Vị tướng tài giúp Ukraine trụ vững trước Nga

Khi chiến sự Ukraine bắt đầu nổ ra, hầu hết thế giới đều dự đoán Nga sẽ đánh bại quân đội Ukraine trong vòng vài ngày, thậm chí là chưa đến một tuần. Nhưng, hơn 40 ngày qua, Nga vẫn chưa đạt được bất cứ tiến triển đáng kể nào do sự kháng cự mãnh liệt của Ukraine. Đằng sau sự chống trả đó, có bóng dáng của một vị tướng tài ba nhưng âm thầm chỉ huy quân đội Ukraine.

Những ngày qua, cái tên Valeriy Zaluzhnyy - Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine, bắt đầu được nhắc đến nhiều trên giới truyền thông. Ông nổi lên là người chỉ huy cuộc kháng cự của Ukraine, khiến Nga gặp tổn thất và thiệt hại nặng nề.

Ông Zaluzhnyy, 48 tuổi, được coi là vị tướng giúp Ukraine đạt được thành công quân sự đáng ngạc nhiên, như bảo vệ Kiev, giữ vững hầu hết các thành phố lớn của Ukraine, theo Politico.

Không giống như "Norman Schwarzkopf, người đã lãnh đạo quân Mỹ trong Chiến tranh vùng Vịnh Ba Tư lần thứ nhất, hay David Petraeus, người chỉ huy cuộc chiến Iraq và được đặt biệt danh là "Vua David", Zaluzhnyy luôn cố gắng giấu mình là một chỉ huy nổi tiếng để chuyển giao vai trò đó cho Tổng thống Ukraine Zelensky- người đang nổi lên trong lòng công chúng nước này cũng như dư luận thế giới như một vị tổng thống anh hùng.

Theo nhiều cách khác nhau, ông Zaluzhnyy là hình ảnh thu nhỏ của một thế hệ sĩ quan Ukraine mới. Đó là những người đã phải chịu thiệt thòi trong cuộc chiến kéo dài 8 năm ở Donbass, và đã nhận được sự huấn luyện đặc biệt ở khắp châu Âu. Việc hợp tác với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã tạo nên một nhóm sĩ quan có đầu óc chuyên nghiệp, khao khát các tiêu chuẩn của phương Tây và giúp xây dựng một cách thức chiến tranh phi tập trung, được trao quyền và nhanh nhẹn hơn so với mô hình của Nga vốn không đạt hiệu quả như mong muốn ở Ukraine.

"Tôi có thể nói về tướng Zaluzhnyy không chỉ với tư cách cá nhân mà ông ấy còn là đại diện của một thế hệ mới của quân đội Ukraine gồm các sĩ quan cấp cao, cấp trung và thậm chí cấp thấp", Oleksiy Melnyk, một cựu sĩ quan không quân Ukraine cho biết.

Vào tháng 9/2021, hai tháng trước khi Chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden bắt đầu đưa ra những cảnh báo lớn về một cuộc tấn công của Nga và chia sẻ về việc xây dựng quân đội ở biên giới Ukraine, Zaluzhnyy mô tả đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công của Moskva.

"Tôi đã luôn nói về điều này kể từ khi tôi nhậm chức - bởi vì đây là một mối đe dọa của sự tấn công toàn diện", Zaluzhnyy nói trong một cuộc phỏng vấn với Radio Svoboda vào thời điểm đó. "Nhiệm vụ của chúng tôi với tư cách là Lực lượng vũ trang không phải chờ đợi. Chúng ta phải chuẩn bị cho điều này".

Vào tháng 1, Zaluzhnyy đã nói chuyện với Ủy ban Quân sự của NATO rằng quân đội Ukraine đã sẵn sàng chiến đấu với bất cứ kẻ thù nào. Trả lời hãng tin Ukrinform, ông nói: "Tôi nhắc nhở các đồng minh rằng cuộc chiến của chúng tôi đã diễn ra từ năm 2014 và chúng tôi đã làm công việc của mình kể từ đó".

Con người của quân đội

Zaluzhnyy sinh vào tháng 7 năm 1973 khi cha của ông đóng quân tại một đơn vị đồn trú ở Novohrad-Volyns'kyi, một thị trấn ở vùng Zhytomyr ở miền bắc Ukraine, cách Kiev khoảng 240km về phía Tây. Khi còn nhỏ, Zaluzhnyy đã được làm quen với cuộc sống trong quân đội từ chính người cha của mình.

Sau này, ông học tại Học viện Lực lượng trên bộ của Học viện Quân sự Odessa và Học viện Quốc phòng ở Kiev và tốt nghiệp vào năm 2007. Tại đây, Zaluzhnyy được bổ nhiệm một loạt các chức vụ bao gồm cả chỉ huy một lữ đoàn cơ giới hóa. Zaluzhnyy sau đó quay trở lại học viện để được đào tạo thêm và tốt nghiệp vào năm 2014, vài tháng sau cuộc Cách mạng Maidan khiến Tổng thống Viktor Yanukovych khi đó phải chạy trốn sang Nga, và khi chiến tranh bắt đầu ở Donbass.

Được cử về phía đông để chỉ huy các đơn vị chiến đấu tích cực giao tranh, Zaluzhnyy chỉ huy một lữ đoàn được triển khai vào tháng 8 năm 2014 tới Debaltseve, nơi diễn ra một số trận đánh đẫm máu nhất của cuộc chiến và là nơi các lực lượng Ukraine chịu thương vong nặng nề. Nhu cầu cấp bách để tránh những tổn thất thêm ở Debaltseve cuối cùng đã gây thêm áp lực lên Tổng thống Petro Poroshenko khi đó phải ký hiệp định hòa bình Minsk 2 với những điều khoản có vẻ bất lợi cho Kiev.

Vào năm 2019, Zaluzhnyy được bổ nhiệm làm người đứng đầu Bộ chỉ huy chiến dịch phía Bắc của quân đội Ukraine, đóng quân tại Chernihiv, thành phố quê hương của mẹ ông ở miền Bắc Ukraine, gần biên giới Belarus, nơi ông đã trải qua rất nhiều thời gian khi còn nhỏ.

Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 2/2020 với trang web chuyên về quân sự ArmyInform, Zaluzhnyy đã mô tả "ước mơ" thời thơ ấu của ông là trở thành một người lính và anh không bao giờ mong muốn trở thành một chỉ huy hàng đầu.

"Việc thăng chức của tôi giống như một người lính bình thường. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng một ngày nào đó mình sẽ trở thành một vị tướng và đạt được những cấp bậc cao", ông nói

Sự thăng tiến của Zaluzhnyy lên vị trí cao nhất cũng là một phần quan trọng trong nỗ lực tái cấu trúc bộ máy lãnh đạo phân chia nhiệm vụ hoạt động và trách nhiệm lập kế hoạch của Ukraine. Theo kế hoạch này, quân đội Ukraine, áp dụng các kỹ thuật chiến đấu mới, sáng tạo hơn dựa trên kinh nghiệm chiến đấu chống lại kẻ thù thực tế chứ không phải trên lý thuyết.

Theo Politico