Việt Nam và Thái Lan thu hút quỹ đầu tư năng lượng tái tạo

Theo Bộ Công thương, Việt Nam hiện nay nguồn điện chủ yếu là nhiệt điện than và thủy điện, tỷ lệ điện gió, điện mặt trời chưa đáng kể. Trong giai đoạn 2011-2020, xét đến 2030 sẽ đặt ra mục tiêu và định hướng phát triển năng lượng tái tạo.

Công ty Ecoligo (Đức) đã mua lại SEA Rooftop Solar, công ty con năng lượng mặt trời Thái Lan của tập đoàn tiện ích khổng lồ RWE của Đức vào tháng 12 vừa qua.

Với thỏa thuận này, Ecoligo đã có được dự án duy nhất của SEA, một công trình lắp đặt năng lượng mặt trời trên mái của một nhà máy chế tạo kim loại ở Chon Buri (Thái Lan).

Đổi lại, Ecoligo đang mang lại cho những nhà đầu tư cơ hội đầu tư vào một dự án thân thiện với môi trường và nhận được lợi nhuận hàng năm là 5%. Chủ sở hữu nhà máy Xcquito dự kiến ​​cắt giảm 15 - 20% hóa đơn năng lượng theo thỏa thuận mua bán điện kéo dài 20 năm với Ecoligo.

“Các công ty tiện ích lớn không nghĩ rằng họ có thể tập trung vào các dự án đơn lẻ có quy mô hạn chế. Ngược lại, chúng tôi ở Ecoligo có sự nhanh nhẹn để thực hiện những dự án như vậy”, Martin Baart, CEO của Ecoligo cho biết.

Ông cho biết, kiểm tra của Ecoligo bao gồm các hệ thống kỹ thuật số tự phát triển để ngăn chặn hành vi gian lận trong việc tiêu thụ năng lượng đã được đo lường.

Theo Baart, sự quan tâm đến công ty của ông cũng đang tăng lên trong khu vực Đông Nam Á vì nhiều nhà sản xuất hợp đồng địa phương đang được các khách hàng quốc tế, chẳng hạn như Adidas và Ikea đã yêu cầu cắt giảm lượng khí thải CO2.

Nikkei Asia đưa tin vào tháng trước rằng, một nhóm gồm 29 thương hiệu thời trang quốc tế đã thúc giục Việt Nam thực hiện chương trình mua năng lượng tái tạo khi các công ty đang chịu áp lực ngày càng tăng trong việc đáp ứng các mục tiêu phát triển bền vững của họ.

Tại Đức, Bernd Renner, một kỹ sư 69 tuổi của Siemens đã nghỉ hưu nói với Nikkei rằng, gần đây ông đã đầu tư 1.000 euro vào dự án lắp đặt điện mặt trời Ecoligo trên mái nhà máy Công ty Bao bì Đông Nam Việt ở tỉnh Bình Dương của Việt Nam. Việc này giúp công ty sản xuất bao bì in này giảm lượng khí thải carbon dioxide xuống 8.600 tấn.

Renner nói: “Tôi không biết nhiều về Việt Nam, nhưng sự năng động kinh tế ở đó đã tạo ra nhiều công ty mục tiêu đầu tư năng lượng mặt trời thú vị và tôi đánh giá cao tính minh bạch trong các dự án của Ecoligo”.

Moritz Sticher, cố vấn cấp cao của công ty tư vấn công nghệ sạch Apricum có trụ sở tại Berlin cho biết, các hợp đồng mua bán công ty có khả năng là một loại tài sản hấp dẫn đối với các nhà đầu tư với khả năng sinh lời và rủi ro vỡ nợ phụ thuộc rất nhiều vào việc lựa chọn khách hàng ổn định và đáng tin cậy.

Tỷ giá hối đoái là một yếu tố quan trọng khác. Các quỹ gọi vốn cộng đồng thường đầu tư bằng đồng euro hoặc đô la, trong khi các hợp đồng mua bán chủ yếu được định giá bằng nội tệ. Ecoligo ký hợp đồng bằng đô la hoặc euro và có giá sàn để bảo vệ các nhà đầu tư khỏi bị ảnh hưởng bởi bất kỳ sự sụt giảm nào của tỷ giá tính theo đồng nội tệ.

"Nhà đầu tư sẽ chịu rủi ro liên quan đến tỷ giá hối đoái nhưng mặt khác, sản lượng điện từ năng lượng mặt trời cao và công nghệ đã hoàn thiện, vì vậy các ngân hàng nói chung sẽ thích loại tài sản này", Sticher cho biết.

"Đối với RWE, việc bán công ty con năng lượng mặt trời ở Thái Lan cho Ecoligo là rất hợp lý, vì các công trình lắp đặt nhỏ hơn 1 MW và Thái Lan có thể không phải là trọng tâm chiến lược của họ do triển vọng hạn chế đối với các công trình lắp đặt cảnh quan mở lớn trong nước", Sticher nói thêm.

Nhu cầu lớn hút nhà đầu tư ngoại

Theo tính toán của Bộ Công Thương, Việt Nam sẽ thiếu điện khoảng 6,6 tỷ kWh năm 2021, khoảng 11,8 tỷ kWh vào năm 2022 và đỉnh điểm là 15 tỷ kWh vào năm 2023.

Trong đó, Việt Nam với tổng số giờ nắng cao lên đến hơn 2.500 giờ/năm, tổng lượng bức xạ trung bình hàng năm vào khoảng 230-250 kcal/cm2 theo hướng tăng dần về phía nam là điều kiện tốt để phát triển công nghệ năng lượng mặt trời.

