Vì sao WEF đánh tụt hạng du lịch Việt Nam?

Cách WEF đánh giá mức độ mở cửa du lịch của Việt Nam là đã lạc hậu, chưa phản ánh được sự cải thiện lớn về chính sách thị thực của Việt Nam vừa qua.

Mới đây, Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) vừa công bố báo cáo Chỉ số năng lực phát triển du lịch toàn cầu 2024 theo phương pháp đánh giá mới. Nhiều nước Đông Nam Á tụt hạng, trong đó Việt Nam giảm 3 bậc so với năm 2021.

Theo Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, chỉ trong 3 năm từ 2021-2024, Diễn đàn Kinh tế thế giới đã 2 lần điều chỉnh chỉ số năng lực phát triển du lịch toàn cầu cho thấy bộ chỉ số này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Trong bối cảnh mới sau dịch bệnh, các chuyên gia của Diễn đàn Kinh tế thế giới vẫn tiếp tục có sự chuyển biến về tư duy, cách tiếp cận và phương pháp đánh giá. Những sự thay đổi này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết quả xếp hạng các chỉ số của mỗi nền kinh tế.

Cục này cũng chỉ ra một số bất cập. Theo đó, chỉ số mới “Tác động kinh tế-xã hội của du lịch” của Việt Nam chỉ xếp hạng 115/119 nền kinh tế là khá bất ngờ. Thực tế, du lịch là ngành kinh tế rất quan trọng của nước ta. Trong các Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội hàng tháng, quý, năm của Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), lĩnh vực du lịch, dịch vụ thường xuyên được đánh giá là điểm sáng trong nền kinh tế, đóng góp lớn vào tăng trưởng GDP, tạo động lực thúc đẩy nhiều ngành, lĩnh vực khác.

Do vậy, kết quả xếp hạng chỉ số này chưa phản ánh thật sự chính xác tác động của du lịch Việt Nam đến phát triển kinh tế - xã hội. Nguyên nhân có thể do Diễn đàn Kinh tế thế giới chưa có đầy đủ dữ liệu thống kê cập nhật về du lịch Việt Nam.

Tương tự, chỉ số “Mức độ mở cửa du lịch” của Việt Nam xếp hạng 80, trong nhóm trung bình thấp của thế giới. Chỉ số này gồm có 4 chỉ số thành phần, trong đó "Yêu cầu về thị thực nhập cảnh" được đánh giá dựa trên báo cáo của Tổ chức Du lịch thế giới về Độ mở thị thực năm 2015 (UNWTO Visa Openness Report 2015) là đã lạc hậu, chưa phản ánh được sự cải thiện lớn về chính sách thị thực của Việt Nam vừa qua.

Từ ngày 15-8-2023, Việt Nam đã chính thức áp dụng chính sách cấp thị thực điện tử cho công dân tất cả các nước với thời hạn tạm trú được nâng từ 30 ngày lên đến 90 ngày; và nâng thời hạn tạm trú từ 15 ngày lên đến 45 ngày cho công dân các nước được miễn thị thực vào Việt Nam.

Đây là bước đột phá về tạo thuận lợi cho đi lại du lịch, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, đã tạo động lực quan trọng cho sự phục hồi mạnh mẽ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam trong thời gian qua. Tuy vậy, cục vẫn đưa ra một số giải pháp để cải thiện Chỉ số năng lực phát triển du lịch của Việt Nam.

Đối với một số chỉ số bị tụt hạng nhiều như chỉ số "Hạ tầng hàng không" (giảm 17 bậc), cần kiến nghị ngành hàng không tiếp tục nâng cao năng lực phục vụ vận tải hành khách, cải thiện chất lượng dịch vụ, tăng số lượng ghế cung ứng, mở rộng kết nối mạng bay trong và ngoài nước, giảm giá vé máy bay để đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.

Để cải thiện chỉ số "Sự bền vững về nhu cầu du lịch" (giảm 24 bậc), ngành du lịch cần phát triển thêm tour du lịch, sản phẩm du lịch hấp dẫn để khách du lịch quốc tế tăng thời gian lưu trú tại Việt Nam. Đa dạng hóa sản phẩm đáp ứng nhu cầu du khách quanh năm để giảm tính mùa vụ của du lịch quốc tế. Phát triển thêm các điểm đến mới, điểm đến thứ cấp nhằm giảm thiểu tình trạng quá tải tại một số trọng điểm du lịch.

Đồng thời, tiếp tục thúc đẩy các chỉ số trong nhóm trung bình cao và còn nhiều dư địa tăng trưởng như: “Tài nguyên phi giải trí”, "Nhân lực và thị trường lao động", "Mức độ sẵn sàng về CNTT và truyền thông". Trong đó cần tiếp tục quan tâm tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới.

Tiếp tục đẩy nhanh chuyển đổi số trong ngành du lịch theo hướng hình thành hệ sinh thái du lịch thông minh đồng bộ, thống nhất theo tinh thần chỉ đạo tại Nghị quyết 82 của Chính phủ và Chỉ thị 08 của Thủ tướng Chính phủ.