũy kế 464.547 tỷ đồng.