Vốn FDI sụt giảm mạnh trong 2 tháng đầu năm do ảnh hưởng của Covid-19

Vốn FDI đăng ký trong 2 tháng đầu năm 2020 đã giảm 23,6% so với cùng kỳ và vốn giải ngân giảm tương ứng 5%, được cho là do chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư).

Cụ thể, tính đến ngày 20/2, tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt gần 6,47 tỷ USD, giảm 23,6% so với cùng kỳ năm 2019; vốn thực hiện ước đạt 2,45 tỷ USD, giảm 5% so với cùng kỳ năm 2019.

Sụt giảm mạnh góp vốn mua cổ phần

Việc sụt giảm mạnh vốn đăng ký trong những tháng đầu năm là khá bất thường, do lâu nay các dự án FDI có tỷ lệ lớn đến từ các nước châu Á, và việc khởi động dự án, cấp giấy chứng nhận đầu tư ở thời điểm đầu năm luôn được nhà đầu tư nước ngoài thực hiện.

“Ngoài yếu tố ảnh hưởng bởi kỳ nghỉ Tết thì dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19 gây ra đang diễn biến phức tạp cũng là một nguyên nhân gây ảnh hưởng đến việc đi lại của các nhà đầu tư cũng như các quyết định đầu tư mới và mở rộng quy mô dự án hiện có của nhà đầu tư nước ngoài”, Cục Đầu tư nước ngoài giải thích.

Một điểm đáng chú ý trong số liệu về vốn FDI đăng ký là sự đảo chiều ở các dòng vốn, với vốn đăng ký mới đột nhiên tăng vọt trong khi góp vốn mua cổ phần lại sụt giảm rất mạnh, trái ngược hoàn toàn với những gì đã diễn ra trong mấy năm gần đây.

Cụ thể, tính đến ngày 20/2, cả nước có 500 dự án được cấp mới giấy chứng nhận đầu tư với tổng vốn đăng ký cấp mới đạt 5 tỷ USD, tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm 2019.

Tuy nhiên, theo lý giải của Cục Đầu tư nước ngoài, việc vốn FDI đăng ký mới tăng đột biến là do xuất hiện dự án tỷ đô.

“Vốn đăng ký mới tăng mạnh do trong 2 tháng đầu năm 2020 có dự án Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu được cấp giấy chứng nhận đầu tư mới với tổng vốn đầu tư là 4 tỷ USD”, Cục Đầu tư nước ngoài cho hay.

Với các dự án đã đầu tư giai đoạn trước nay điều chỉnh vốn, trong 2 tháng đầu năm 2020, có 151 lượt dự án đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư với tổng vốn đăng ký tăng thêm đạt 638,1 triệu USD, giảm 25,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Đặc biệt, cũng trong 2 tháng đầu năm 2020, cả nước có 1.583 lượt góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài với tổng giá trị vốn góp 827,3 triệu USD, tăng 52,4% về số lượt góp vốn, mua cổ phần và nhưng giảm tới 84% giá trị vốn góp so với cùng kỳ năm 2019.

Việc số lượt góp vốn, mua cổ phần tăng nhiều, song quy mô góp vốn nhỏ, bình quân chỉ có 0,52 triệu USD/lượt góp vốn, nhỏ hơn nhiều so với quy mô bình quân của 2 tháng năm 2019 là 5 triệu USD/lượt góp vốn, theo Cục Đầu tư nước ngoài lý giải: “Trong 2 tháng đầu năm 2019 có trường hợp góp vốn, mua cổ phần của Beerco Limited (Hồng Kông) vào Công ty TNHH Vietnam Beverage với giá trị vốn góp 3,85 tỷ USD) ”.

Nếu không tính các dự án lớn trên tỷ USD (dự án đầu tư mới 4 tỷ USD tại Bạc Liêu năm 2020 và trường hợp góp vốn, mua cổ phần của Beerco vào Beverage năm 2019) thì tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong 2 tháng đầu năm 2020 chỉ bằng 53,4% so với cùng kỳ năm 2019.

Số lượt dự án đăng ký mới cũng như điều chỉnh mở rộng quy mô dự án đều giảm so với cùng kỳ (giảm 2,7% và giảm 14,2%).

Dự án lớn thay đổi cơ cấu dòng vốn

Với Nhà máy điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Bạc Liêu được cấp giấy chứng nhận đầu tư, trong 2 tháng đầu năm nay, các thứ tự về lĩnh vực thu hút vốn và địa phương dẫn đầu nhận vốn đã có sự thay đổi, tuy nhiên có thể chỉ là tạm thời.

Xét về lĩnh vực đầu tư, trong 2 tháng đầu năm 2020, các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 18 ngành lĩnh vực, trong đó lĩnh vực sản xuất phân phối điện dẫn đầu với tổng số vốn đạt 3,89 tỷ USD, chiếm 60,2% tổng vốn đầu tư đăng ký.

Lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo đứng thứ 2 với tổng vốn đầu tư 1,76 tỷ USD, chiếm 27,3% tổng vốn đầu tư đăng ký. Đây cũng là lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn nhất về số lượng dự án cấp mới và điều chỉnh vốn.

Tiếp theo lần lượt là các lĩnh vực bán buôn bán lẻ, hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ với tổng vốn đăng ký gần 195 triệu USD và 180 triệu USD.

Xét theo đối tác đầu tư, trong 2 tháng đầu năm 2020, đã có 73 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Singapore dẫn đầu với tổng vốn đầu tư 4,12 tỷ USD, chiếm 63,7% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam.

Tiếp theo, Trung Quốc đứng thứ hai với tổng vốn đầu tư 720,4 triệu USD, chiếm 11,1% tổng vốn đầu tư (trong đó có dự án cấp mới 300 triệu USD và 1 dự án điều chỉnh vốn 138 triệu USD, 2 dự án này đã chiếm 60,8% tổng vốn đầu tư của Trung Quốc trong 2 tháng).

Hàn Quốc đứng vị trí thứ 3 với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 425,4 triệu USD, chiếm 6,6% tổng vốn đầu tư. Tiếp theo là Hồng Kông, Đài Loan, Nhật Bản...

Về địa bàn đầu tư, các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 48 tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong đó, Bạc Liêu dẫn đầu với 1 dự án lớn có vốn đầu tư 4 tỷ USD, chiếm 61,8% tổng vốn đầu tư đăng ký.

Tây Ninh đứng thứ 2 với tổng vốn đăng ký đạt 488,3 triệu USD, chiếm 7,5% tổng vốn đầu tư.

TP. Hồ Chí Minh đứng thứ 3 với 480,6 triệu USD, chiếm 7,4% tổng vốn đầu tư. Trong đó đầu tư theo phương thức góp vốn, mua cổ phần chiếm tỷ trọng lớn, chiếm 70% tổng vốn đầu tư đăng ký của thành phố và chiếm 40,7% tổng số lượt góp vốn, mua cổ phần của cả nước.

Tiếp theo lần lượt là Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương...