Vietcap: Nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump có thể tác động tiêu cực tới ngành ngân hàng Việt Nam

Trong báo cáo vĩ mô tháng 10 mới công bố, Chứng khoán Vietcap đã nhấn mạnh những rủi ro mà cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ có thể mang lại cho ngành ngân hàng Việt Nam.

Theo phân tích mới nhất, đảng Cộng hòa của ông Donald Trump đang được dự đoán sẽ nắm quyền kiểm soát tại Hạ viện Mỹ. Như vậy, việc cả Nhà Trắng và Quốc hội nằm dưới sự kiểm soát của đảng Cộng hòa có thể tạo điều kiện để các chính sách của ông Trump được thông qua dễ dàng hơn.

Vietcap nhận định rằng đề xuất tăng thuế thương mại của ông Trump có thể gây ra những tác động lớn đến các quốc gia xuất khẩu, trong đó có Việt Nam, và từ đó gián tiếp ảnh hưởng đến ngân hàng Việt Nam qua bốn yếu tố chính: tăng trưởng tín dụng, lãi suất, tỷ lệ nợ xấu và lợi nhuận.

Cụ thể, về tăng trưởng tín dụng, các chuyên gia cho rằng chính sách thuế mới sẽ gây tác động không nhỏ đến hoạt động thương mại giữa Mỹ và Việt Nam, khiến các doanh nghiệp FDI có xu hướng chuyển từ "friendshoring" (sản xuất tại các nước đồng minh) sang "onshoring" (sản xuất trong nước). Theo đó, tăng trưởng tín dụng có thể chịu áp lực tiêu cực do sự sụt giảm sản lượng xuất khẩu, không chỉ từ các công ty xuất khẩu mà còn từ các doanh nghiệp cung cấp nguyên liệu cho họ. Hơn nữa, thu nhập lao động suy giảm có thể làm giảm tiêu dùng nội địa và nhu cầu vay vốn, theo phân tích của Vietcap.

Tuy nhiên, một điểm sáng là việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu từ Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump đã từng tạo lợi thế cho Việt Nam khi xuất khẩu sang Mỹ gia tăng nhờ chiến lược “nearshoring” (chuyển dịch sản xuất sang các quốc gia gần Trung Quốc).

Vietcap dự báo rằng tác động tương tự có thể lặp lại nếu Mỹ tiếp tục áp thuế cao hơn lên Trung Quốc, giúp giảm bớt một phần áp lực lên tăng trưởng tín dụng của Việt Nam. Dẫu vậy, các chuyên gia vẫn chưa khẳng định liệu tác động tích cực này có đủ bù đắp hoàn toàn cho áp lực tín dụng phát sinh từ việc tăng thuế nhập khẩu lên hàng hóa Việt Nam hay không.

Theo Vietcap, nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump có thể tạo áp lực khiến USD tăng giá, khi thuế quan cao hơn có thể thúc đẩy lạm phát tại Mỹ, dẫn đến chính sách tiền tệ thắt chặt hơn so với kỳ vọng hiện tại.

Các chuyên gia cảnh báo rằng việc tỷ giá USD/VND tăng có thể dẫn đến hiện tượng rút vốn từ Việt Nam, trong đó các doanh nghiệp xuất khẩu có thể sẽ tích trữ USD, tạo sức ép lên VND và hạn chế khả năng duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng của Việt Nam.

Ngay sau khi ông Trump được dự báo sẽ thắng cử, tỷ giá tại các ngân hàng đã có xu hướng tăng mạnh, trong đó tỷ giá bán ra đã chạm mức trần trong khoảng một tuần qua. Trước áp lực tỷ giá, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước trong buổi chất vấn trước Quốc hội đã khẳng định rằng Ngân hàng Nhà nước sẵn sàng cung cấp USD để ổn định thị trường.

Vietcap cũng nhận định rằng những tác động tiêu cực đến tăng trưởng tín dụng và lãi suất có thể khiến tỷ lệ nợ xấu trong ngân hàng gia tăng. Các ngành hướng tới xuất khẩu và chuỗi cung ứng dự báo sẽ gặp khó khăn do sự thay đổi trong nhu cầu thị trường và áp lực tỷ giá, từ đó gây sức ép lên chất lượng tài sản của ngân hàng.

Trong kịch bản xấu nhất, khi cả ba yếu tố trên đều gặp trở ngại, Vietcap cho rằng lợi nhuận ròng của ngân hàng sẽ phải đối mặt với thách thức lớn khi tăng trưởng tín dụng sụt giảm và nợ xấu gia tăng.

Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích kỳ vọng rằng tăng trưởng kinh tế nội địa mạnh mẽ có thể giúp làm giảm bớt áp lực này và bù đắp một phần cho sự suy giảm trong nhu cầu xuất khẩu.