Vốn cho Vành đai 3 TP.HCM: 4 địa phương xin Trung ương hỗ trợ hơn 83.000 tỷ đồng

Do ảnh hưởng nặng nề từ dịch COVID-19, TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai và Long An chưa thể cân đối nguồn vốn ngân sách thực hiện dự án Vành đai 3 TP.HCM. Do đó, các địa phương này thống nhất kiến nghị Trung ương hỗ trợ hơn 83.000 tỷ đồng...

Nội dung được đề cập trong dự thảo của Sở GTVT TP.HCM gửi UBND TP.HCM về việc báo cáo kết quả nghiên cứu và phương án đầu tư đường Vành đai 3 TP.HCM. Sau khi UBND TP.HCM xem xét sẽ trình Thủ tướng kết quả nghiên cứu và phương án đầu tư.

Theo Sở GTVT TP.HCM, việc đầu tư khép kín đường vành đai 3 TP.HCM là điều kiện cần để đầu tư các tuyến cao tốc hướng tâm đảm bảo tính khả thi, tháo gỡ điểm nghẽn và tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM nói riêng và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Do đó, việc đầu tư đường Vành đai 3 TP.HCM giai đoạn 2021-2026 là rất cần thiết.

Mới đây, lãnh đạo 4 địa phương cũng đã ngồi họp, thống nhất với nhau về việc triển khai tuyến đường Vành đai 3 TP.HCM trong giai đoạn 2021-2026. Các địa phương cũng thống nhất việc giao UBND TP.HCM chủ động báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét chỉ đạo phương án đầu tư trong thời gian sớm nhất.

Vành đai 3 TP.HCM dài hơn 91 km, nhưng hiện nay chỉ mới có đoạn Tân Vạn - Bình Chuẩn qua địa phận Bình Dương dài 16 km đã được đầu tư. Chuyển biến gần đây nhất đó là dự án thành phần 1A dài gần 9 km, thuộc đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch được phê duyệt và đã xác định nguồn vốn đầu tư.

Theo Bộ GTVT, giai đoạn hoàn thiện tuyến đường sẽ có 8 làn cao tốc, vận tốc 100 km/h và đường song hành hai bên. Ở giai đoạn 1, dự án sẽ triển khai giải phóng mặt bằng với quy mô hoàn chỉnh, làm trước 4 làn cao tốc cùng đường song hành, tổng mức đầu tư khoảng 85.000 tỷ đồng. Giai đoạn hoàn thiện, tổng mức đầu tư dự án khoảng 165.000 tỷ đồng

Trong giai đoạn 1, dự án Vành đai 3 TP.HCM sẽ được chia thành 2 dự án thành phần. Cụ thể, dự án thành phần 1, tiến hành giải phóng mặt bằng, làm đường song hành (gồm các tuyến nối) và hạ tầng kỹ thuật, tổng mức đầu tư hơn 52.000 tỷ đồng. Dự án thành phần 2 làm tuyến chính là cao tốc với 4 làn xe, dài hơn 76 km, tổng đầu tư gần 33.000 tỷ đồng.

Việc đầu tư khép kín đường Vành đai 3 TP.HCM là rất cấp bách và cần thiết. Tuy nhiên, thời gian qua TP.HCM và các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Long An chịu thiệt hại nặng nề do dịch COVID-19 lần thứ 4. Do đó, để thực hiện tuyến vành đai này theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) và dùng ngân sách địa phương giải phóng mặt bằng sẽ rất khó khăn, không thể thực hiện giai đoạn 2021-2026.

Một phương án khác là triển khai Vành đai 3 TP.HCM theo hình thức BOT, tỷ lệ vốn góp của nhà đầu tư hơn 15.400 tỷ đồng, chiếm khoảng 18% tổng mức đầu tư của dự án. Thời gian hoàn vốn sẽ kéo dài 29 năm nên khó hấp dẫn được doanh nghiệp, chưa khả thi. Ngoài ra, theo phương án trên, dự án sẽ phải trình Quốc hội xem xét và thông qua cơ chế, chính sách đặc thù để áp dụng; các trình tự, thủ tục phức tạp, mất nhiều thời gian hơn so với đầu tư công...

Chính vì vậy, TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai và Long An thống nhất kiến nghị Trung ương bố trí ngân sách từ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội để đầu tư dự án. Tổng nguồn vốn hỗ trợ hơn 83.000 tỷ đồng. Với số vốn này, các địa phương sẽ dùng để đầu tư toàn bộ giai đoạn 1 của dự án, gồm giải phóng mặt bằng theo quy mô hoàn chỉnh, xây 4 làn cao tốc.

Trường hợp vốn ngân sách Trung ương không cân đối đủ toàn bộ kinh phí, đề xuất Trung ương hỗ trợ toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng gần 47.000 tỷ đồng. Đối với phần xây lắp, các địa phương sẽ chủ động nghiên cứu đầu tư phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Thời gian thực hiện từ 2021-2026.

Theo quy hoạch, đường Vành đai 3 TP.HCM phải xong trước năm 2020. Nhưng, đến nay mới chỉ có đoạn 16 km trên qua Bình Dương được đưa vào khai thác với quy mô 6 làn xe cơ giới. Bộ GTVT đánh giá việc triển khai đầu tư khép kín đường tuyến đường này đã rất chậm so với quy hoạch được duyệt và nhu cầu thực tế.

Vành đai 3 TP.HCM là tuyến giao thông có vai trò quan trọng đối với TP.HCM khi kết nối các tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Đồng thời, liên kết, phát huy hiệu quả các tuyến đường bộ cao tốc và quốc lộ hướng tâm, góp phần giảm ùn tắc giao thông khu vực nội đô TP.HCM và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội khu vực.