Vị thế của Việt Nam được “thăng hạng” nhờ ký kết EVFTA và IPA

Sau 7 năm đàm phán, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA) sẽ chính thức ký kết vào ngày mai, 30/6/2019 tại Thủ đô Hà Nội.

Hai Hiệp định EVFTA và IPA được ký kết vào 30/6/2019 sẽ mở ra những lợi ích chưa từng có cho các công ty, người tiêu dùng và người lao động ở Châu Âu và Việt Nam

Trước đó, ngày 25/6, Hội đồng châu Âu (EC) đã thông qua quyết định ký Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA) giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, đến nay, Việt Nam đã ký kết thành công và tham gia 16 hiệp định thương mại tự do, bao gồm cả song phương và đa phương, trong đó có nhiều FTA thế hệ mới với những yêu cầu, tiêu chuẩn cao.

Những FTA này không có tác động lớn đến hoạt động của từng Bộ, ngành, từng cơ quan quản lý nhà nước, mà còn đi vào đời sống của mỗi doanh nghiệp, người dân, góp phần tạo nền tảng quan trọng thay đổi vượt bậc, giải phóng năng lực sản xuất của nông dân và doanh nghiệp Việt.

“Từ đây có thể thấy không hề có giới hạn trong năng lực sản xuất nếu như chúng ta có cơ hội thị trường và điều kiện để tổ chức tái cơ cấu các ngành nghề theo quy mô lớn gắn với việc hình thành các chuỗi giá trị”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định.

EVFTA với 17 Chương, 2 Nghị định thư và một số biên bản ghi nhớ kèm theo với các nội dung chính gồm thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, các vấn đề pháp lý-thể chế. Hiệp định EVFTA được coi là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng lợi ích cho cả Việt Nam và EU, trong đó cũng đã lưu ý đến chênh lệch về trình độ phát triển giữa hai bên.

Chia sẻ về quá trình đi đến ký kết Hiệp định này, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định đây là quá trình dài, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc thúc đẩy quá trình hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới trong bối cảnh tình hình kinh tế chính trị đang có nhiều diễn biến phức tạp và khó đoán định.

Có thể nói đây là quá trình “vượt vũ môn”, vượt về mặt năng lực, trình độ trong tổ chức đàm phán về các vấn đề kỹ thuật, về những nội dung yêu cầu cao, đa dạng với 28 quốc gia thành viên của EU, đây là những quốc gia có nền kinh tế phát triển mạnh mẽ và có trình độ rất cao, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Quan trọng nhất, Việt Nam đã vượt qua được chính bản thân mình. Bởi, Việt Nam và 28 quốc gia thuộc Liên minh châu Âu khác nhau về trình độ kinh tế, ngôn ngữ, văn hóa, năng lực quản trị... nhưng chúng ta đã vượt qua và đi đến đàm phán thành công.

Đặc biệt, ở giai đoạn cuối, có nhiều vấn đề không liên quan đến nội dung Hiệp định, nhưng họ vẫn đặt ra. Thì tất cả chúng ta đã có lời giải. Ví dụ đánh bắt cá, tốn rất nhiều giấy mực cả hai bên. Hay sản phẩm nông nghiệp, cũng rất phức tạp. Hay thẩm quyền của từng quốc gia khi xử lý tranh chấp của nhà đầu tư với quốc gia. Đó là những nút thắt.

Thậm chí đã có lúc tưởng như chúng ta chỉ ký riêng Hiệp định thương mại, bỏ lại Hiệp định bảo hộ đầu tư để ký sau, nhưng chúng ta cũng đã đàm phán thành công và vượt qua, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh chia sẻ.

EVFTA là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao, cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Hiệp định này gồm 17 Chương, 2 Nghị định thư và một số biên bản ghi nhớ kèm theo với các nội dung chính là: thương mại hàng hóa (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, các biện pháp vệ sinh an toàn thực phẩm (SPS), các rào cản kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (gồm các quy định chung và cam kết mở cửa thị trường), đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và Phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, các vấn đề pháp lý-thể chế.

Trong khi đó, Hiệp định về bảo hộ đầu tư bao gồm các quy định hiện đại về bảo hộ đầu tư cho phép việc thực thi và triển khai thông qua Hệ thống mới Tòa án về Đầu tư đồng thời vẫn đảm bảo các chính phủ cả hai phía có quyền điều tiết các lợi ích của công dân.

Hiệp định IPA sẽ thay thế các hiệp định đầu tư song Phương mà 21 nước thành viên EU đã ký với Việt Nam, triển khai một khung pháp lý mới đảm bảo ngăn ngừa xung đột về lợi ích cũng như tăng cường minh bạch.

Các bước tiếp theo sau khi hai hiệp định này sẽ được EU và Việt Nam ký và sẽ được trình lên Nghị viện Châu Âu phê chuẩn.

Sau khi Nghị viện Châu Âu phê chuẩn, hiệp định về tự do thương mại được coi là chính thức hoàn tất và đi vào hiệu lực, trong khi hiệp định về bảo hộ đầu tư cần sự phê chuẩn của các nước thành viên EU tuân thủ theo các tiến trình nội bộ của từng nước.