VN-Index giảm mạnh nhất thế giới năm 2022

Chứng khoán VNDirect (VND) vừa ra báo cáo chiến lược thị trường tháng 1/2023 với chủ đề "Gác lại năm cũ, hướng tới năm mới tốt đẹp hơn" cùng một số điểm nhấn đáng chú ý.

Khép lại năm 2022, VN-Index đóng cửa ở mức 1.007,1 điểm - giảm 3,9% trong tháng 12 và giảm 32,8% so với đầu năm). VND cho rằng sự điều chỉnh của thị trường có thể xuất phát từ các nguyên nhân:

Nhà đầu tư chốt lời trong bối cảnh VN-Index đã tăng gần 20% từ đáy trong khoảng thời gian từ giữa tháng 11 đến đầu tháng 12;

Nhà đầu tư có xu hướng rút khỏi thị trường trong tuần cận Tết;

Tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi các thông tin vĩ mô tiêu cực về số liệu xuất khẩu và PMI.

Ghi nhận, giá trị giao dịch bình quân trên 3 sàn trong tháng 12/2022 vào khoảng 16.252 tỷ đồng (697 triệu USD) - tăng 27,2% so với tháng trước nhưng gảm 24,1% so với cùng kỳ năm 2021.

Đáng nói, dòng vốn ngoại tiếp tục quay trở lại mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong tháng 12 với giá trị mua ròng đạt 13.346 tỷ đồng (chiếm 46% tổng giá trị mua ròng của khối ngoại trong năm 2022).

FED giảm tốc độ tăng lãi suất, nhưng chu kì thắt chặt khó có thể kết thúc sớm

Vào ngày 14/12/2022, FED đã tăng lãi suất điều hành thêm 0,5% - thấp hơn mức 0,75% trong lần tăng trước đó và báo hiệu cho thị trường rằng cuộc chiến chống lạm phát sẽ tiếp tục vào năm 2023.

VNDirect cho rằng, thị trường sẽ đón nhận thêm hai đợt tăng lãi suất nữa từ Fed với tổng mức tăng là 0,5% trong quý 1/2023.

Với dự báo rằng suy thoái sẽ không xảy ra, công ty chứng khoán này nhấn mạnh Fed sẽ chỉ thực hiện đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên từ quý 1/2024 với mức giảm nhẹ là 0,25%.

Đà tăng lãi suất trong nước chậm lại

Đã có ít nhất 12 ngân hàng thương mại (nổi bật là Vietcombank và Agribank) thông báo giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Lãi suất giảm từ 0,5%/năm đến 3,5%/năm đối với khoản vay bằng VND cho một số khách hàng doanh nghiệp và cá nhân.

Cùng với đó, NHNN sẽ cấp hạn mức tín dụng cao hơn cho các ngân hàng có đủ thanh khoản và lãi suất cho vay thấp hơn so với các ngân hàng khác.

Đối với lãi suất huy động, Hiệp hội Ngân hàng kêu gọi các ngân hàng giảm lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng xuống tối đa 9,5%/năm. Sau đó, một số ngân hàng đã giảm lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng từ trên 10%/năm xuống dưới 9,5%.

Thận trọng trước kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán

VNDirect dự báo, chỉ số VN-Index sẽ dao động trong khoảng 1.000 - 1.100 điểm trong tháng 1/2023 và thanh khoản thị trường tiếp tục yếu trước Tết Nguyên đán. Do đó, xu hướng phục hồi của thị trường có thể thể gập ghềnh

Với dự báo này, nhà đầu tư được khuyến nghị cần thận trọng trước kỳ nghỉ lễ sắp tới; nên hạn chế sử dụng đòn bẩy (margin) trong thời điểm hiện tại để giảm thiểu rủi ro.

VND cho rằng nhà đầu tư cần ưu tiên đầu tư vào các cổ phiếu giá trị hoặc trả cổ tức cao đồng thời có thể đưa vào danh sách theo dõi những cổ phiếu hưởng lợi từ câu chuyện đầu tư công và việc Trung Quốc mở cửa trở lại.

Cẩn trọng "hiệu ứng tháng Giêng"

Điều đáng chú ý là, giai đoạn cuối năm và đầu năm mới, thị trường chứng khoán toàn cầu thường có hiện tượng "hiệu ứng tháng Giêng" (January Effect) đến từ việc các nhà quản lý quỹ thường có xu hướng bán cổ phiếu đang lỗ vào giai đoạn cuối năm để làm giảm lợi nhuận để giảm thuế phải nộp, sau đó mua lại vào đầu năm. Hoạt động này sẽ giúp thị trường được bổ sung dòng tiền vào đầu năm dẫn đến giao dịch trở nên sôi động đẩy giá chứng khoán tăng.

Đáng nói, "hiệu ứng tháng Giêng" thường được ghi nhận ở các cổ phiếu vừa và nhỏ.

Theo thống kê kể từ khi thị trường chứng khoán Việt Nam đi vào hoạt động, trải qua 22 tháng 1, VN-Index đã ghi nhận 12 tháng tăng và 10 tháng giảm.

Nổi bật trong giai đoạn này, VN-Index từng ghi nhận mức tăng kỷ lục 38,52% trong tháng 1/2007 - đây là giai đoạn thị trường chứng khoán Việt Nam đang độ thăng hoa. Kế đó là mức tăng 28,38% và 18,84% trong các năm 2004 và 2001.

Chỉ số cũng từng ghi nhận chuỗi 5 năm tăng điểm liên tục từ 2011 - 2015 với mức tăng trung bình hơn 9%/năm.

Lần gần nhất chỉ số tăng điểm đã cách đây 4 năm (năm 2019 +2,03%). Điều này cũng chỉ ra rằng trong 3 năm COVID-19, VN-Index đã liên tục giảm điểm ngay tháng khai Xuân dù mức giảm trung bình chỉ chưa tới 3%.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng, hiện tại Việt Nam đã cơ bản không chế được dịch COVID-19 với tỷ lệ tiêm vắc-xin cao; các yếu tố vĩ mô đều ghi nhận kết quả tích cực.