Viễn cảnh sốc nếu Belarus gia nhập NATO

Tổng thư ký NATO, ông Jens Stoltenberg đã gây bất ngờ cực lớn khi gọi Belarus là đối tác chính của Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Trái ngược với thực tế là các lực lượng quan trọng của Liên minh Bắc Đại Tây Dương nằm cách biên giới Belarus chỉ vài chục km, người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg gọi Belarus là đối tác chính của NATO trong 25 năm qua.

"Quan hệ của chúng tôi dựa trên mối quan tâm chung và đối thoại cởi mở. Chúng tôi làm việc với Belarus, ví dụ về tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro.Chúng tôi không thấy bất kỳ mối đe dọa nào chống lại một nước đồng minh. Chúng tôi hoan nghênh sự hợp tác và công việc đang làm với Belarus", ông Stoltenberg nói.

Trong số những vấn đề khác, Tổng thư ký NATO nhấn mạnh rằng Belarus là đối tác chính của NATO từ năm 1995, rõ ràng cần chú ý đến thực tế là không có cuộc đối thoại tích cực giữa Belarus và NATO như vậy.

Cần làm rõ rằng, mặc dù đã triển khai một số lượng đáng kể quân đội NATO ở biên giới với Belarus, nhưng sau đó Minskvẫn chưatrao cho Nga quyền triển khai các căn cứ và cơ sở quân sự trên lãnh thổ của mình.

Hành động trên của Belarus được đánh giá là thể hiện rõ vị thế của mình đối với chủ quyền quốc gia, bất chấp việc Moskva cùng Minsk đã ký hiệp ước thành lập nhà nước liên minh. Đáng chú ý hơn, không chỉ hợp tác về quân sự với NATO, thời gian gần đây Belarus còn có xu hướng mở rộng quan hệ với Liên minh châu Âu - EU rất rõ ràng.

Diễn biến trên của Belarus chắc chắn sẽ khiến cho Nga cảm thấy không yên tâm bởi từ lâu Moskva đã coi Minsk nằm trong vùng đảm bảo quyền lợi của mình. Việc Belarus bị chèo kéo về phía EU và NATO sẽ khiến cho Nga bị mất vùng đệm quan trọng ngăn cách ranh giới Đông - Tây, điều mà Moskva luôn lo lắng.

Không chỉ có vậy, viễn cảnh Belarus gia nhập NATO mặc dù chưa được nhắc đến nhưng đây là điều mà Nga không thể bỏ qua. Khi quan hệ Nga - Ukraine từ anh em trở thành kẻ thù thì Belarus gần như là bức tường duy nhất còn ngăn cách Nga với các nguy cơ lớn đến từ khối quân sự NATO.

Trong thời gian tới, nhằm lôi kéo Belarus quay lại với quỹ đạo ảnh hưởng của mình thì có lẽ Nga sẽ phải dành cho quốc gia trong "nhà nước liên minh" nhiều lợi ích hơn nữa. Vấn đề này cần đặc biệt lưu tâm bởi mặc dù có vị thế quan trọng như trên, nhưng mới đây Belarus đã nói Nga quá tính toán trong việc cung cấp tiêm kích Su-30SM cho nước này.

Thay vì cung cấp miễn phí hay bán giá rẻ để củng cố tuyến phòng thủ từ xa, Nga đã buộc Belarus phải mua Su-30SM với giá cao bởi họ từ chối cho Moskva đặt căn cứ quân sự. Nếu tình trạng trên vẫn còn tiếp diễn, không loại trừ tương lai xaMinsk sẽ ngả sang phương Tây.