Vốn 'khủng' cho nhà ở xã hội

Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch - Đầu tư cân đối thêm 1.000 tỉ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội và bổ sung 2.000 tỉ đồng cho 4 ngân hàng thương mại để hỗ trợ cho vay nhà ở xã hội.

Như vậy, sau khi gói 30.000 tỉ đồng kết thúc thì đến nay Chính phủ có thêm gói tín dụng mới để “cứu” chương trình nhà ở xã hội (NOXH) bị đình trệ mấy năm nay.

Không chỉ "tung" ra thêm 3.000 tỉ đồng, Chính phủ cũng giao Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung bất cập tại Nghị định số 100 để trình Chính phủ xem xét, ban hành trong quý 4/2020 theo trình tự thủ tục rút gọn. Đồng thời đề xuất đổi mới phương thức, cơ chế chính sách để giải quyết căn bản nhà ở cho các đối tượng thu nhập thấp. Phối hợp với các địa phương, đặc biệt là TP.Hà Nội và TP.HCM tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh phát triển NOXH, đáp ứng nhu cầu của người thu nhập thấp, nhất là công nhân.

Theo Hiệp hội Bất động sản VN (VNREA), bước sang nửa cuối 2019 và đầu năm 2020, thị trường bất động sản gặp những khó khăn nhất định và có dấu hiệu giảm sút mạnh, ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề khác, khiến nhiều doanh nghiệp lớn, có thương hiệu trên thị trường đứng trước nguy cơ phá sản, nhất là khi mất thanh khoản tại nhiều dự án kéo dài, việc triển khai dự án mới gặp nhiều khó khăn. Để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, VNREA đã kiến nghị cấp nguồn vốn cho NOXH. Theo quy định của luật Nhà ở, hằng năm, nhà nước cấp 50% vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội, 50% huy động thêm từ các kênh khác nhau để hỗ trợ cho người mua, thuê mua NOXH. Bên cạnh đó, 4 ngân hàng thương mại như Vietcombank, BIDV, Agribank, Vietinbank do nhà nước chi phối được cấp bù lãi suất vay 3 - 4%, còn lại tự huy động 100% để cho vay. Như vậy, nếu cấp 2.000 tỉ đồng với tỷ lệ bù lãi suất vay 3 - 4% thì mỗi năm có thể huy động thêm được 60.000 tỉ đồng cho người vay mua, tạo tính thanh khoản lớn cho NOXH.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cũng cho rằng, theo tổng kết của Bộ Xây dựng khi kết thúc gói 30.000 tỉ đồng, từ 1 đồng, ngân hàng thương mại huy động thêm được 33 đồng. Còn Ngân hàng Chính sách xã hội, từ 1 đồng có thể huy động thêm 1 đồng nữa. Như vậy với 2.000 tỉ đồng mà nhà nước giao cho các ngân hàng thương mại, khi đó các ngân hàng sẽ huy động được nguồn lực khoảng 66.000 tỉ để cho doanh nghiệp vay xây NOXH và người dân vay để mua, thuê NOXH.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, chương trình phát triển NOXH cho người thu nhập thấp tại đô thị và công nhân khu công nghiệp tính đến nay cả nước đã hoàn thành 207 dự án, quy mô xây dựng khoảng hơn 85.810 căn. Hiện đang tiếp tục triển khai 220 dự án, với quy mô xây dựng khoảng 179.640 căn. Tính riêng trong năm 2019, đã hoàn thành

9 dự án NOXH dành cho người thu nhập thấp, quy mô khoảng 4.110 căn hộ. Tuy nhiên, kết quả phát triển NOXH đã đạt được nêu trên chưa đạt yêu cầu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 (mới đạt khoảng 34,3% so với mục tiêu đã đề ra trong Chiến lược phấn đấu đến năm 2020 xây dựng 12,5 triệu m2 NOXH). Nguyên nhân khiến kết quả đạt được khá thấp, một phần do gói 30.000 tỉ đồng kết thúc đã thiếu nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp phát triển NOXH và người dân không vay được tiền để thuê, mua NOXH.

Ông Lê Hoàng Châu đánh giá, gói tín dụng này sẽ cho cả chủ đầu tư và cả người dân vay để xây dựng NOXH và thuê, mua NOXH nên sẽ tạo thêm nguồn cung căn hộ. Khi nguồn cung NOXH tăng lên, các chủ đầu tư dự án nhà thương mại sẽ phải tính toán lại giá bán để cạnh tranh. “Dự án NOXH được miễn tiền sử dụng đất, giảm thuế VAT 5%, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp còn 10% và được vay vốn ưu đãi về lãi suất nên giá sẽ rẻ hơn nhà thương mại. Như tại TP.HCM, giá NOXH đa số là khoảng 15 triệu đồng/m2, trong khi hiện nay giá nhà thương mại bình quân khoảng 40 triệu đồng/m2. Khi giải quyết nhu cầu thật thì người dân sẽ mua được NOXH với giá rẻ hơn rất nhiều so với mua nhà thương mại. Khi đó các chủ đầu tư sẽ mất một nguồn nhu cầu, phải cơ cấu giảm giá để cạnh tranh”, ông Châu tính toán.