Bên cạnh đó, với lợi thế đường biển dài hơn 3.200 km và tốc độ gió trung bình ở Biển Đông Việt Nam hàng năm lớn hơn 6 m/s ở độ cao 65 m, phát triển năng lượng gió ở Việt Nam có triển vọng rất lớn, nhất là vùng duyên hải miền trung, Tây Nguyên và các đảo.

Hiểu được tiềm năng phát triển, cũng như định hướng của Chính phủ Việt Nam, nhiều tổ chức trong nước và nước ngoài đều đẩy mạnh đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh Năng lượng Việt Nam 2020 vào tháng 7 ở Hà Nội, một số thỏa thuận đầu tư vào các dự án năng lượng đã được ký kết, bao gồm biên bản ghi nhớ giữa các Đối tác Cơ sở hạ tầng Copenhagen, Asiapetro và Novasia Energy với Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Thuận để phát triển dự án điện gió ngoài khơi La Gàn, tỉnh Bình Thuận, có công suất dự kiến 3,5 GW. Vốn đầu tư của dự án này ước tính lên tới 10 tỷ USD và được mô tả là một trong những dự án điện gió ngoài khơi quy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam, đồng thời sẽ là tiền đề thu hút các nhà đầu tư nước ngoài khác vào các dự án điện gió ngoài khơi tại nước ta sau này.

Vào đầu năm 2020, Tập đoàn Super Energy (Thái) thông báo mua lại 4 dự án điện mặt trời tại Việt Nam với tổng công suất 750 MW. Đây là các dự án điện mặt trời nằm ở tỉnh Bình Phước, đang được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mua điện trong vòng 20 năm. Tổng số tiền bỏ ra để mua lại các dự án này là 457 triệu USD.

Tập đoàn BG Container Glass (BGC), nhà sản xuất bao bì lớn nhất Thái Lan, mới đây cũng cho hay đang có giao dịch với các nhà đầu tư tại Việt Nam để mua các trang trại điện mặt trời với giá trị giao dịch dao động 800 - 1.600 tỷ đồng.

Theo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, tính đến ngày 11/5/2020, Việt Nam có 92 nhà máy điện mặt trời và 10 nhà máy điện gió với tổng công suất gần 6.000 MW đang hoạt động. Một số trong số đó đã được bán một phần hoặc toàn bộ cho các nhà đầu tư nước ngoài từ Thái Lan, Philippines, Trung Quốc, Singapore và Ả Rập Saudi.

Doanh nghiệp trên sàn cũng không đứng ngoài cuộc

Không những nhà đầu tư ngoại, hàng loạt các ông lớn trên sàn cũng đẩy mạnh phát triển các dự án năng trong những năm tới.

Tại CTCP Đầu tư Xây dựng và Phát triển Trường Thành (Mã chứng khoán TTA – sàn HOSE), doanh nghiệp cho biết Công ty bắt đầu đầu tư xây dựng Nhà máy Điện mặt trời Hồ Bầu Ngứ vào năm 2017 và hòa lưới điện quốc gia quý III - IV/2019, đồng thời đầu tư vào dự án Công ty cổ phần Phong điện Phương Mai vào năm 2019, dự kiến hoà lưới điện quốc gia năm 2021.

Từ năm 2022, TTA đẩy mạnh thêm vào năng lượng gió, với kế hoạch phát triển thêm 200 MW hòa vào mạng lưới điện quốc gia mỗi năm. Công ty đặt kế hoạch đến năm 2025, tổng công suất các nhà máy điện mặt trời, điện gió, thủy điện đạt trên 1.000 MW, trở thành một trong những doanh nghiệp đầu ngành về năng lượng tái tạo tại Việt Nam.

Tại Trung Nam Group trở thành doanh nghiệp tư nhân tiên phong tham gia đầu tư hệ thống truyền tải điện quốc gia với việc thực hiện dự án Trạm biến áp và đường dây 220/500 kV kết hợp Nhà máy Điện mặt trời Trung Nam - Thuận Nam 450 MW. Ngày 29/9/2020, tại tỉnh Ninh Thuận, Trung Nam đã thực hiện đóng điện Trạm biến áp và đường dây 220 - 500 kV.

Doanh nghiệp này cũng đã quyết định triển khai dự án Nhà máy Điện mặt trời Trung Nam - Trà Vinh - một trong những dự án năng lượng tái tạo lớn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Dự án có tổng vốn đầu tư hơn 3.500 tỷ đồng, với tổng công suất 165 MWp.

Công ty cổ phần Điện Gia Lai (GEG) cũng đã có quyết định đầu tư vào 2 dự án điện gió tại Gia Lai (công suất 50 MW) và Tiền Giang (công suất 100 MW). Doanh nghiệp này đang bước vào giai đoạn tăng tốc dự án điện gió để kịp đưa vào vận hành trước ngày 1/11/2021 hưởng mức giá hấp dẫn 9,8 US cents/kWh cho dự án trên biển và 8,5 cents/kWh cho dự án đất liền.

Điện Gia Lai đang sở hữu 19 nhà máy điện với tổng công suất 286 MW, trong đó 14 nhà máy thủy điện chiếm 31% và 5 nhà máy điện mặt trời chiếm 69%. Chiến lược đến năm 2022, GEG đẩy mạnh phát huy các loại hình đầu tư hiện hữu gồm điện mặt trời, thủy điện, đồng thời tiếp tục đa dạng các loại hình đầu tư, tập trung vào điện gió, điện áp mái.

Ngoài ra, các doanh nghiệp niêm yết như Licogi 16 (LCG), Hà Đô (HDG), FECON (FCN), Bamboo Capital, Tập đoàn Sao Mai (ASM)… cũng đều đang phát triển các dự án năng lượng tái tạo.