Vì sao vụ bán 43ha đất công giá bèo ở Bình Dương chưa khởi tố bị can?

Đại diện Viện kiểm sát Nhân dân tỉnh Bình Dương cho biết, lý do chưa khởi tố bị can vụ 43ha đất công tại Khu liên hợp Bình Dương bị chuyển nhượng cho doanh nghiệp tư nhân với giá rẻ mạt, vì cần phải báo cáo Tỉnh ủy trước do là vụ án quan trọng.

Chưa khởi tố bị can

Chiều 19/2, Công an tỉnh Bình Dương đã tổ chức buổi họp mặt báo chí đầu năm 2020. Đại diện Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương cho biết đã khởi tố vụ án để làm rõ hành vi phạm quy định về quản lý tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí, liên quan việc chuyển nhượng đất, vốn góp của Tổng công ty Sản xuất – xuất nhập khẩu Bình Dương (TCT Bình Dương).

Tính đến thời điểm này, cơ quan điều tra Công an tỉnh Bình Dương vẫn chưa khởi tố bị can vụ án. Trả lời việc này, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương cho biết, do đây là vụ án quan trọng, thuộc diện Thường trực Tỉnh ủy theo dõi, chỉ đạo nên các cơ quan liên quan phải báo cáo Tỉnh ủy trước khi khởi tố, phê chuẩn khởi tố bị can.

Cơ quan Công an tỉnh Bình Dương đã khởi tố vụ án 43ha đất công bị bán với giá rẻ nhưng đến nay chưa khởi tố bị can. Ảnh: V.D

Trước đó, ngày 8/11/2019, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Dương cũng đã tổ chức họp báo về kết quả thanh tra vụ bán 43ha đất công không qua đấu giá. Ông Bùi Hữu Toàn, Phó ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bình Dương thông tin, Tổng công ty Sản xuất – xuất nhập khẩu Bình Dương có dấu hiệu làm trái chủ trương Tỉnh ủy khi đã tự ý đem bán 43ha đất công cho đối tác liên doanh mà không thông qua đấu giá. UBND tỉnh đã có văn bản chuyển sang công an để điều tra làm rõ những dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc chuyển nhượng khu “đất vàng” do TCT Bình Dương quản lý.

Như Dân Việt đã có nhiều bài phản ánh, ngày 1/7/2010, Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương ký Hợp đồng thỏa thuận với Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc thành lập liên doanh - Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú) với mục đích là đầu tư xây dựng và kinh doanh dự án tại khu đất 43ha thuộc khu đất dịch vụ hơn 567ha của khu liên Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương (Khu liên hợp Bình Dương) tại phường Hoà Phú, TP.Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Trong đó, TCT Bình Dương góp 60 tỷ đồng, chiếm 30% vốn điều lệ và Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc góp 140 tỷ đồng, chiếm 70% vốn điều lệ.

Ngày 29/7/2016, Tỉnh ủy Bình Dương ban hành công văn số 407 - CV/TU đồng ý chuyển giao 59 khu đất cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương đang được quản lý trực tiếp bởi TCT Bình Dương, trong đó có 43ha đất nêu trên.

Khu đất công 43ha bị bán giá rẻ mạt ra sao?

Sau khi công văn ban hành, ngày 8/12/2016, TCT Bình Dương đã tự ý ký Hợp đồng chuyển nhượng 43ha đất này cho Công ty Tân Phú với giá hơn 250 tỷ đồng. Đến ngày 13/3/2017, TCT Bình Dương mới gửi công văn đến Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương xin chủ trương chuyển nhượng phần vốn góp 30% tại Công ty Tân Phú.

Tỉnh ủy Bình Dương sau đó đã ban hành Thông báo: “đồng ý chủ trương cho TCT Bình Dương được chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc”, đồng thời yêu cầu TCT Bình Dương phải thuê đơn vị tư vấn độc lập thẩm định giá đất làm cơ sở đàm phán ký kết hợp đồng chuyển nhượng và chịu trách nhiệm việc ký kết hợp đồng, thu tiền theo đúng quy định.

Đến ngày 19/7/2017, TCT Bình Dương có văn bản số 98/TCTY - TCKT gửi UBND tỉnh và Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp tỉnh Bình Dương báo cáo về “Phương án sử dụng đất sau khi chuyển TCT Bình Dương thành công ty cổ phần”. Theo đó, TCT Bình Dương vẫn khẳng định 43ha đất này sẽ chuyển về Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương (100% vốn của Tỉnh ủy) quản lý. Thế nhưng trên thực tế, TCT Bình Dương đã ký chuyển nhượng hết cho Công ty Tân Phú trước đó vào ngày 8/12/2016 với tổng giá trị chuyển nhượng hơn 250 tỷ đồng (tương đương 581.653 đồng/m² đất).

