Việt Nam sắp bước vào giai đoạn nới lỏng tiền tệ?

Để cân bằng giữa việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo bình ổn giá, giai đoạn tới Việt Nam có thể sẽ thiên về chính sách nới lỏng, đặc biệt với việc Fed sẵn sàng kết thúc chu kỳ tăng lãi suất vào cuối tháng 5/2023...

Báo cáo triển vọng kinh tế toàn cầu quý 2 năm 2023 được Ngân hàng UOB (Singapore) công bố ngày 27/3 chỉ ra rằng các rủi ro bên ngoài tiếp tục gây áp lực lên triển vọng tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023.

Đó là xung đột Nga-Ukraine và tác động của nó lên giá cả năng lượng, lương thực và hàng hóa; sự thay đổi và gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu; thắt chặt chính sách tiền tệ toàn cầu; và đặc biệt là các biến động mới đây trong lĩnh vực ngân hàng toàn cầu với với niềm tin thị trường.

Tuy vậy, với sự phục hồi tích cực từ lĩnh vực dịch vụ và xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm, UOB vẫn giữ nguyên mức dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023 như báo cáo trước (ở mức 6,6%), khá sát với mức dự báo 6,5% từ Chính phủ. Theo đó, tăng trưởng GDP quý 1/2023 dự kiến tăng 6,45% so với cùng kỳ.

Về lạm phát, ngân hàng này cho rằng đây tiếp tục là mối lo của Việt Nam trong bối cảnh giá tiêu dùng đang có dấu hiệu đảo chiều nhưng chưa bền vững và lạm phát cơ bản vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu chung.

“Khi Ngân hàng Nhà nước cân bằng giữa việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo bình ổn giá, nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ thiên về chính sách nới lỏng hơn trong giai đoạn sắp tới. Đặc biệt, với việc Fed sẵn sàng kết thúc chu kỳ tăng lãi suất vào cuối tháng 5/2023 và tỷ lệ lạm phát trong nước đang cho thấy một số dấu hiệu đảo chiều, NHNN có thể sẽ cắt giảm lãi suất tái cấp vốn 100 điểm cơ bản trong quý 2/2023 xuống còn 5%”, UOB dự báo.

Giai đoạn từ tháng 9-tháng 11/2022, Ngân hàng Nhà nước đã phải điều chỉnh một loạt các chính sách điều hành trước các quyết định tăng lãi suất rất mạnh của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), sự lên giá của đồng USD và áp lực lạm phát trong nước.

Ngân hàng Nhà nước đã bất ngờ tăng lãi suất cơ bản thêm 100 điểm cơ bản vào ngày 22/9/2022, sau đó là một đợt tăng 100 điểm cơ bản khác vào 24/10/2022. Giữa lúc đó, vào ngày 17/10/2022, Ngân hàng Nhà nước đã công bố mở rộng biên độ giao dịch USD/VND từ +/-3% lên +/-5%, để cho phép VND linh hoạt hơn trong bối cảnh đồng USD mạnh lên.

Đến 16/3/2023, Ngân hàng Nhà nước bất ngờ hạ lãi suất tái chiết khấu ở mức 100 điểm cơ bản xuống 3,5% (từ 4,5%) trong nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh bất ổn toàn cầu khi ngành ngân hàng ở Hoa Kỳ và Châu Âu lún sâu trong cuộc khủng hoảng niềm tin. Ngân hàng Nhà nước cũng giảm 100 điểm cơ bản lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng xuống 6% và giảm trần lãi suất cho vay đối với các khoản vay ngắn hạn trong một số lĩnh vực từ 5,5% xuống 5%.

Nhưng phần quan trọng nhất trong động thái chính sách mới, theo UOB, là việc Ngân hàng Nhà nước giữ nguyên lãi suất tái cấp vốn ở mức 6%. “Điều này cho thấy lập trường chính sách của NHNN vẫn không thay đổi mặc dù có cắt giảm các loại lãi suất khác”, ngân hàng này cho biết.

Về tỷ giá, UOB nhận định đồng VND vẫn là một trong những đồng tiền ổn định nhất ở châu Á. Bất chấp những thay đổi lớn trong kỳ vọng tăng lãi suất của Fed, lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu và tình trạng rối loạn của hệ thống ngân hàng Mỹ, đồng VND vẫn giao dịch trong biên độ hẹp 0,8% quanh mức 23.600/USD.

Bất chấp việc Ngân hàng Nhà nước đột ngột cắt giảm lãi suất 100 điểm cơ bản vào tháng 3/2023, sự phục hồi mạnh mẽ của xuất khẩu và sản xuất công nghiệp cùng với lạm phát giảm đã giữ ổn định cho đồng VND.

“Nhìn chung, chúng tôi kỳ vọng USD/VND sẽ nối gót các cặp tỷ giá ngoại hối USD/Châu Á khác tiến tới mốc cao hơn là 24.200 trong quý 2/2023 trước khi giảm xuống 24.000 trong quý/2023, 23.800 trong quý 4/2023 và 23.600 trong quý 1/2024”, UOB dự báo.