Viết hay không khó

Tôi vẫn thường nói với nhiều bạn của mình, viết là một loại kỹ năng hết sức cần thiết. Nó đòi hỏi tư duy, kỹ năng sử dụng từ ngữ, kiến thức và cả vốn sống của người viết. Thông qua các bài viết, người ta có thể đánh giá được rất nhiều điều về người viết. Hơn nữa nó còn thể hiện trình độ tư duy và nhận thức của người viết.

Tuy nhiên, có nhiều người cũng lợi dụng nó để phô trương, để đánh bóng tên tuổi và không ngần ngại chôm chỉa ở đâu đó hoặc viết theo những bài viết đã có sẵn thay vì họ phải tự viết ra những gì họ có. Kết quả là, bài viết và những gì họ nói, những gì họ hành động đã tố cáo họ. Cho nên, nếu không có thật, thì không thể nào lừa gạt mãi được. Công thức của tôi vẫn khá đơn giản: hình dung những gì họ nghĩ, nghe những gì họ nói và nhìn những gì họ làm để rồi mới có thể kết luận được chắc chắn về họ.

Tôi thường đọc các bài viết của giáo sư John Vũ và cùng nhiều tác giả khác. Tôi thấy cách họ dùng rất nhiều từ phổ thông và ngôn ngữ đại chúng thay từ các từ ngữ chuyên môn để “thể hiện” ta đây hoặc chứng tỏ bản thân hơn người. Có lẽ, càng hiểu biết, họ lại càng khiêm tốn và càng ít tự cao.

Khi Bác Hồ đọc bản tuyên ngôn độc lập, ai nghe cũng hiểu được nội dung Bác muốn truyền tải. Hay trong các lời kêu gọi, thư từ, bài thơ… của Bác đều luôn dễ hiểu và dễ đi vào lòng người bởi sự am hiểu về ngôn từ phổ thông và đại chúng.

Cách đây mấy hôm tôi có đọc bài viết: “Những người ở lại” của GS Nguyễn Lân Dũng trên vnexpress với ngôn từ rất phổ thông, rất đơn nghĩa và gần gũi đến mức ai cũng có thể hiểu được điều tác giả muốn nói. GS kể về cuộc sống thật của ông về những ngày tháng gian khó ấy với ý chí và nghị lực phi thường trong một gia đình đông con để truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ sau.

Tôi không quá đặt nặng đến vấn đề bài viết hay, dở mà tập trung vào hiệu quả của bài viết đó. Đôi khi các bài viết được đầu tư, công phu nhưng lại thất bại trong việc truyền tải thông điệp vì sử dụng từ ngữ đa nghĩa, phức tạp, rối rắm, chuyên môn quá nhiều... Hoặc đôi khi, một bài viết hay nhưng lại thiếu đi các kỹ thuật viết cơ bản, cấu trúc cơ bản hay thiếu hiệu quả về mặt ngôn từ, hình ảnh, thông điệp hoặc tương tác hay thiếu đi CTA (call to actions)...

Cho nên, để viết hay bạn cần một số điều cơ bản sau đây:

1- Tập thói quen viết mỗi ngày: viết tất cả những bạn thích, bạn biết, bạn nghĩ hoặc đơn giản chỉ viết là viết mỗi ngày 10-20-30 phút.

2- Đọc nhiều: cho bạn nhiều vốn từ, nhiều điều để viết. Đọc bài của các tác giả uy tín, phong cách, văn phong đa dạng.

3- Học các kỹ thuật viết cơ bản nhất: xác định mục tiêu, nội dung, bố cục, triển khai, quy tắc, thông điệp phù hợp…

4- Kết hợp sử dụng nhuần nhuyễn giữa các hình thức truyền tải nội dung bài viết: hình ảnh, video, infographic, kể cả audio…

5- Tìm người hướng dẫn có tâm, có tầm, có nhiều vốn sống và trải nghiệm.

6- Tập viết về bản thân bạn vì không bài viết nào thuyết phục hơn chính trải nghiệm của bạn.

7- Hãy kiên nhẫn và quyết tâm.