Khu đất công có diện tích 43ha của Nhà nước đã về tay Kim Oanh Group. Ảnh: V.D

Tỉnh ủy Bình Dương khẳng định, chủ trương nhất quán và xuyên suốt của Thường trực Tỉnh ủy là cho TCT Bình Dương thực hiện việc góp vốn và chuyển nhượng vốn góp là 30% cổ phần bằng tiền, không phải là góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, trên cơ sở đã có chủ trương rõ ràng, ngày 10/10/2018, TCT Bình Dương đã có công văn số 101 gửi Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương xin điều chỉnh phương án sử dụng đất, trong đó có phần góp vốn với Công ty Cổ phần bất động sản Âu Lạc để thành lập công ty liên doanh bằng quyền sử dụng đất chứ không phải bằng tiền.

Xét thấy, TCT Bình Dương đã chưa thực hiện nghiêm túc chủ trương của Thường trực Tỉnh ủy về việc chỉ cho Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương góp vốn 30% bằng tiền, nên ngày 10/10/2018, Thường trực Tỉnh ủy đã có thông báo số 512 về việc thu hồi chủ trương cho Tổng công ty Sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương góp vốn 30% tại Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Tân Phú để kiểm tra, làm rõ quá trình góp vốn của công ty.

Cũng theo Tỉnh ủy Bình Dương, hiện nay trên thực tế TCT Bình Dương đã thực hiện việc góp vốn 30% tại Công ty Tân Phú bằng quyền sử dụng đất 43ha. Từ đây, có thể khẳng định khu đất có diện tích hơn 43ha thuộc đất công do Tỉnh uỷ Bình Dương quản lý và không nằm trong danh sách tài sản thanh lý trước khi cổ phần hóa hay quản lý của TCT Bình Dương. Điều này đồng nghĩa với việc TCTC đã tự động ký hợp đồng “bán chui” hơn 43ha đất công cho doanh nghiệp tư nhân.

Sau khi nhận chuyển nhượng 30% cổ phần là 43ha đất công từ TCT Bình Dương, Công ty Tân Phú đã chuyển nhượng lại cho nhiều đối tác khác. Trong đó, tại bảng cân đối kế toán ngày 31/12/2017 của Công ty Tân Phú, người đứng tên nộp thuế là bà Đặng Thị Kim Oanh với vai trò là giám đốc công ty.

Đến ngày 29/6/2018, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty TNMM MTV được đăng ký thay đổi lần thứ 6 thì thông tin chủ sở hữu của Công ty Tân Phú là Công ty CP đầu tư và phát triển Kim Oanh TP.HCM (Kim Oanh Group) và người đại diện pháp luật là bà Đặng Thị Kim Oanh (SN 1970) với chức danh Tổng giám đốc.

Ngày 28/1/2018, Kim Oanh Group đã chính thức làm lễ động thổ dự án Khu đô thị Tân Phú ngay tại khu đất 43ha với quy mô hơn 2.000 lô đất nền và nhà phố liền kề. Theo Quyết định số 1154/QĐ-UBND tỉnh Bình Dương ngày 13/6/2018 về phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 Khu đô thị Tân Phú, đất ở được quy hoạch điều chỉnh là hơn 201.289,15m2, chiếm tỷ lệ 46,85%; đất thương mại dịch vụ là 11.000m2, chiếm 2,56%.

Ghi nhận thực tế, Khu đô thị Tân Phú toạ lạc trên 2 mặt tiền đường Võ Văn Kiệt và Phạm Ngọc Thạch, đây được xem là tuyến đường đẹp nhất Bình Dương và dẫn vào trung tâm hành chính tỉnh.

Tại quyết định số 66/2015/QĐ-UBND tỉnh Bình Dương ban hành ngày 23/12/2015 về bảng giá đất năm 2016 thì bảng giá đất ở đô thị tại dự án KĐT Tân Phú, mức giá chuẩn tại vị trí 1 là 24,57 triệu đồng/m2; vị trí 2 là 7,7 triệu đồng/m2; vị trí 3 là 5,64 triệu đồng/m2.

Theo quy hoạch 1/500 của tỉnh Bình Dương, vị trí 1 của dự án Khu đô thị Tân Phú sẽ chiếm khoảng 100.000m2 đất ở và nếu được áp giá tại quy định của UBND tỉnh Bình Dương thì giá trị của diện tích 100.000m2 này có giá khoảng 2.457 tỷ đồng. Với diện tích đất ở còn lại được nhân với giá trung bình của vị trí 2 và 3 là 6,67 triệu đồng/m2 thì giá trị khoảng 667 tỷ đồng. Tổng hai con số trên, tại KĐT Tân Phú sẽ là khoảng 3.124 tỷ đồng, gấp gần 12,5 lần so với giá TCT Bình Dương đã bán cho Công ty Tân Phú. Trong khi đó, bằng giá đất của UBND tỉnh Bình Dương được áp dụng cho 43ha thì giá trị sẽ khoảng 6.200 tỷ đồng.

Có thể thấy rõ, nếu áp dụng bảng giá đất của UBND tỉnh Bình Dương cho diện tích đất ở theo quy hoạch 1/500 đã được duyệt vào thời điểm cuối 2016 thì ít nhất đã có khoảng 2.874 tỷ đồng bị thất thoát và nếu áp dụng cho cả 43ha, con số có thất thoát có thể lên đến 5.950 tỷ đồng.