Ví thị trường chứng khoán như ‘sòng bạc’, tỷ phú Warren Buffett chỉ lối thoát cho nhà đầu tư

“Vì bất kỳ lý do gì, thị trường hiện nay giống như một sòng bạc, không giống như giai đoạn khi tôi còn trẻ. Mặc dù thị trường chứng khoán đang ngày càng phát triển, những nhà đầu tư chất lượng lại không còn nhiều”, tỷ phú Warren Buffett nhận định.

“Hiện đại” hay “hại điện”?

Cánh tay phải của “bách khoa toàn thư sống” Warren Buffett, cố tỷ phú Charlie Munger, từng phân tích rằng thị trường chứng khoán tồn tại 2 kiểu người chơi chính, một là nhà đầu tư, và 2 là nhà đầu cơ.

“Những người đầu cơ chơi chứng khoán như chơi cờ bạc”, ông Munger từng nói.

Đầu cơ là việc mua và bán các tài sản tài chính với mục đích kiếm lợi nhuận từ việc dự đoán giá trị tương lai của chúng.

Người đầu cơ thường không quan tâm đến giá trị thực sự của tài sản mà họ đang mua hoặc bán, mà thay vào đó tập trung vào việc dự đoán các biến động ngắn hạn của thị trường để có lợi nhuận. Đầu cơ có thể mang lại khoản tiền lớn nhưng cũng sẽ mang nhiều rủi ro và thua lỗ nếu dự đoán sai hoặc thị trường bất ổn.

Còn đầu tư là việc mua và nắm giữ các tài sản, chẳng hạn như cổ phiếu, trái phiếu hoặc bất động sản với mục đích kiếm lợi nhuận từ sự tăng giá trị của tài sản đó trong thời gian dài.

Người đầu tư thường quan tâm đến giá trị thực sự của tài sản và tiềm năng tăng giá trị của nó trong tương lai. Đầu tư có tính chất dài hạn và tập trung vào việc tìm kiếm lợi nhuận ổn định và bền vững.

Cùng quan điểm với Munger, ông Buffett lo lắng rằng các nhà đầu tư hiện tại, đặc biệt là nhà đầu tư trẻ, đang bị mê hoặc bởi hoạt động đầu cơ. Thay vì nghiên cứu hồ sơ doanh nghiệp của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) để tìm ra đơn vị đang kinh doanh hiệu quả, các nhà đầu tư ngày nay lại chọn mua vào những cổ phiếu đang “hot”.

Theo tỷ phú Buffett, lý do khiến thị trường chứng khoán đang ngày càng giống như “một sòng bạc” đơn giản là vì việc mua bán cổ phiếu chưa bao giờ dễ dàng như hiện tại, đặc biệt là đối với các giao dịch trên ứng dụng trực tuyến.

Khi nói về các ứng dụng giao dịch chứng khoán, Chủ tịch SEC, ông Gary Gensler cũng từng bộc bạch: “Mặc dù công nghệ mới đem lại cho chúng ta khả năng tiếp cận và lựa chọn sản phẩm tốt hơn, nhưng chúng cũng đặt ra một dấu hỏi về việc liệu rằng chúng ta – dưới tư các là một nhà đầu tư, có đang được bảo vệ trong những giao dịch tài chính hay không. Những tính năng mua bán cổ phiếu trên ứng dụng tuy tiện lợi, song cũng thúc đẩy nhà đầu tư giao dịch thường xuyên hơn thay vì phải ‘cân đo đong đếm’ như trước”.

Tương tự, tỷ phú Buffett lo lắng rằng việc gia tăng số lượng nhà đầu cơ trong thời kỳ công nghệ hoá, hiện đại hoá này sẽ khiến thị trường chứng khoán bị bao trùm bởi sự hỗn loạn.

Đâu là “lối thoát” sau “màn sương”?

Đối với những nhà đầu cơ đang coi thị trường chứng khoán như một sòng bạc, ông Buffett nhắc nhở: “Hãy nhớ người thực sự kiếm tiền từ cờ bạc: Nhà cái”.

Thông thường, các công ty môi giới hiện đại sẽ có xu hướng lôi kéo nhà đầu tư vào cổ phiếu hoặc các công cụ phái sinh phức tạp. Nhưng thực chất, họ không làm điều này để giúp đỡ các nhà đầu tư bán lẻ thông thường mà bởi họ có thể kiếm hoa hồng từ mỗi giao dịch. Hiểu đơn giản là những công ty môi giới hầu như không quan tâm đến lợi ích của nhà đầu tư, thứ họ quan tâm là tăng số giao dịch mỗi ngày.

Ông Buffett nhấn mạnh kể cả khi các nhà đầu cơ mất tiền trong thời kỳ suy thoái kinh tế, tài chính, họ cũng cần tỉnh táo thay vì chờ đợi một người giúp đỡ.